به گزارش جهانی پرس از صدا و سیما، آقای پرویز خوشکلام خسروشاهی با حضور در برنامه «صف اول» سه شنبه شب شبکه خبر به پرسشها درباره اقدامات و برنامههای بیمه مرکزی از نظارت تا بهبود فضای کسب و کار، پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
مقدمه مجری: همانطور که در تقویم رسمی کشورمان آمده امروز به نام روز بیمه نامگذاری شده، به هرحال روزی است برای همفکری و هم اندیشی فعالان صنعت بیمه و در خصوص شرایط صنعت بیمه در کشور از ابعاد مختلف با میهمان برنامه به بحث و گفتگو مینشینیم.
سوال: ماهیت بیمه، آرامش بخش و اطمینان دهنده است، در ابتدا یک تصویری از صنعت بیمه در ایران به ما بدهید الان شرایط چطور است صنعت بیمه ما در این یک سدهای که از قدمت آن در ایران میگذرد چقدر رشد کرده و در حال حاضر نسبت به میانگین جهانی و منطقهای در چه شرایطی قرار داریم؟
خسروشاهی: بیمهها را یکی از شاخصهای خیلی سادهای که بر اساس آن ارزیابی میکنند روند بهبود و رشد آن را، ضریب نفوذ بیمه است، که در واقع حق بیمه تولیدی اش را نسبت به تولید ناخالص داخلی کشورها اندازه میگیرند و بر اساس آن ارزیابی میکنند، ضریب نفوذ بیمه در ایران، ما دقیقترین عددی که داریم میتوانیم بگوییم ۱۳۵۰ است که ۴۷ صدم درصد بوده ضریب نفوذ بیمه مان، همان سالی که بیمه مرکزی تاسیس شده، آمار جمع آوری شده، ما الان رسیدیم به ۲، از نیم درصد الان ۴۷ صدم درصد رسیدیم به عدد ۲ درصد
سوال: یعنی تقریبا معمول خاورمیانه غرب آسیا؟
خسروشاهی: بله. در دنیا ۱۳ کشور داریم که کشورهای پیشرفته هستند ۸۱ درصد کل حق بیمه دنیا برای این هاست و ضریب نفوذ بیمه در آنها ۹ و نیم درصد است، چین را داریم که ضریب نفوذ آن ۳ و نیم یا ۳ و ۹ دهم درصد است.
سوال: ۹ و نیم ضریب نفوذ که گفتید این برای کل کشورها است؟
خسروشاهی: پیشرفته ها.
سوال: آنها فکر کنم هفت بود.
خسروشاهی: نه. الان عرض میکنم، کشورهای پیشرفته که ۱۳ تا هستند ۹ و نیم درصد است، آمریکا، کانادا، کشورهای اروپا، بخش غربی اروپا، استرالیا، این جور کشورها، ژاپن، کره جنوبی که این اتفاق افتاده، آنجا ۸۱ درصد کل حق بیمه دنیا برای آنهاست و ضریب نفوذشان ۹ و نیم درصد است بعد چین را داریم که ۱۰ درصد حق بیمه دنیا دست آنهاست که آن هم ۳ و نیم یا ۳ و ۹ است، بقیه دنیا ۸ و ۶ دهم درصد کل حق بیمه را دارند و ضریب نفوذشان ۲ و ۸ دهم درصد است، خاورمیانه که ما در آن هستیم ضریب نفوذشان یک و نیم درصد است در این مجموعه ایران دو درصد است ترکیه یک و هفت دهم درصد است و یا مثلا امارات دو و نه دهم درصد است عربستان زیر یک است پاکستان زیر یک است.
سوال: یعنی در منطقه خودمان ضریب نفوذ خوبی داریم؟
خسروشاهی: ما در منطقه خودمان و در کشورهای نوظهور، یعنی غیر از چین و پیشرفتهها ضریب نفوذمان خیلی عقب نیست، حالا متوسط همه اینها هفت است در دنیا، این وضعیت ما در دنیا است، به لحاظ عددها هم اگر بگوییم ما الان حدود سال ۱۴۰۲، به میزان ۲۸۰ هزار میلیارد تومان حق بیمه تولید کردیم، حدود ۱۶۵ هزار میلیارد تومان خسارت دادیم، ۲۸ میلیون و ۳۰۰ هزار خودروی بیمه شخص ثالث داشتیم، ۵ میلیون و صد هزار خودرو بیمه بدنه داشتیم، حدود ۲۵ میلیون نفر بیمه تکمیلی داشتند، حدود ۳۷ میلیون نفر بیمه زندگی بودند.
سوال: این بیمه زندگی اگر رشد کند میتواند ضریب را بالا ببرد
خسروشاهی: از آن دو درصدی که ما داریم ۲۸ صدم آن برای بیمههای زندگی است یک و ۷۳ دهم آن برای بیمههای غیر زندگی است، در دنیا ۴ و ۸ دهم برای بیمههای غیرزندگی است ۲ و ۳ دهم برای بیمههای زندگی است ضریب نفوذشان، این وضعیت کلی است که صنعت بیمه در کشور ما دارد با یک نکته مشخص که بر اساس برخی شواهد که این به نوعی هم تایید شد یک نظرسنجی سراسری ما انجام دادیم آبانماه، از سراسر کشور روستاها و شهرها، توسط یک تیم خیلی متخصص حرفهای مستقل از ما، نظرسنجی که انجام دادند مردم به بیمههای بازرگانی به طور متوسط نمره ۱۴ و ۶ دادند از ۲۰ و حدود ۳۰ درصد هم ۱۵ تا ۱۷ دادند بقیه نتایج هم نشان میدهد حداقل برای خود من غیرمنتظره بود، من فکر نمیکردم نگاه مردم این طور باشد، خیلی عالی نبود ولی مثبت بود به طور کلی.
