به گزارش جهانی پرس، ناهید منصوری- جواد انصافی که از جمله محققان و پژوهشگران آیین‌های نمایشی ایران است و در این باره هم چندین کتاب تحقیقاتی به نگارش در آورده و چاپ کرده نمایشهایی با این مضمون چون «نوروزخوانی» را هم روی صحنه برده است. وی در خصوص آیین‌های نوروزی ایرانیان و اعتقاداتی که پشت آنها بوده توضیحاتی را ارائه کرده که می‌خوانید:
آیین نوروزخوانی و نمایش‌های نوروزی با چه هدفی اجرا می‌شده و شامل چه اشعاری بوده؟
اولین و مهم‌ترین مسئله در آیین نوروزی ایرانیان آمدن نوروزخوانان است که با کاراکترهای «حاجی فیروز» و «عمو نوروز» پیام آوران نوروزی به شمار می‌روند. در استان‌های مختلف کشور نوروزخوانان مختلفی داریم برای مثال در آذربایجان تکم و تکمچیها (تکم یک عروسک چوبی سنتی است که روی آن را با مخمل یا پارچه هایی به رنگ قرمز  می پوشانند و آن را با پولک، زنگوله، سکه و نیز پارچه های الوان و حتی آئینه به رسم روشنائی و صفا تزیین می کنند تا مظهر خوش یمنی، روشنایی و خیر و برکت باشد)، در مازندران نوروز سلطان (شعرخوانی در ستایش پروردگار‌، مدح شاهان و امیران و در توصیف بهار و جلوه‌های آن‌ و تکریم صاحبان منازل )، در گیلان  عروس گلی (افراد با دسته‌های گل و پوشیدن پوشاک سرخ و کلاه بوقی (به احتمال یادمانی از میترا) به ترانه‌سرایی و دایره‌زنی و کارهای خنده‌آور می‌پردازند) ، در البرز و طالقان نوروزخوان، در استان مرکزی با عنوان رشکمی و ماسی و از استان کردستان تا فارس آتش افروزان یا میرنوروزی گفته می‌شود. از دیگر نکات متمایزکننده نوروزخوانی استان‌ها این است که هر یک از نوروزخوانان اشعار خاصی را می‌خوانند، این اشعار بومی و به زبان خاص هر منطقه است.
نوروز خوانی یا آنچه با عنوان نمایش آیینی ویژه نوروز  در گذشته انجام می‌شده چه تفاوتی با آنچه امروز در خیابان‌ها می‌بینیم دارد؟ با فراموش شدن آیین‌های نمایشی و کهن برخی از مناسک از جمله نوروزخوانی نه تنها اهمیت داده نمی‌شود بلکه راهی برای کسب درآمد با استفاده از آیین ها و سنت ها نیز تلقی می‌شود. این ذهنیت از چه نشأت گرفته؟
نوروزخوانان پیام آوران شادی بوده‌اند و برخلاف اکنون که افراد اطلاعات کامل و جامعی نسبت به آیین‌هایشان ندارند، هرکس به خود اجازه حاجی فیروز شدن را نمی‌داده است. همچنین نوروزخوانان در قدیم افرادی نبوده‌اند که برای گرفتن پول این کار را انجام دهند و یا دستشان را به سوی مردم دراز کنند بلکه آنها خورجین‌هایی بر دوش داشته‌اند که به مردم اجازه میداد هر چیز حتی یک تخم‌مرغ یا یک مشت آجیل به آنها بدهند.
همچنین در همه استان‌ها مرسوم بوده که نوروزخوانان در قالب طنز شعر بگویند. حاجی فیروز با صورتی سیاه و عمو نوروز با ریش و لباس خاصی که دارند مردم را سرگرم کنند.
در نمایش‌ حاجی فیروز، چهره سیاه حاجی فیروز و لباس قرمزی که بر تن دارد به چه مفهوم است؟
 سیاه بودن حاجی فیروز نه بخاطر روسیاهی‌اش از روزگار بلکه به عنوان سمبل ارواح و گذشتگان بوده که نشان دهد ما با شما فرق داریم و آرزوی شادی باقی‌ماندگان را داریم. البته من معتقد هستم که ریشه اصلی سیاه بودن حاجی فیروز به این است که بگوید من پیرو خط سیاوشم و مثل او که اسطوره پاکی است می‌خواهم پاک باشم  و حتی اگر اتفاقات روزگار به ضررم هم باشد حاضر به دروغ‌گویی و روسیاهی نیستم. لباس سرخ رنگ حاجی فیروز هم به خون خواهی سیاوش است.
