به گزارش جهانی پرس- فاطمه محمدی- برنامه صف اول ۲۴ آذر شبکه خبر میزبان آقای داوود منظور معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه بود که درباره سیاست‌ها و راهبرد‌ها و تصمیم‌هایی که می‌تواند در زمینه پیشرفت کشور مؤثر واقع شودصحبت کردند، در زیر این گفت و گو را می خوانید.
سوال: یکی دو ماه دیگر عملاً بودجه سال هزار و چهارصد و دو تمام می‌شود ابتدا بفرمایید ارزیابی شما از بودجه سال جاری چیست تا بعد بپردازیم به بودجه سال آینده؟
منظور: درابتدا تسلیت عرض می‌کنم شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها را، خوب ما در عملکرد بودجه هزار و چهارصد و دو شاهد تلاش گسترده همه عزیزانی هستیم که باید اولاً منابع درآمدی دولت را محقق می‌کردند ما قبل از این که هزینه کنیم نیاز داریم به تحقق منابع.
منابع اصلی دولت هم استحضار دارید بخش اصلی اش درآمدها است که این درآمدها مؤلفه‌هایی دارد از جمله درآمد‌های مالیاتی، سود سهام شرکت‌های دولتی، حقوق گمرکی، درآمد حاصل از حقوق مالکانه دولت در معادن در بخش ارتباطات، فروش کالا و خدمات دولتی تأمین می شود، خوب این‌ها منابع اصلی است که درآمد‌های دولت را تشکیل می‌دهد.
سوال: و البته درآمد حاصل از فروش نفت و گاز و میعانات؟
منظور: خوب این قسمت که ما می‌گوییم درآمد معنی واقعی درآمد است و به نوعی درآمد پایدار است یعنی برمی‌گردد به ظرفیت‌های واقعی حاصل از فعالیت‌های دولت در تأمین منابع مالی. البته در بخش دوم ما در منابع حاصل از واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای را داریم ما این را بهش درآمد نمی‌گوییم.
می‌گوییم منابع حاصل از واگذاری دارایی‌ها، که عمدتاً شامل منابع نفت و گاز است و واگذاری سهام شرکت‌های دولتی، یک قسمت دیگر هم داریم، تأمین مالی از طریق ایجاد بدهی یعنی به عبارت دیگر انتشار اوراق خزانه و یا اوراق بدهی دولت اوراق مالی اسلامی و همچنین فروش اموال و دارایی‌های دولت.
همه ارکان دولت باید به نوعی درآمدزایی کنند
منظور: خوب این سه گروه را که ما کنار همدیگر می‌گذاریم مطمئن‌ترین قسمتش و بهترین قسمتش یا به تعبیر دیگر آنچه که می‌تواند پایداری دولت را و منابع دولت تضمین کند همان گروه اول است؛ و گروه سوم از روی ناچاری است یعنی اگر ما ناچار نباشیم اوراق بدهی نباید منتشر کنیم البته کار بدی هم نیست ما ممکن است امسال انتشار اوراق بدهیم بر اینکه بخشی از طرحهای تملک یا طرحهای عمرانی مان را سریع‌تر به نتیجه برسانیم در سال‌های آینده آن را بازپرداخت کنیم.
اما ترجیح این است که ما دولت را با گروه اول منابعمان تأمین کنیم.
امسال ما شاهد این هستیم که همه ارکان دولت باید به نوعی درآمدزایی کنند. سازمان مالیاتی، گمرک، ارتباطات بخش معدنی ما، اداراتی که فروش خدمات داشته‌اند، بخش نفت و گاز ما هم تلاش کردند؛ و ما شاهد این هستیم که میزان رشد منابع دولت در سال جاری رشد قابل توجهی است اجازه بفرمایید به طور دقیق عرض کنم چهل و یک درصد رشد در هشت ماهه اول امسال نسبت به هشت ماهه اول سال گذشته رشد درآمد داشتیم و این خوب طبیعتاً کار دشواری است ما اگه بخواهیم مقایسه کنیم با سال‌های گذشته مثلاً در سال نود و هشت رشد منابع دولت بوده دوازده درصد.