سوال: یک سوال الان پیش میآید الان میگویید که ضریب ما دو است، ولی وقتی که من گزارشها را میبینم، مخصوصا آن بیمههایی که روی افزایش ضریب نفوذ بیمه تاثیر دارند مثلا ما ۹۴ درصد واحدهای مسکونی کشورمان بیمه آتش سوزی ندارند، ۹۵ درصد ساختمان هایمان اصلا بیمه حوادث طبیعی ندارند، ۸۲ درصد خودروهایمان بیمه بدنه ندارند و ۷۰ درصد جامعه ایران هم بیمه تکمیلی ندارند، چطور است با این آمارها ضریب نفوذ بیمه ما خوب است؟
خسروشاهی: اگر آن عددها آن طور نبود که ضریب نفوذ بیمه ما میشد ۷-۸ درصد، پوشش بیمه آنها کم است ما شدیم دو، اگر آنها را هم پوشش بدهیم عدد بالا میرود
سوال: یعنی آدم فکر میکند با این عددها ضریب خیلی باید پایینتر باشد
خسروشاهی: من میگویم آنها اگر پر شود عدد بالا میرود، ضریب نفوذ بیمه یا اصلا گسترش بیمه، شاخص سرانگشتی ضریب نفوذ بیمه، چون راحت است همه استفاده میکنند، چون شاخصهای دقیق تری باید استفاده کرد ولی، چون ساده است این همه دنیا را میشود مقایسه کرد استفاده میشود ضریب نفوذ بیمه مطالعات مختلف وجود دارد نشان میدهد که تابع درآمد سرانه کشورهاست و آن عددی هم که من عرض کردم ۹ و نیم، ۳ و نیم، ۲ نشان میدهد که هر قدر کشورها درآمد سرانه شان بالا است اقتصاد بزرگ است، ریسکهای گوناگونی وجود دارد میصرفد که توجیه اقتصادی داشته باشد مردم این بیمه نامهها را بخرند این باعث میشود ضریب نفوذ بالا برود درآمد سرانه ما، کشورهایی که شبیه خودمان هستند وقتی مقایسه میکنیم ضریب نفوذ بیمه ما از بالاها است.
سوال: به بحث فراگیری اشاره کردید، الان طبق ماده ۴۸ باید سهمیه سوخت خودروهای فاقد بیمه حذف شود و طبق ماده ۴۲ پلیس باید خودروهای فاقد بیمه را جریمه و متوقف کند، چقدر این موضوع اجرایی شده؟
خسروشاهی: در حوزه کارت سوخت، تا حد زیادی این کار پیشرفت کرده انجام گرفته، بخشی از خودروها از طریق کارت سوخت شان بیمه نامه خریداری کردند با تبادل اطلاعاتی که ما با سازمان ستاد سوخت داریم آنجا پروژه به خوبی دارد پیش میرود طبق زمان بندی که آنها دارند و ما هم اطلاعات میدهیم کار با موفقیت دارد پیش میرود، اما در حوزه دوم که فرمودید نیاز به همکاری پلیس دارد که خودروهایی که بیمه نامه ندارند را شناسایی و متوقف کند طبق آن قانون.
سوال: چرا تا الان انجام نشده، میدانید الان برای مردم سوال است میگویند پلیس که دوربین دارد مثلا کسی معاینه فنی نداشته باشد سریع سیستم چک میکند پلاک را و میگوید که این معاینه فنی ندارد جریمه میکند طبیعتا خیلی راحت میتواند بگوید این بیمه ندارد و یا متوقفش کند و یا جریمه اش کند، الان پلیس به وظیفه خودش عمل نمیکند صنعت بیمه آن مطالبه لازم را ندارد؟
خسروشاهی: وظیفه قانونی ما این بوده است که خودروهایی که بیمه نامه دارند از طریق سیستمی به پلیس اعلام کند، ما که این کار را میکنیم یعنی تمام بیمه نامهها در اختیارشان قرار میگیرد.
سوال: یعنی پلیس الان میداند کدام خودرو، بیمه ندارد؟
خسروشاهی: بله. اینها به طور مرتب در اختیار دوستان قرار میگیرد، اما این که آنجا خودشان چه مشکلی دارند که کار پیش نمیرود ممکن است حدس بزنند ولی، چون من ریز نمیدانم مشکلات اجرایی شان چیست.
سوال: پیش بینی یا فکر میکنید تحلیل شما چیست فکر میکنید چرا اجرا نمیشود؟
خسروشاهی: شاید بودجه ندارند شاید هزینه میخواهد شاید کار اجرایی میخواهد.
سوال: الان در آمار داشتیم که مثلا از ۲۲ میلیون خودرو، ۳ میلیون بیمه ندارند یا اصلا در موتورسیکلت که خیلی وضع خراب است.