 دیگر آیین‌های نوروزی ایرانیان چه بوده؟
بعد از نوروز خوانی مهم‌ترین آیین نوروزی ما خانه تکانی است که در این آیین یکی از مسائل مهم چوب‌زنی فرش و بعد شستشوی آن است.  ایرانیان از دیرباز معتقد بودند که اگر خاک قالی‌های خود را در پایان سال نگیرند، علاوه بر سفت و خشک شدن قالی رنگ آن هم با هم مخلوط می‌شود. همچنین ایرانیان به صدا افتادن فرش را بخاطر  روی هم نشستن خاک آن می‌دانستند که با تاشدن شکستگی را به دنبال دارد.
چرا مردم سبزه سبز می‌کنند؟
آیین بعدی ایرانیان سبزه سبز کردن به عنوان نمادی برای کاشت بذرها بوده است. بانوان ایرانی با سبزه سبز کردن آزمایش کوچکی انجام می‌دادند و نسبت آب و هوای سال را می‌سنجیدند برای مثال با کاشت جو، عدس و گندم در تهران  و ماش یا نخود در شمال کشور متوجه می‌شدند که چه بذری در سال جدید به ثمر می‌نشیند و بهتر است چه بکارند.
ایرانیان قدیم چقدر به زدودن ناپاکی از دل‌ها معتقد بودند؟ چه باوری داشتند؟
از موضوعات بسیار مهم که ایرانیان در آستانه نوروز بر آن تاکید داشتند آشتی و پاک کردن کینه و غم از دل‌ها بوده چراکه مردم این سرزمین همواره معتقد بودند که ارواح و گذشتگانشان در این ایام به خانه‌هایشان باز می‌گردند و اگر آشیانه و خانه خود را تمیز و اقوام خوقدیم اقوام ایرانی به هنگام فرا رسیدن نوروز بر در و بام خانه‌ها و بلندی دژها مشعل روشن می‌کردند و امروزه این رسم با روشن نگاه داشتن چراغ و یا چراغانی کردن اجرا می‌شود.
چیدن هفت سین که هنوز هم در خانواده‌های ایرانی رسمی مهم تلقی می‌شود به چه معنا بوده ؟ گذشتگان چه غذایی در روز اول عید طبخ می‌کردند؟
دیگر آیین‌های نوروزی با خرید هفت سین در ایران ادامه پیدا می‌کند که شامل آیینه و شمعدان و اسپند بوده است. دودکردن اسپند چه در مجالس عروسی و چه عزا از گذشته رسم بوده و عموما برای ضدعفونی کردن فضا انجام می‌شده است. آوردن آیینه بر سفر هفت سین هم بدین گونه که مادر خانواده برای لحظاتی آینه را در مقابل هر عضو از خانواده نگه میداشته تا افراد خود را در آن ببینند و کارهایی که کرده‌اند را مرور کنند و در سال جدید اعمال خوب خود را تقویت و اعمال بدشان را ترک کنند و خوب بیندیشند. ماهیت آینه نگاه داشتن به این دلیل بوده که انسان‌ها در مقابل خود  نمی‌توانستند دروغ بگویند بنابریان صادقانه عملکرد یکساله را به صورت درونی بررسی می‌کردند.
آنچه از ایرانیان قدیم همچنان مرسوم مانده، آیین خوردن سبزی پلو با ماهی و سبزی پلو با کوکو در شب عید است. که سبزی پلو با کوکو به معنای به کو...کو نیفتادن و گم نکردن چیزی در سال جدید است.  خوردن ماهی، فسفر مغز را تقویت می‌کند و موجب می‌شود فرد فعال و خوش‌فکر شود. از آنجا که در برخی شهرها ماهی نبود یا همه مردم توان خریدن ماهی نداشتند، خوردن سبزی کوکو را به جای ماهی توصیه می‌کردند. همچنین از آنجا که فصل بهار اولین محصول زمین با سبزی به ثمر می‌نشیند مردم معتقدند که سبزی بهاری خاصیت بیشتری دارد بنابراین سعی می‌کنند در این ایام آش‌های محلی ، سبزی پلو، کوکو و غذاهای سبزی دار بیشتری بپزند. نمایش «عمو سبزی‌فروش» هم حتی در مجالس زنانه خوانده میشود در خصوص رفتن سبزی فروشان دروه‌گرد است که به در خانه‌ها می‌رفتند تا مردم حتما از سبزی تازه استفاده کنند.