سوال: مالیات منظور شما است یا همه مجموعه؟
منظور: کل منابع دولت.
سوال: خوب، چون کشور الان به ویژه دولت سیزدهم وارث یک تورم لجام گسیخته هم بوده چه مقدار حاصل از تورمی است که حالا به ارث رسیده ؟
منظور: از سال نود و هفت به این طرف همواره تورم بالا را تجربه کردیم بنابراین سال‌ها را اگر مقایسه کنیم نود و هفت نود و نودوهشت تا الان این‌ها تقریباً به لحاظ تورم یک جنس هستند؛ لذا من اگر به خود درآمدها فقط این گروه اول از منابع دولت بخواهم اشاره کنم ببینید سال نود و هشت رشد درآمد‌های ما هجده درصد بوده روی کل منابع بحث نمی‌کند فقط درآمدها هجده درصد بوده.
در سال نود و نه بیست و نه درصد بوده، در چهارصد و یک چهل درصد است.امسال پنجاه درصد شده بخش درآمدی ما .
این نشان می‌دهد که بالاخره مجموعه ارکان دولت که باید تولید درآمد کنند دارند تلاش می‌کنند و من جا داردهمین‌جا از همه همکارانم در دولت همه عزیزان مان تشکر ویژه‌ای کنم، چون اگر این درآمد محقق نشود طبیعتاً ما آن طرف هزینه هایمان را نمی‌توانیم انجام بدهیم.
این نکته اول، حالا برخی ممکن است بگویند که خوب این رشد پنجاه درصدی در درآمدها و یا چهل و یک درصدی در کل منابع نسبت به کل بودجه مصوب چه وضعیتی داشته؟ ما حدود هفتاد و سه درصد از کل بودجه مصوب را توانستیم محقق کنیم.
پس این یک معماست چطور است که ما بیشترین رشد را نسبت به سال‌های گذشته داریم، اما درصد تحقق ما فقط هفتاد و سه درصد در مجموع است من یک نمونه‌هایی را عرض می‌کنم مثلاً درآمد گمرکی ما امسال آنچه که تحقق پیدا کرده و یا پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان سال تحقق پیدا می‌کند هفتاد و پنج هزار میلیارد تومان است از صد و چهل و پنج هزار میلیارد تومانی که در بودجه پیش‌بینی شده.
سوال: این یعنی آن رقمی که در بودجه پیش‌بینی شده بسیار دست نیافتنی است؟
منظور: بله دست نیافتنی، ما این نگرانی را امسال داشتیم و تلاش می‌کنیم در بودجه سال بعد دیگر این اتفاق نیفتد.
ببینید در بخش نفت پانصد و نوزده هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده باید امسال درآمد داشته باشیم در بودجه آنچه که اتفاق می‌افتد تا پایین سال طبق برآورد ما حدود سیصد و سی تاست فاصله زیاداست.
یعنی چی؟ یعنی درآمد‌های نفتی پیش برآوردی دارد مثال عرض می‌کنم نفت را ما هشتاد و پنج دلار دیدیم هر بشکه خوب هشتادو پنج دلار تحقق پیدا نکرده امسال خیلی بیش برآوردی است.
یعنی همان سال گذشته هم اگر شما مراجعه می‌کردید به پیش‌بینی‌های مراکز بین‌المللی انرژی قطعاً این عدد را بسیار بالا ارزیابی می‌کردند.
یا مثلاً فرض کنید حجم صادرات، باید حجم صادرات و قیمت ارز را به گونه‌ای باید پیش‌بینی کنیم که این اتفاق تکرار نشود یا نمونه دیگر من خدمتتان عرض کنم.
فروش اموال دولتی صد و بیست و نه هزار میلیارد تومان است از ابتدای امسال تا الان همه تلاش کردند ما هیئت عالی مولدسازی داریم، مجوز خاص داریم ما پیش‌بینی مان این است که تا پایان سال حداکثر بیست هزار میلیارد تومان تحقق داریم یعنی بیست همت این خیلی فاصله دارد، همچنین در واگذار جاری شرکت‌های دولتی ما در واگذاری شرکت‌های دولتی تا پایان سال به سی همت می‌رسیم در بودجه پیش‌بینی شده صد و شش همت.