خسروشاهی: بیش از ۴۰ میلیون خودرو در سال ۱۴۰۲ داشتیم که در جادهها تردد میکردند از این تعداد، حدود ۲۸ میلیون و ۳۰۰ هزار خودرو، بیمه نامه شخص ثالث داشتند در نتیجه میماند حدود ۱۲ میلیون، در واقع انگار بیمه نامه نداشتند آنهایی که ۱۲ میلیون است حدود ۱۰ تا ۱۱ میلیون موتورسیکلت است یعنی خودروها خیلی کم است که بیمه نامه نداشته باشند ممکن است خودرویی مثلا فرض کنید یکی سفر رفته یک سال دو سال ایران نیست در پارکینگ نگه داشته اصلا نیاز نیست استفاده کند یا بعضی خودروها ممکن است متروکه باشند و اینها به هرحال پلاک دارند و اینها، اصل ما موتورسیکلتها است شاید هم آنها توسط مثلا پلیس شناسایی اش سخت است و این هم یک نکتهای میتواند باشد.
سوال: ولی الان راهکاری که پیش روی ما قرار دارد همین راهکار ماده ۴۸ و ماده ۴۲ است که باید انجام شود درست است؟ راهکار دیگری نداریم، حالا، چون داریم درباره فراگیری بحث بیمه صحبت میکنیم یکی دو تا نکته هم به ذهن من میآید صحبت کنیم، الان وسایل نقلیه موتوری زمینی مثل ماشین آلات کشاورزی و راهسازی و اینها، اینها هم تقریبا میتوانیم بگوییم مثل تریلر و کمباین و اینها که اتفاقا قربانی هم میگیرند، اینها هم الان تقریبا میتوانیم بگوییم هیچ کدامشان بیمه ندارند.
خسروشاهی: اینها از طریق همان ستاد سوخت خیلی عمل شده، اینها اگر مواردی کارت سوخت دارند اتفاقا یک بار تشریف آورده بودند توضیح میدادند آنها از این طریق توانسته بودند خیلی پیشرفت داشته باشند.
سوال: یعنی فکر میکنید وضع بهتر شده؟
خسروشاهی: بله به نظرم با آن کارت سوخت بهتر شده است.
سوال: اگر به شما بگویند شما به عنوان متولی صنعت بیمه باید این را پیگیری کنید، چون من میخواندم طبق ماده یک قانون تشکیل بیمه مرکزی در سال ۵۱ اصلا اولین وظیفه شما نظارت است، درست است؟ این را نمیشود پیگیری کنید که اینها را با راهکار مختلف به این سمت بیاوریم که این شرایط نباشد؟
خسروشاهی: وظیفه بیمه مرکزی نظارت بر بیمهها است.
سوال: درست است، متولی صنعت بیمه شما هستید.
خسروشاهی: وقتی ما وارد میشویم که مثلا چه کسی بیمه نامه ندارد، وقتی ما وارد میشویم که باید بیمه نامه داشته باشد، تصور میشود شرکتهای بیمه دنبال سود هستند، همه را مجبورشان کنیم بیایند از ما بیمه نامه بخرند که ما سود کنیم، ما یک محدودیت این طوری داریم ولی دستگاههای دیگر برایشان مهم است که مردم وقتی حوادث رانندگی پیش میآید آن کسی که آسیب میبیند سرگردان نشود و این است که فلسفه بیمه شخص ثالث است ولی وقتی بیمه گرها پیگیری میکنند بقیه فکر میکنند که اینها دنبال سودند و میخواهند همه بیایند و بیمه نامه بخرند.
سوال: ولی واقعیت این است که هم به نفع خودشان است و هم قانون است، ما الان در وسایل نقلیه موتوری زمینی ما در نقلیه ریلی هم باز داریم، مثلا من یک قضیه حادثه کرمان که سال گذشته بود، اینها الان همه شان، مثلا ما در مترویمان فکر نمیکنم اصلا ما بیمه داشته باشیم.
خسروشاهی: حوادث ریلی یک مقطعی بود اصلا در واقع انگار فراموش شده بود، ولی آمدند در شورای عالی بیمه یادم هست در چند سال پیش بود نرخ برای آن تعریف شد کم کم دارد میآید در وضعیت منسجم که بتوانند اتفاقی که برای خودرو میافتد برای حمل و نقل ریلی هم بیفتد.
سوال: الان مثلا ما وسیله نقلیه ریلی مان که طبق قانون باید بیمه باشند، چند درصد فکر میکنید در کشور بیمه هستند؟
خسروشاهی: الان آمارش را ندارم
سوال: یک درصد میشود؟
خسروشاهی: فکر نمیکنم یک درصد باید بالا باشد، چون ۳-۴ سال پیش بود که این داستان نرخ گذاری حل شد ولی آمارش را متاسفانه من الان ندارم.
