معادی:
تقویت عنصر استقلال، راز کنترل تاثیرپذیری از محیط های متنوع اجتماعی است
علیرضا معادی کارشناس برنامه «بچههای رستا» گفت: اگر عنصر استقلال در هویت ما به خوبی شکل گرفته باشد، کنترل تاثیرپذیری از محیط اطراف به درستی انجام میشود و به راحتی تحت تاثیر اندیشههایی متفاوت قرار نمیگیریم.
به گزارش جهانی پرس از روابط عمومی فرهنگسرای گلستان، بیستمین نشست «بچههای رستا» با موضوع «شناخت خود؛ خود واقعی و مجازی» برگزار شد. در این نشست جمعی از نوجوانان پایگاه تابستانی مسجد امام رضا علیه السلام حضور داشتند و درباره موضوعات مرتبط صحبت کردند. علیرضا معادی نیز کارشناس این جلسه بود.
در ابتدای این جلسه شقایق بختیاری یکی از نوجوانان حاضر در جلسه ضمن تعریف «خود واقعی»، این موضوع را برگرفته از ذات انسان دانست و گفت: خود واقعی آن چیزی است که انسان براساسش عمل میکند. در حقیقت خود واقعی از رفتارهای ما سرچشمه میگیرد و همان چیزی است که از دوران کودکی در فرد شکل گرفته است. البته براساس مطالعاتی که داشتم خود واقعی در گذر زمان دچار تغییر میشود و به آن چیزی تبدیل میشود که فرد دوست دارد باشد. به این خود جدید، «خود مجازی» میگویند!!
فاطمه زهرا اصلانی نوجوان 17 ساله این جلسه؛ ضمن رد تعریف خانم بختیاری از هویت؛ عنوان کرد: معتقدم خود واقعی، باورها و ارزشهایی است که فرد در درون خودش دارد. من برخلاف اظهارنظر دوستان معتقدم که خود واقعی قابل تغییر نیست چرا که در ذات هر فرد نهادینه شده است. البته شاید تنها بتوان بر خود واقعی سرپوش گذاشت و اظهار کرد که تغییر یافته است.
ساجده محتشمنژاد نیز بیان کرد: به نظرم یک انسان تشکیل شده از احساسات و افکار متعدد و متفاوت است و همه آنها خود واقعی اوست. برای مثال کسی که در یک مکان با چادر است و در جای دیگر با مانتو به نظرم هر دو شخصیت وی، خود واقعی اوست. بنابراین خود واقعی تشکیل شده از هزاران حس و فکر در درون انسان!
"تنوع «خود» یا چند هویتی؟!"
طهورا تال نوجوان 15 ساله حاضر در نشست تعریف متفاوتی از خود واقعی ارایه کرد و گفت: خود واقعی یک شخصیت واحد است که هر کسی این شخصیت واحد را دارد اما سعی میکند خود را به حالتهای متعددی نشان بدهد. برای مثال، یک عروسک داریم که شخصیت واحدی دارد اما براساس سلیقهمان، لباسهای متفاوتی بر تن او میپوشانیم. با هر لباس متفاوت، تیپ آن عروسک عوض میشود اما خود واقعی او عوض نمیشود.
کارشناس برنامه در پاسخ به صحبتهای مطرح شده توسط نوجوانان گفت: مثال عروسک، مثال درستی است؛ اینکه بر تن او لباسهای متفاوت میپوشانیم و فکر میکنیم تغییر پیدا کرده است. این موضوع را میتوان در خود واقعی انسان دید. باید این سوال را بپرسیم که خود واقعی چه زمانی شکل میگیرد و چه چیزهایی را میتوان بر آن سوارکرد؟
در بخش دیگری از این جلسه حُسنی محمدی به ارتباط بین هویت فردی و اجتماع اشاره کرد و گفت: هویت فردی و اجتماعی ما برگرفته از محیط اجتماعی اطراف ما به ویژه خانواده ماست. عقاید و باورهای والدین ما حتما بر هویتمان اثر میگذارد و در گذر زمان که وارد بخش بزرگتری از اجتماع میشویم و عقاید بیشتری را میبینیم، ممکن است هویتمان دچار تغییراتی شود، چرا که ممکن است عقایدی را ببینیم که خلاف باورها و ارزشهای ما باشد و ناخودآگاه بر هویت ما اثر بگذارد. البته خود ما نقش مهمی داریم که آیا آن باورها را بپذیریم یا خیر؟ اختلافات بین نوجوانان و خانواده دیگر موضوعی بود که در این جلسه مورد بحث قرار گرفت.
