سازمان های حمایت کننده از میراث فرهنگی در حقوق ایران
میراث فرهنگی یکی از موضوعاتی است که در ارتباط با مساله حمایت در سطوح ملی و بین المللی دارای اهمیت ویژه می باشد و دارای سازمان های متولی حفاظت که دارای تخصص بوده و راسا اتخاذ تصمیم می نمایند، می باشد.
به گزارش جهانی پرس ، داود حسنلو کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی -این سازمان ها به قرار ذیل است :
-سازمان میراث فرهنگی و گردشگری
این سازمان به عنوان یکی از مهمترین دستگاههای دولتی حافظ میراث گرانبهای فرهنگی کشور است که اهداف بزرگی را دنبال نموده و برای نیل به این اهداف، وظایف خطیری را بر عهده دارد.قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در سال 1382 تصویب شد و به موجب ماده اول این قانون، سازمان های میراث فرهنگی کشور و ایرانگردی و جهانگردی از وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی متنزع و از ادغام آنها سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با کلیه با کلیه اختیارات و وظایفی که سازمان های مذکور به موجب قوانین و مقررات مختلف دارا بوده اند و کلیه امکانات، اموال و نیروی انسانی، زیر نظر ریاست جمهور تشکیل می گردد.قانونگذار در ماده 2 قانون اساسنامه سازمان هدف از تشکیل و همه فعالیت های محوله به آن را "عبرت از حرکت فرهنگی انسان و بقاء و رقاء هویت و شخصیت فرهنگی جامعه " می داند.ارکان این سازمان عبارتند از :
-شورای عالی سازمان
وظایف و اختیارات این شورا شامل تصویب سیاست ها و خط مشی های کلی سازمان، جلب حمایت بخش های دولتی و غیر دولتی، فراهم نمودن زمینه مساعد جهت سرمایه گذاری بخش های غیر دولتی در امور مربوط به میراث فرهنگی و گردشگری و بررسی عملکرد سازمان می باشد.
-رئیس سازمان
رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با حکم رئیس جمهور منصوب شده و دبیر شورای عالی خواهد بود.
-تشکیلات ستادی سازمان
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دارای تشکیلات متناسب با اهداف و وظایف خود می باشد و در حال حاضر تشکیلات ستادی سازمان مشتمل بر معاونت های امور فرهنگی و ارتباطات، امور بین الملل، حقوقی و مجلس، توسعه مدیریت، حفظ و اجرای آثار تاریخی و معاونت امور گردشگری می باشد.
-پژوهشگاه میراث فرهنگی
اساسنامه پژوهشگاه این سازمان بر اساس موافقت اصولی مصوب 1369 شورای گسترش آموزش عالی در تاریخ آذر ماه 1375 جهت اجرای وظایف پژوهشی به تصویب شورای آن سازمان رسید.مقر اصلی آن در تهران بوده و دارای پژوهشکده هایی می باشد که کارهای فنی مربوطه را انجام می دهند که عبارتند از : پژوهشکده باستان شناسی، زبان و گویش،مردم شناسی، ابنیه و بافت های فرهنگی، تاریخی و پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار باستانی؛ این پژوهشگاه دارای ارکان ذیل است :
-هیات امناء که این هیات شامل رئیس جمهور، ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، وزیر علوم و....است.ریاست این هیات با ریاست جمهور و دبیر آن ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است.
-رئیس پژوهشگاه که با حکم رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری منصوب می گردد و وظایف وی شامل مواردی مانند اداره و هدایت پژوهشگاه، صدور احکام مسئولین و مدیران راهنمای پژوهشگاه ، امضای قراردادها و..است.
-شورای پژوهشی که متشکل از رئیس پژوهشگاه (رئیس شورا) معاون پژوهشی ، سایر معاونان ، روسای پژوهشکده ها و 3 تا 5 نفر از اعضای هیات علمی به پیشنهاد رئیس و تایید هیات امناء می باشد.وظایف این شورا شامل تصویب طرح های پژوهشی، نظارتبر حسن اجرای این طرح ها، تدوین برنامه های علمی پژوهشکده ها و..است.
-مرکزآموزش عالی میراث فرهنگی
در اجرای بند 19 از ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی، اساسنامه این مرکز در تاریخ 1369 شورای گسترش آموزش عالی به تصویب شورای عالی میراث فرهنگی کشور رسید.هدف از ایجاد این مرکز، تنظیم و اجرای برنامه های آموزشی جهت تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد مرتبط با امور میراث فرهنگی است.این مرکز از دو رکن رئیس و شورای مرکز تشکیل شده است.ریاست مرکز به عنوان عالی ترین مقام اجرایی مرکز در مقابل سایر مراجع و اشخاص حقیقی و حقوقی نمایندگی این مرکز را بر عهده دارد.شورای مرکز دارای 9 نفر عضو متشکل از ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، رئیس مرکزی آموزش عالی میراث فرهنگی، معاونت های سازمان و سه نفر از کارشناسان به تشخیص و حکم ریاست سازمان می باشد.
-انجمن های میراث فرهنگی
هدف از تشکیل این انجمن ها جلب حمایت مادی و معنوی مردم و تشریک مساعی آنان در زمینه پژوهش ، حفظ، احیاء معرفی و آموزش میراث فرهنگی و حفاظت هر چه بیشتر و در نهایت فرهنگ سازی حفاظت از آثار باستانی در سطح کشور است.شورای سازمان میراث فرهنگی در اجرای بند 21 ماده 3 قانون اساسنامه سازمان در تاریخ 1373 با هدف جلب حمایت های مردمی و تشریک مساعی آنان در امور پژوهش حفظ، احیاء ، معرفی و آموزش میراث فرهنگی، اساسنامه انجمن های میراث فرهنگی را تصویب نمود.ماده یک اساسنامه مذکور در تعریف این انجمن، آن را نهادی ملی، فرهنگی و غیرانتفاعی وابسته به سازمان می داند که بر حسب ضرورت و به تشخیص سازمان در مراکز تقسیمات کشوری تحت عناوین انجم، استان، انجمن شهرستان، انجمن شهر، انجمن روستا ، انجمن موزه و انجمن آثار تاریخی تشکیل می گردد.عواید این انجمن ازدرآمدهای ناشی از فعالیت های آنها، کمک های مردمی، مساعدت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و دولت تامین می شود.