سوال: برویم سراغ بحث مصوبه افت قیمت خودرو، برای ما بفرمایید قرار است چه تغییراتی در زمینه پرداخت این خسارتها حالا چه از سوی شرکتها انجام بشود چه معیارهایی اصلا برای پرداخت افت قیمت خودرو مورد تاکید خواهد بود و در شدیدترین حالت حادثه چند درصد ارزش خودرو پرداخت خواهد شد؟
خسروشاهی: اواخر خرداد امسال، دولت یک مصوبهای داشت که بر اساس آن افت قیمت خودرو در حوادث رانندگی هم مشمول بیمه شد، یعنی در واقع قبلا از طریق دادگاه دریافت میکردند الان با آن مصوبه میشد از طریق بیمه نامه هم این را دریافت کرد، آنجا حکم شده بود که شورای عالی بیمه دستورالعمل اجرایی این را تصویب کند بعد از سه ماه و این اجرایی شود آن دستورالعمل در شورای عالی بیمه تصویب شده و از اول دی، اجرایی خواهد شد، ما داریم مقدماتش را فراهم میکنیم بحث نرم افزارهایش و آموزش هایش را، چون اولین بار است اتفاق میافتد ممکن است که در اجرا یک مشکلاتی ایجاد شود در نتیجه مقدماتش را فراهم میکنیم و آنجا بحث این است که بر اساس سن و شدت حادثه و ارزش خودرو در لحظه حادثه آن میزان افت قیمت خودرو تعیین میشود با توجه به این که در قانون بیمه شخص ثالث مسئولیت راننده در مقابله حادثهای که ایجاد میکند حداکثر به میزان نصف دیه است، یعنی آنجا برخلاف گذشته که شما هر آسیبی به یک خودروی دیگری میزدید هر قدر زیان میدید باید میدادید، ممکن است یک میلیارد دو میلیارد سه میلیارد هر قدر، ولی در قانون شخص ثالث ۹۵ این مسئولیتش محدود شده یعنی حداکثر به اندازه نصف دیه هر فرد مسئولیت دارد، یعنی اگر خسارتی به کسی شما زدید که بالاتر از نصف دیه بود دیگر مسئولیتی ندارید و طبیعتا باید خودش برود آن را پرداخت کند در نتیجه در این دستورالعمل هم بر همین اساس حداکثر ارزش آن خودرو در واقع به اندازه نصف دیه است، چون مسئولیتی که بیشتر از این نیست با این لحاظ با توجه به تجربه بین المللی حداکثر خسارتی که بابت افت قیمت خودرو میتواند اتفاق بیفتد حدود ۲۰ درصد نصف دیه، دیه امسال که ۸۰۰ میلیون تومان است، ۲۰ درصد ۸۰۰ میلیون تومان میشود ۱۶۰ میلیون تومان یعنی حداکثر افت قیمت خودرویی که میشود دریافت شود امسال ۱۶۰ میلیون تومان است سال بعد طبعا بر اساس نرخ دیهای که اعلام میشود این عدد میتواند تغییر کند.
سوال: آن بحث خودروی متعارف هم این جا لحاظ میشود؟
خسروشاهی: بله. چون مسئولیت هر فرد در حد خودروی متعارف است، یک نکتهای را خوب است که عرض کنم و این است که این افت قیمت خودرو بعد از ۵۶ سال است اجرا میشود، چون قانون بیمه شخص ثالث اولین بار در سال ۱۳۴۷ تصویب شده در ایران، الان از همان زمان تاکنون عملا تحت پوشش بیمه نبوده این موضوع، الان وقتی که بعد از ۵۶ سال اجرا میشود ممکن است در اجرا مشکلاتی ایجاد کند ناهماهنگیهایی ایجاد کند، چالشهایی ایجاد کند بخصوص بعضی از همکاران ما در صنعت بیمه معتقدند میتواند زمینه تقلب را بعضا فراهم کند.
سوال: الان مصوبه به دولت برگشته است؟
خسروشاهی: نه. یکسری مشکلات این مصوبه دارد که با برگشت به دولت حل نمیشود یکسری مشکلات هست که ممکن است در طی اجرا تدریجا باید اصلاح شود، اما یک اتفاق خیلی غیرمنصفانه و غیرمنطقی که در مصوبه افتاده این است که گفتند بابت این هیچ حق بیمهای نباید دریافت شود، حالا اگر مثلا صد میلیون تومان یک میلیارد تومان دو میلیارد تومان بود میشد گفت که اشکال ندارد ولی این برآوردی که ما میکنیم حداقل ۳۰ هزار میلیارد تومان بار مالی دارد.
سوال: ۳۰ همت؟ این ۳۰ همت چطور محاسبه شده؟
خسروشاهی: بر اساس همین حوادثی که اتفاق افتاده، تعداد خسارتهایی که به خودروها میخورد یک متوسطی که از آنها گرفتیم یک برآوردی کردیم.
سوال: گزارشها کل خسارتهای ثالث سال گذشته ۵۴ همت بوده که حدود ۲۵ همت آن هم مربوط به دیه بوده، آن هم خسارتی که قرار است ۲۰ درصد ارزش خودرو باشد آن هم با خودروهای با عمر ۵ سال، چطور میشود که برابر کل خسارتهای مالی خودرویی محاسبه میشود؟
خسروشاهی: الان هر خودرویی تعهد مالی که داریم ۴۰ میلیون تومان است.
سوال: حالا اون هم خسارتی که باید ۲۰ درصد ارزش خودرو باشد اون هم برای خودروهای با عمر ۵ سال چه جوری میشود که برابر کل خسارتهای مالی خودرویی محاسبه میشود.
خسروشاهی: ببینید ما الان هر خودرویی تعهد مالی که داریم ۴۰ میلیون تومان هست این ۴۰ میلیون تومان الان اونی که عمل میشود افت قیمت خودرو حدود ۱۷ میلیون تومان متوسط خسارت پرداخت میکنند شرکتهای بیمه کارشناسان ما بر اساس رویهای که در بازار هست برای افت قیمت خودرو و با آن فرمولی که در آن دستورالعمل آمده برآوردشان این است که این ۱۷ میلیون میخورد به سقف ۴۰ میلیون این ۴۰ میلیون را که باید کلش را بدهیم همش را باید بدهیم البته با آن حساب میکنیم تعداد.
سوال: بدترین حالت را دارید در نظر میگیرید دیگر؟
خسروشاهی: الان عرض میکنم وقتی این را حساب میکنند ضرب در تعداد اون حوادث میکنند تعداد حوادثی که مالی اتفاق افتاده وقتی این را در آن ضرب میکنند میرسیم به ۳۰ هزار میلیارد تومان بعضی اوقات تا ۵۰ هزار میلیارد تومان هم میبرند این را.