محتشمنژاد نظر خود درباره دلیل اختلاف بین نوجوان و خانواده را مطرح کرد و گفت: درست است که بخش مهمی از هویت ما در خانواده شکل میگیرد اما حتما دوستان و اطرافیان ما نیز بر آن اثرگذار هستند. در نسل Z تاثیر دوستان و اطرافیان در شخصیت نوجوان به مراتب بیشتر شده است؛ در حالی که در نسلهای قبلی اینگونه نبود و بخش مهمی از شخصیت نوجوان شبیه به خانوادهاش میشد. برهمین اساس معتقدم دلیل اختلافات بین نوجوانان و خانوادهها همین موضوع است.
"لزوم تعادل هویتی"
حسنی محمدی در پاسخ به اظهارات مطرح شده گفت: البته به نظرم باید بین خانواده و اجتماع تعادل برقرار کرد و اگر اینگونه نباشد به مشکلات زیادی برخورد خواهیم کرد. شاید بسیاری از موضوعات در جامعه پذیرفته شده باشد اما در خانوادهها نکوهش می شود. در اینجا باید تعادل و تعامل را رعایت کرد؛ فراموش نکنید خیلی از چیزهایی که در بیرون از محیط خانواده میبینیم درست نیست و شاید به اشتباه جا افتاده باشد. وی خاطرنشان کرد: بسیاری از نوجوانان به دلیل هیجانات ناشی از این دوران، ممکن است نتوانند به درستی تصمیم بگیرند؛ در اینجاست که باید به خانواده و آموزههای آن رجوع کرد.
معادی کارشناس برنامه درباره مقوله «ارتباط» صحبت کرد و گفت: تا اینجا به چند موضوع مهم رسیدهایم که مهمترین آن مفهومی به نام «ارتباط» است. دقت داشته باشید اولین اتفاق مهم در زندگی ما حضور در خانواده است و اتفاق مهم دوم، ارتباطگیری با افراد دیگر در محیطی بیرون از خانواده است. از سویی دیگر باید تضادها را مدنظر قرار بدهیم. بسیاری از این تضادها آسیبزننده است. وی ضمن جمعبندی مباحث مطرح شده گفت: در این جلسه درباره هویت صحبت کردیم و موضوع اصلی گفتوگوی ما بود؛ تلاش کردیم به این سوال پاسخ بدهیم که شخصیت و هویت انتخابی هر کدام از ما از کجا سرچشمه میگیرد؟ عدهای از شما اشاره کردید که هویت ما از خانواده نشات میگیرد که موضوع درستی است اما تعدادی دیگر تاکید کردند که ارتباطگیری و تعامل با محیط اجتماعی بیرون نیز اثرگذار است. تعامل و ارتباط از مدرسه و بازی با همسالان آغاز شده و آرام آرام پیچیدهتر میشود. این کارشناس مسائل فرهنگی تاکید کرد: در لابهلای تعامل و ارتباط با مفهوم مهمتری به نام «تاثیرپذیری» روبهرو میشویم؛ هر کدام از افراد از محیط اطراف خود تاثیرات هویتی میگیرند. تغییر در سبک زندگی، نحوه صحبت کردن، رفتار با دیگران و ... به واسطه همین تاثیرپذیری است.
وی اضافه کرد: پس از تاثیرپذیری با مفهوم جدیدی روبهرو میشویم و آنهم این است که آیا باید تسلیم تاثیرپذیری شویم یا خیر؟ فراموش نکنید که ما انسانها، دارای قدرت اختیار هستیم و میتوانیم درباره آینده زندگیمان تصمیم بگیریم. البته گاها از قدرت اختیار خود به درستی استفاده نمیکنیم. به عنوان یک نکته کلیدی به شما میگویم اگر عنصر استقلال در هویت ما به خوبی شکل گرفته باشد، کنترل تاثیرپذیری از محیط اطراف به درستی انجام میشود و به راحتی تحت تاثیر اندیشههایی متفاوت با هویتمان قرار نمیگیریم.