پس ببینید این بیش برآوردی‌ها باعث می‌شود ما نتوانیم علیرغم همه تلاش‌هایی که همکاران عزیزمان می‌کنند در دولت به آن ارقام پیش بینی شده مصوب دست پیدا کنیم هرچند که نگاه می‌کنیم می‌بینیم پنجاه درصد نسبت به سال گذشته بهبود داریم در درآمدها. چهل و یک درصد در کل منابع این اتفاق نسبت به همه سال‌های قبل و نسبت به کل دهه نود به مراتب بالاتر است.
سوال: چه کنیم که واقع بینانه شود؟
منظور: من این را باید حتماً خدمت شما توضیح مبسوطی بدهم خیلی نکته مهمی را سؤال فرمودید من یک جمله دیگر به عرایض قبلی ام اضافه کنم بعد به این پرسش شما برگردم.ما امسال رشد منابعی که برای طرحهای عمرانی دولت اختصاص دادیم نسبت به سال گذشته قابل توجه است.
یعنی ما رشد منابع مان تا الان نسبت به سال گذشته پنجاه و شش درصد است، این پنجاه و شش درصد باعث شده که ما تعداد زیادی از طرح‌هایمان امسال به بهره‌برداری برسد و امیدوار هستیم که تا پایان امسال و در سال آینده ما برنامه‌ریزی کردیم بالغ بر نهصد پروژه را بتوانیم به بهره‌برداری برسانیم امروز ما توفیق داشتیم در محضر آقای رئیس‌جمهور از قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا بازدید کردیم و کار‌هایی که دارند انجام می‌دهند و گزارشاتی که ارائه شد.
افزایش منابع طرحهای عمرانی دولت نسبت به سال گذشته قابل توجه است
منظور: خوب در آنجا فرمودند سیصد و پنجاه طرح بزرگ ملی در حال انجام است و خیلی از این‌ها در آستانه نهایی شدن و بهره‌برداری است و سردار سلامی فرمودند که اگر ما هر هفته یک طرح بهره‌برداری کنیم هفت سال فقط بهره‌برداری باید کنیم.
خوب این‌ها حاصل تمام این تلاش‌هایی است که ما در بخش تأمین اعتبارات داریم انجام می‌دهیم عزیزان ما دارند تلاش می‌کنند و کشور، کشوری است که الان همه شده کارگاه سازندگی.
منظور: تمام طرحهای ما الان دارد با سرعت پیشرفت می‌کند ما تا پایان امسال فکر می‌کنیم حدود سیصد هزار میلیارد تومان را تخصیص خواهیم داد بنابراین در حوزه جاری هم همین‌طور است الان هزینه‌های جاری مان امسال تا امروز در هشت ماهه چهل و سه درصد رشد کرده است نسبت به دوره مشابه سال گذشته حالا شما این رشد را مقایسه کنید مثلاً در کل سال نود و هشت بیست و سه درصد رشد ما داشتیم در سال نود و نه در کل سال سی و دو درصد رشد داشتیم این رشد هزینه‌ها یعنی چی؟
دولت به بخش های سلامت، آموزش پرورش و قضایی اعتبار بیشتری اختصاص داده است
منظور: دولت دارد منابع بهتری را برای مردم هزینه می‌کند در بخش سلامت، در بخش آموزش و آموزش پرورش، در آموزش عالی و در بخش قضایی تمام خدماتی که حاکمیت دارد ارائه می‌کند هر چقدر ما این رشد را بتوانیم بالا ببریم معنی‌اش این است که بتوانیم خدمات شایسته تری بدهیم.
در بخش عمرانی هر چقدر بتوانیم بیشتر رشد بدهیم می‌توانیم زیرساخت‌های بیشتری به بهره‌برداری برسانیم این نکته دیگری بود که من خواستم تأکید کنم، اما برگردیم به فرمایش جناب‌عالی، ببینید آقای دکتر برخی سؤال می‌کنند چه کنیم که ارقام بودجه‌ای ما چه در بخش هزینه‌ها چه در بخش درآمدها واقعی‌تر بشود.