سوال: ولی شما خودروهای زیر ۵ سال را فقط پرداخت میکنید درست است؟
خسروشاهی: ببینید برآورد کارشناسی است دیگر من عرض میکنم برآورد کارشناسی این است که حالا میتوانستم من جزئیاتش را هم میآوردم اینجا توضیح میدادم.
سوال: یک مقدار عدد تعجب برانگیز است؟
خسروشاهی: حالا شما فرض کنید ۱۰ هزار میلیارد تومن هست فرض کنید که ۱۷ هزار میلیارد تومان هست.
سوال: نه. بحثی نیست اون هزینه و باری را که دارد به بیمه تحمیل میکند منطقی است حالا دلیل اون قانونگذار یا سیاستگذار روی آن مصوبه چه بوده من نمیدانم ولی خب طبیعتاً اگر دارید خدماتی دریافت میکنید حق بیمهاش هم قاعدتاً.
خسروشاهی: من میخواستم بگویم مشکل اصلیش این است، چون به هر حال هر هزینهای میکنیم شرکتهای بیمه هم سهام دارانی دارند در آنجاها سرمایهگذاری کردهاند بالاخره خیلیها هستند سرمایهگذار خرد هستند در بازار بورس فعالیت میکنند میخواهند سود ببرند از این وقتی که ما این کار را میکنیم ۵۰۰۰ میلیارد تومان باشد ۱۰ هزار میلیارد تومان باشد فشار میآورد یا به سود شرکتهای بیمه و آن سهامداران یا بقیه بیمهگذاران یکی بیمه درمان خریده یکی بیمه.
سوال: حالا این جزئیات محاسبه را هم ارائه خواهند داد؟
خسروشاهی: بله. از دولت خواهش کردیم که این اصلاح شود و جزئیات محاسبه را هم دادهایم بهشون ما درخواستمان از دولت اصلاح اون بخش مصوبه است که شرکتهای بیمه هم منطقی بتوانند کارشان و خدماتشان را ارائه دهند هزینه خدماتی هم که ارائه میدهند هم بگیرند و الا این کار خوبی است بالاخره وقتی که حادثهای پیش میآید قیمت خودرو به خصوص در مرحله اول افت میکنند این هم یک حادثه است دیگر یک خسارت از دیگر هر کسی بخواهد بیمه کند چه اشکالی دارد پولش را بدهیم.
سوال: اگر عملیاتی شود فکر میکنید چقدر به حق بیمه اضافه شود پیش بینی تان چقدر هست؟
خسروشاهی: والا پیش بینی دقیقی نداریم داریم محاسبه میکنیم قبل از سال ما باید حق بیمه سال قبل را اعلام کنیم داریم محاسبه میکنیم اجازه بدهید من عددی که دقیق نیست نگویم.
سوال: شما از افراد با تجربه صنعت بیمه هستید سالها در این حوزه بودهاید.
خسروشاهی: تجربه نشان میدهد که نباید بگوییم الان.
سوال: ولی سی همت محاسبه شده؟
خسروشاهی: اینکه چقدر روی حق بیمه میآورد بحث دیگری هست ۱۰ درصد رشد میدهد ۱۵ درصد رشد میدهد ۵ درصد رشد میدهد.
سوال: شما برآورد و پیشبینی خاصی ندارید؟
خسروشاهی: بر اساس اطلاعاتی که وجود دارد برآورد میکنیم، چون دقیق نیست قابل اتکا نیست اجازه بدهید که من عددی را فعلاً نگویم.
سوال: یکی از مشکلات مردم الان در انتقال تخفیفهای بیمه موقع خرید و فروش خودرو بحث تاریخچه پلاک است گفته شد که با سکوهای مالی میتوانیم تاریخچه پلاک را دریافت کنیم، اما شرکتها وقتی که پیگیری میکنیم خود شرکتها هنوز از مردم تقاضا میکنند که بروند دفاتر تعویض پلاک و آنجا مراجعه کنند نظر شما چیست چه اقدامی باید انجام شود که شرکتها خودشان را ملزم به اجرای این رویکرد بدانند؟
خسروشاهی: ببینید بحث تاریخچه پلاک اینطور هست که شما وقتی بیمه نامه بخواهید خریداری کنید آن شرکت بیمه، بیمه نامه شما را نگاه میکند پلاک شما را نگاه میکند و میرود سابقه خسارت این پلاک را میخواهد نگاه کند ببیند به شما چقدر تخفیف تعلق میگیرد وقتی که پلاک عوض میشود باید تخفیفات هر پلاک منتقل میشود به خودروی جدیدی که در واقع خریداری میشود الان بحث این است که این اطلاعات پلاک را سوابق پلاک را باید پلیس در اختیار شرکتهای بیمه قرار دهد که آنها بتوانند وقتی یک پلاکی مراجعه میکند بیمه نامه خریداری کند بتوانند سوابقش را نگاه کنند یعنی این پلاک نصب چه خودروهایی بوده به آن خودروها چه خسارتهایی خورده که بتوانند تخفیف را محاسبه کنند مسئله الان این است که پلیس این اطلاعات را آفلاین میدهد آنلاین نمیدهد وقتی که آفلاین میدهد مثلاً ۶ ماه پیش یک پلاکی عوض شده وقتی میآید بیمه نامه مراجعه میکند ما فکر میکنیم که این پلاک خودروی الف است ولی ممکن است الان پلاک خودروی ب باشد.