پیشکش غذا و شیرینی‌های محلی از سوی خانواده داماد در شب عید یکی از زیباترین آیین‌های قدیمی به شمار می‌رفت. خانواده داماد تمام هدایای خود را بر مجمع‌های مسی قرار داده و به روی سر می‌گذارند و به خانه عروس می‌برند.
انداختن نارنج به عنوان سمبل زمین بر آب نیز به نجوم مربوط می‌شده است.
هفت سین از گذشته 7 سین خوراکی بوده که به نوبت خاصی چیده می‌شده است. اولین سینی که باید بر سفره می‌نشست سنجد بود زیرا مردم باور داشتند که زمانیکه خداوند انسان را خلق کرد اولین چیزی که پروردگار به انسان عطا کرده مغز و قوه تفکر او بوده و سنجد هم که بر وزن سنجیدن و تفکر کردن است، بر همین اساس انتخاب شده است. دومین سین سیب است که به سلامتی جسم ارتباط دارد و یادآور این سخن است که اگر می‌خواهید سالم بمانید روزی یک سیب بخورید.
سین سوم سبزه است که به منزله شادابی و طراوت است، از آنجا که در طول هر سال اتفاقات متعددی برای آدم‌ها روی می‌دهد روحیه خوب و شاد بودن امری ضروری است که ایرانیان با نماد سبزه برای سال جدید خواستار بوده‌اند.
سین چهارم سمنو برای تقویت بینیه بدنی و مقاومت در برابر ناملامات است. سین پنجم سیر به معنای سیر چشمی و سیر دلی از مال و مقام است. سین ششم نیز سرکه است که پاک کننده و در مبارزه با اخم و عبوس بودن افراد بوده و سماغ به عنوان سین هفتم سمبل صبر و تحمل است.
با تحویل سال جدید اولین غذایی که در گذشته طبخ و خورده می‌شده رشته پلو بوده چراکه مردم بر این باور بوده‌اند که خوردن این غذای به مثابه در نرفتن کار از دست افراد است.
پوشیدن بهتر و تمیزترین لباس‌ها، آماده شدن برای ورود میهمان یا بجا آورده صله رحم که همان دید و بازدید از اقوام، دوستان و آشنایان است از دیگر رسومی است که ایرانیان انجام می‌دهند. آنچه در میان آیین‌های متعدد نوروزی باعث شادی کودکان و نوجوانان می‌شود آیین عیدی گرفتن است که البته در این روزگار به دریافت پول نو خلاصه شده اما در گذشته با اهدای تخم مرغ رنگی، دستمال، لباس و حتی جوراب انجام می‌شده است.
اگر مردم برای بجا آورده صله رحم  به شهرها مناطق کوهستانی که آب و هوای سردتری دارند می‌رفتند، بساط پذیرایی خانواده‌های ایرانی بر سفره‌ای که روی کرسی پهن شده بود قرار می‌گرفت. عموم افراد بعد از سلام و آرزوی سلامتی در سال جدید با نشستن در زیر کرسی از تنقلات و شیرینی‌های خانگی تناول می‌کردند. این شیرینی‌ها شامل قطاب، نان نخودچی، باقلوا، سوهان، نان گردویی، نان قندی، انواع کلوچه‌های محلی  و... بود.
در سیزدهمین روز سال جدید رسم بوده که مردم آش‌های محلی بپزند برای مثال در استان مرکزی آشی به نام آش ترش که با سرکه خورده می‌شود طبخ می‌کنند.در این روز خانواده ها با رفتن به دامان طبیعت آخرین روز تعطیلات را با بازی های محلی در کنار فرزندانشان می‌گذرانند تا به اصطلاح نحسی روز سیزده بدر شود.