تدبیر خیلی خوبی را خود مجلس محترم کردند سال گذشته قانون بسیار خوبی تصویب کردند، آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی را در موضوع بودجه آمدند اصلاح کردند در این آیین‌نامه داخلی فرمودند که ما بودجه را بیاییم در دو مرحله تصویب کنیم و دولت در دو مرحله لایحه بدهد.
بودجه هفتم واقع بینانه تدوین شده است
منظور: بخش اول لایحه دولت احکام و تبصره‌های مورد نیاز است احکامی که دولت نیاز دارد و به اضافه پیش‌بینی منابع، بخش دوم می‌شود پیش‌بینی مصارف و اعتبارات دستگاه‌ها. خیلی تدبیر درستی است یعنی مجلس به این جمع‌بندی رسیده برای اینکه ما بیش برآوردی نداشته باشیم اصلاً فارغ از اینکه چقدر هزینه دوست داریم انجام بدهیم ببینیم چه قدر منابع می‌توانیم تجهیز کنیم و این گام بسیار بزرگ و مهمی هست به طرف اصلاح ساختار بودجه این دغدغه‌ای که مقام معظم رهبری همیشه داشتند در سال‌های گذشته و تأکید فرموند روی اصلاح ساختار بودجه یکی از مؤلفه‌هایش همین است یعنی ما در تنظیم بودجه واقع‌گرایانه رفتار کنیم، اول منابع را ببینم اصلاً کاری نداریم چه مصارفی می‌خواهیم انجام بدهیم.
ببینیم چه منابعی را می‌توانیم تجهیز کنیم اگر ما حداکثر تلاشمان را کنیم چه قدر می‌توانیم نفت صادر کنیم چه قدر می‌توانیم در بخش معادن درآمد فراهم کنیم چقدر می‌توانیم در گمرکات درآمد تجهیز کنیم در مالیات و الی آخر.
منابع دولت نسبت به سال گذشته حدوداً ۱۸.۲ دهم درصد رشد کرده است
منظور: خوب امسال این رویکرد حتماً کمک می‌کند به اصلاح رویه‌های سال‌های گذشته قسمت دوم هم طبیعتاً بعد از این قسمت اول اصلاح می‌شود قسمت دوم در مصارف، حالا می‌گوییم با این منابعی که داریم چه مصارفی را در اولویت انجام بدهید.اصلا بودجه یعنی نظام اولویت‌گذاری، قطعاً نیاز‌های ما و جامعه و مطالباتی که داریم این‌قدر زیاد است که حتماً باید اولویت گذاری کنیم ما همه خواسته هایمان را نمی‌توانیم محقق کنیم پس در قسمت دوم ما پیشنهاد خودمان را خواهیم داد ان‌شاءالله نمایندگان هم نظرات را می‌دهند و با هم به یک توافقی می‌رسیم و می‌شود میثاق ما و مجلس برای سال آینده در موضوع هزینه‌ها.
حالا در موضوع هزینه‌ها باید ما همه ارکان هزینه را ببینم یعنی ما باید حتماً بازنشستگان را ببینم، ما باید منافع فرهنگیان را حقوق و دستمزد فرهنگیان ، کارکنان کادر سلامت و بهداشت را، نظامیان را و همه آحاد کارکنان دولت را در نظر بگیریم. ضمن اینکه خوب طبیعتاً هزینه‌های عمرانی و زیرساختی و ... را هم در آن مرحله وارد خواهیم شد.
ما تو مرحله اولی که لایحه را به مجلس دادیم آنگونه که خودشان تکلیف کرده بودند اصلاً متعرض هزینه‌ها نشدیم صرفاً رفتیم منابع را دیدیم، اما منابع را چگونه دیدیم رشد منابع ما نسبت به مصوب سال گذشته حدوداً ۱۸.۲ دهم درصد است. یعنی در سال گذشته بدو هزار و هشتاد و دو هزار میلیارد تومان بود امسال شده دو هزار و چهارصد و شصت و هشت هزار میلیارد تومان بنابراین رشد ۱۸.۲ دهم درصد است. این یکی از رشد‌های معقولی است که ما در سال‌های گذشته هم در دهه نود هم نگاه کنیم رشد‌ها همین‌جوری بوده معمولاً رشد‌ها بین پانزده تا بیست و پنج درصد بوده در بودجه عمومی، اما یک نکته مهم اینجا وجود دارد آیا این بودجه انقباضی است؟
خیر، چرا شما می‌فرمایید هجده درصد که خیلی رشد پایینی است به دو دلیل من می‌گویم این بودجه انقباضی نیست.