سوال: امکان ارائه برخط وجود ندارد؟
خسروشاهی: میدانم چه مشکلی هست که پلیس در اختیار ما آنلاین قرار نمیدهد البته خوب رئیس محترم پلیس تشریف آورده بودند بیمه مرکزی توضیح میدادند که این یک اشکالی دارد ما داریم حل میکنیم به مراحل نهایی خودش رسید تاریخچه پلاک داشتن در واقع میگفتند که ما حل میکنیم که این مشکل حل شود و ما بتوانیم آن آنلاین بودن و آفلاین بودن را حل کنیم ولی همکاران ما که در حوزههای فناوری این موضوعات را پیگیری میکنند بحثشان این است و بررسی هم کردهاند گفتند، چون آفلاین است عین اتفاق واقعی و اتفاقی که در سیستم ما ثبت شده یک فاصله زمانی است شرکت هم که چک میکند و میفهمد نمیداند که سابقه این خودرو چیست فرد را میگوید برو شما از پلیس در واقع سابقه را بگیر و بیاور.
سوال: میتواند از سایت همان موقع استعلام بگیرد؟
خسروشاهی: آفلاین میدهند دیگر همان لحظه بگیرد میشود آنلاین، آفلاین میدهند هر مقطع به مقطع اطلاعات را میدهند.
سوال: این مقطعها چند وقت به چند وقت است؟
خسروشاهی: این رو نمیدانم به هر حال آفلاین هست یعنی فاصله زمانی وجود دارد بین زمان تعویض.
سوال: یعنی برای یک ماه پیش دو ماه پیش است؟
خسروشاهی: این را نمیدانم باید از همکاران آی تی سوال کنیم به هر حال فاصله زمانی به گونهای است که شرکت بیمه در برآورد و شناسایی سابقه خسارت این خودرو دچار مشکل میشود.
سوال: یکی از مشکلات هم الان باز در همین معامله خودرو این است که بعضاً نمیشود اطلاعات درستی از سوابق خودرو به دست آورد الان یک خودرویی مثلاً خسارت سنگین دیده، اما جوری خلاصه این خودرو را صافکاری و نقاشیاش کردند که طرف کسی متوجه نمیشود ظاهراً امکان استعلام سوابق بیمهای فراهم شده درست است در یک سامانهای این را اگر میشود برای بینندگان توضیح بفرمایید؟
خسروشاهی: ببینید آن سابقهای که در حوزه بیمه در مورد خودروها به لحاظ خسارتی وجود دارد در سامانههایمان وجود دارد و ما جاهایی که در واقع استعلام میکنند میدهیم ولی ممکن است که خود ما هم آن را تشخیص نداده باشیم.
سوال: مثلاً الان میتوانم بروم از آن سامانه اطلاعات بگیرم شخصاً؟
خسروشاهی: در مورد خودرو که ما خسارت پرداخت کردهایم یا نه این را بروید سوال کنید. در سامانههایمان وجود دارد آنهایی که خسارتهایشان در سامانههای ما اعلام شده و آنجا نشسته این از هر جایی که برخی از موارد کد یکتا میدهیم هر خسارتی که اتفاق میافتد ما کد یکتا میدهیم ولی کد یکتا دادن خیلی جاها اجباری هنوز نشده ما اگر اجباری نباشد ممکن است مواردی از خسارت باشد که به ما گزارش نکرده باشند، چون ما کد یکتا میدهیم.
سوال:، چون الان یک سری از سامانهها است که مردم میتوانند بروند استعلام بگیرند؟
خسروشاهی: ما اگر کد یکتا داده باشیم آن اتفاق میافتد دیگر یک خسارتی اتفاق میافتد از ما کد یکتا میگیرد وقتی یکتا میگیرد گزارشش را برای ما میفرستد ولی اگر خسارتی بدهد کد یکتا نگیرد در نتیجه پیش ما ثبت نشده ما کاری را دنبال میکنیم که کمی پیچیدگی دارد ولی خوب من پیگیری میکنم که این اتفاق بیفتد و آن این است که کد یکتا را هم برای بیمه نامه و هم خسارت اجباری کنیم یعنی هر بیمه نامهای که صادر میشود هر خسارتی که پرداخت میشود حتماً کد یکتا بگیرد، چون برنامه ما این است که خسارت دادن را در واقع درست کنیم و یکی از الزامات اصلیاش همین است.
سوال: از بهمن سال گذشته عضویت ایران در کنوانسیون کارت سبز تعلیق شده و مشکلاتی را برای کامیونهای ترانزیتی ایران به وجود آورده است درباره این کارت سبز خیلی خلاصه بفرمایید بعد بیمه مرکزی برای رفع تعلیقش چه اقداماتی کرده و عضویت ایران مجدداً کی قرار است برقرار شود؟
خسروشاهی: ببینید کارت سبز این است که یک مجموعهای از کشورها بین همدیگر تفاهم میکنند که اگر خودروها و کامیونهای آن کشور برود در آن کشور دیگر یک حادثهای پیش بیاید شرکتهای بیمه آن کشور خسارت ایشان را پرداخت میکنند بعد هزینهاش را بیمهگر خودش در آن کشور اول به این کشور پرداخت میکند از طریق کجا از طریق دفتر کارت سبزی که هر کشوری دارد ما در کشورمان از همان اولش دفتر کارت سبز داخل بیمه مرکزی بود کار میکرد حالا در حدی که نیاز بود کار میکرد یک مقطعی این انتقال پول یعنی وقتی ما میگوییم کارت سبز این مجموعه کشورها هستند خسارتهای همدیگر را میدهند و بعداً دریافت میکنند بالاخره انتقال پول به خاطر مسائل تحریم دچار مشکل شده بود این دفتر کارت سبز ما هم ظاهراً سازماندهی مناسبی نداشت این موجب شد که اینها این را تعلیق کنند بعداً این دفتر کارت سبز سازماندهی مجددی شد ساختار مجددی داشت اصلاً عملاً جدا از بیمه مرکزی شد که اینها را فکر نکنید دولتی هست، چون واقعاً هم دولتی نبود به هر حال بیمه مرکزی از گذشته بر عهده گرفته بود.
سوال: الان کی قرار است که دوباره فعال شود؟
خسروشاهی: این فعال شده الان دارد کار میکند الان آنها دارند مذاکره میکنند با آن شورای مربوط که مشکلات را حل کنند ظاهراً تنها مشکلی هم که مانده انتقال پول هست اگر بتوانند یک راهکار بانکی پیدا کنند که پول از آنها بتوانند بگیرند و پول به آنها بتوانند بدهند در واقع اگر بهانه دیگری مطرح نشود میشود امیدوار بود.
سوال: پس فعال هستند ولی عملیاتی نشده هنوز کارت سبز؟
خسروشاهی: الان بله دیگر وقتی که نمیتوانیم پول رد و بدل کنیم سال تاریخی میتوانید اعلام کنید میهمان نه، چون مذاکره باید کنیم برخی از افراد میگویند که این ممکن است بهانه باشد ولی میگویند الان پول میتوانیم مبادله کنیم یک دلار به من منتقل کن یک دلار من به شما منتقل کنم اگر دیدیم اوکی شد ما میتوانیم وارد فاز رفع تعلیق شویم ولی هنوز این اتفاق نتوانست بیفتد.
سوال: یک موضوعی هم که مردم درگیرش بودند این بحث کاغذبازیها روی دریافت خسارت بیمه تکمیلی بود این هم طرحی که در حوزه دارو از اسفند سال گذشته اجرا شده آمار دارید که تا چه اندازه اجرا شده مشکل اجرایش که به صورت ناقص اجرا شده چه بوده؟
خسروشاهی: ببینید بحث این است که شما وقتی که مراحل درمانی را طی میکنید یک نسخه ممکن است یک پزشکی تجویز کند او میتواند دارو باشد میتواند کار آزمایشگاهی باشد میتواند نوار قلب باشد نوار مغز باشد و و الی آخر اگر این تجویز در بستر آن پلتفرمهای مربوط انجام بگیرد ممکن است بگیرد یا نگیرد آن اتفاق الان نمیافتد کامل خیلی از لحاظ فیزیکی در واقع تجویز میکنند نمیآیند در سیستمهای پلتفرمی تجویز کنند این بخشی از داستان را میبرد میآورد برآوردی که وجود دارد میگویند حدود ۵۰ درصد تجویزها وارد سیستم الکترونیکی نمیشود اینکه اصلاً کاری به بیمه که ندارد بیمه آخر خط است، آنهایی که وارد سیستم الکترونیکی میشود میآید نهایتاً پیش بیمه مرکزی و بیمه مرکزی میفرستد به شرکتهای بیمه این نسخه را و تجویز را اینها را این شرکتهای بیمه، پیامک میدهند به مشتری به بیمه شدهشان میگویند که آیا این نسخهای که من در سیستم میبینم با آن نسخهای که دکتر و درمانگاه و آزمایشگاه به شما داده، همخوانی دارد یا نه، هم اقلام و هم قیمتش آماری که ما گرفتهایم تا ۹ آذر مسال فقط ۲۱ درصدش میخوانده در آن سیستمهای پلتفرمی در داروخانه وارد شده در آزمایشگاه وارد شده توسط پزشک وارد شده، دادههایی که وارد شده که پیش شرکت بیمه رسیده با آن فیزیکی که دست بیمار بوده، همخوانی نداشت.
سوال چرا همخوانی نداشت؟
خسروشاهی: باید ببینیم در مراکز درمانی چه اتفاقی میافتاده مشکلات آنجاست مثلاً داروخانه ممکن است ناقص وارد کند عددش را اشتباه وارد میکند.
سوال: تا این حد حدود ۸۰ درصد؟
خسروشاهی: آماری است که من امروز گرفتهام از همکارانمان گفتهاند.
سوال: راهکار چیست؟
خسروشاهی: راهکار در وزارت بهداشت است شرکت بیمه یک بیمه گر است میگوید مدارک پزشکیت را به من بده من تمام خسارات شما را بدهم میگوید مدارک پزشکی در سیستم الکترونیکی میآید مشتری خودش میگوید این با آن چیزی که به من دادهاند نمیخواند.
سوال: حالا اینکه بحث دارو است در حوزه خدمات پاراکلینیکی و بستری؟
خسروشاهی: مشکل همین است باز ولی برخی از بستریها و برخی از موارد هنوز به لحاظ آن طراحی سیستمی که بتوانند اطلاعات بستری شدن هم وارد سیستم الکترونیکی شود هنوز در وزارت بهداشت و جاهایی که مسئولش هستند کامل نشده که بشود اجرا شود.
سوال: الان اگر از آن طرف حل شود سامانههای بیمه مرکزی کامل آماده است؟
خسروشاهی: بله. ما مشکلی نداریم این کار پیچیدهای است اینقدر حالتهای مختلفی دارد باید به وزارت بهداشت و آنجاهایی هم که این کارها را میکنند به آنها هم فرصت دهیم یک کم حق بدهیم این کار راحتی نیست بالاخره انواع و اقسام حالتها وجود دارد تا اینها را استاندارد کنید در سیستم وارد کنید کار کنید همه را آموزش بدهید همه رعایت کنند این کار خیلی راحتی نیست باید فرصت بدهیم که این کار انجام بگیرد یعنی ما به آنها هم باید منصفانه مشکلاتشان را ببینیم.
سوال: اوایل صحبتمان خیلی تاکید کردید که ما بحثمان نظارت روی شرکتهای بیمه است چند وقت پیش بود که یک گزارش درباره شرکتهای پرمتشاکی منتشر کردیم اولاً مردم چگونه میتوانند شکایتهای خودشان را از شرکتها به گوش بیمه مرکزی برسانند و بیمه مرکزی ظرف چند روز اینها را پاسخ میدهد واقعیتش بررسی و صحبتهایی که میکردیم دو تا نکته یکی اینکه میگفتند که رسیدگی نمیشود یکی هم اینکه به فوریت رسیدگی نمیشود در بیمه مرکزی روی این دو پاسخ شما چیست به مردم؟
خسروشاهی: ما یک سایتی داریم آنجا هم میزنند آدرسش را همان صفحه اول همان پایین نوشته شکایت روی آن را که میزنید صفحهای باز میشود اطلاعات را میگیرد و مدارکی که نشان میدهد که شما مثلاً سندی که وجود دارد بیمه نامهتان و اطلاعات مختلفی که وجود دارد نشان میدهد که شکایت کردهاید شما از چه چیزی آنجا آپلود میکنند و وارد سیستم ما میشود ما بررسی میکنیم کد ملی را چک میکنند از سامانههای مختلف که صحیح باشد و اینها را میفرستند شرکتهای بیمه شرکت بیمه مربوطه آن بررسی میکند ممکن است که یکی طول بکشد یا یکی در دوره زمانی کوتاهی ارائه بدهد ما بررسی نمیکنیم شکایت را شرکت بررسی میکند و به ما پاسخ میدهد ۸۵ درصد همین ماه اخیر ۸۸ یا ۸۵ درصد شکایاتی که شده بود شکایاتی که رسیدگی شده بود وارد بود پس اینطوری نیست که ما بگوییم که توجه نمیکنند.
سوال: یک مقدار حالا گله دارند مثلاً یا رسیدگی نمیشود و اگر هم رسیدگی شود در زمان طولانی یعنی سریع رسیدگی نمیشوند الان چه کار کردهاید که یک مقدار زمان تسریع پیدا کنند؟
خسروشاهی: شرکتهای بیمه که اگر وارد باشد موظف هستند که این را اجرا کنند بخشهای مربوطه ما هم پیگیری میکنند و تذکر میدهند و حتی ما میتوانیم به سلب صلاحیت مدیران آن شرکتها هم برسیم.
سوال: این در برنامههای خودتان هم بود که یک نظارت جدیدی را دارید، ما ۳۰ ثانیه زمان داریم این ۳۰ ثانیه را میخواهم درباره صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمانی که ۲ سالی است که به صورت جدی راهاندازی شده، اما صحبت این است که متاسفانه پول مردم را نصف پرداخت میکنند این تخلف هست از نظر بیمه مرکزی و چه برنامهای برای نظارت و پرداخت هزینههای آنها دارید؟
خسروشاهی: صندوق بیمه حوادث طبیعی ببینید حق بیمهای را دریافت میکند بخش کمی از مردم در قالب قبوض برگ و بخشی قابل توجهی از دولت دریافت میکند بعد بر اساس آن خسارت را پرداخت میکند و خسارت هم نسبی نیست یعنی شما ۱۰۰ میلیون خسارت خوردهاید.
سوال: نسبی نیست نسبی پرداخت میکند؟
خسروشاهی: قاعدهاش را میگویم ۱۰۰ میلیون خسارت خوردهاید در حد تعهدی که صندوق دارد مثلاً ۴۰ میلیون. ۴۰ میلیون را باید بدهد نمیتواند نسبی کند.
سوال: پس اگر نسبی میکند، تخلف میکند؟
خسروشاهی: ولی این نکته را داشته باشید صندوق وقتی که منابعش آن چیزی که طبق مقررات باید به آن تخصیص داده شود تخصیص داده نمیشود وقتی شما میبینید که بر اساس تعهد کاملت ۱۰۰ میلیون باید بدهی ولی میبینی ۵۰ میلیون پول داری چه کار میکنی یا باید بین اینها تقسیم کنی که به دوتاشون بدهید.
سوال: این یعنی این اجازه را به آن دستگاه میدهد که تخلف کند؟
خسروشاهی: نه من نمیگویم که این اجازه را میدهیم آن تخلف است ولی من به لحاظ منطقیاش میگویم.
سوال: شما میگویید علتی که آن شرکت تخلف میکند این است که بودجهاش تکمیل نیست ولی در واقع دارد تخلف میکند؟
خسروشاهی: بله. اگر بودجهاش کامل باشد تخلف نمیکند ولی به لحاظ مقرراتی نباید نسبی کند.
سوال: بله. نباید نسبی پرداخت کند مردم نباید تاوان تامین نشدن بودجه آن را بدهند؟
خسروشاهی: ولی این فرمایش را هم باید دقت کنیم.
سوال: بله. ما هم آن را رد نمیکنیم ولی خواهشاً این هزینهاش را مردم قاعدتاً نباید پرداخت کنند.
خسروشاهی: بله. میگویم دو نفر خسارت خوردهاند یا باید آن پول را بین دو نفر توزیع کند یا باید بدهد به یک نفر.