سوال: البته بسیاری معتقد هستند این بودجه بودجه انقباضی است؟
منظور: حالا همین را می‌خواهم تبیین کنم، ببینید بودجه انقباضی نیست به دو دلیل؛ دلیل اول این است که ما باید رشد را باید نسبت به عملکرد ببینیم نه نسبت به مصوب، من عرض کردم ما برآورد کردیم تا هشت ماه را گرفتیم تا پایان سال هم دقیق آمدیم ریز به ریز این‌ها را بررسی کردیم از این دو هزار و هشتاد و دو هزار میلیارد تومانی که ما امسال در منابع عمومی داریم می‌توانیم هزار و ششصد هزار میلیارد تومانش را محقق کنیم یعنی پس ما یک عدم تحقق حدود بیست و سه درصدی داریم بیست و سه درصد ما عدم تحقق امسال داریم اگر ما مبنا را بگذاریم این تحقق امسال یعنی هزار و ششصد و این را مقایسه کنیم با آن دو هزار و چهارصد و شصت و هشتی که داریم اینجا رشد می‌شود پنجاه درصد و ما مطمئنیم با این دقتی که در پیش‌بینی ارقام بودجه کردیم این دو هزار و چهارصد و شصت و هشت تایی که ما پیش بینی کردیم به سرنوشت بودجه امسال، سال یک هزار و چهارصد و دو دچار نخواهد شد.
سوال: پس چرا مجلسی‌هااین را رد کردند ؟
منظور: ببینید چند تا ابهام برای مجلسی‌ها به نظر من وجود داشت می‌خواهم این را عرض کنم به اذعان تمام کارشناسان، کارشناسانی که مالی و اقتصادی هستند این لایحه بودجه هزار و چهارصد و سه یکی از فنی‌ترین، دقیق‌ترین و واقعی‌ترین بودجه‌هایی است که دولت‌ها ارائه کردند و در حوزه احکام شما نگاه کنید ما تعداد احکامی که دادیم نسبت به احکام همین هزار و چهارصد و دو حدود یک سوم شده یعنی ما احکام زائد را و غیر ضروری را، چون تو برنامه آوردیم در جای دیگر نیاوردیم تو بحث ارقام هم ما دقیق آمدیم تمام محاسبات را انجام دادیم مفروضات مان را خدمت نمایندگان هم توی جدول دادیم.هم متعاقباً در کمیسیون تلفیق ما رفتیم تمام این‌ها را ریز به ریز توضیح دادیم گزارش محاسبات خودمان را پیوستش را دادیم که عزیزان اگر نکته‌ای دارند سؤال کنند ما چگونه به این عدد‌ها رسیدیم چرا ما آمدیم در بودجه سال آینده درآمد حاصل از نفت و گاز را از ششصد و سه تایی که امسال هست به پانصد و هشتاد و دو همت کاهش دادیم.
بودجه هزار و چهارصد و سه از فنی‌ترین، دقیق‌ترین و واقعی‌ترین بودجه‌هایی است که دولت‌ها ارائه کردند
منظور: این روال نبود همیشه یک عددی می‌آمدند به بودجه سال قبل اضافه می‌کردند این می‌شد بودجه سال بعد ما اینکار را نکردیم ما آمدیم یک تجزیه تحلیل دقیقی کردیم و دیدیم امسال با توجه به این عدم حقوقی که ما تو نفت داریم و من خدمت شما عرض کردم که ما در نفت از پانصد و نوزده تا سیصد حدوداً سی تا را محقق می‌کنیم در سال بعد آمدیم هدف‌گذاری مان را کردیم پانصد و هشتاد و دو تا البته این عدد مستند است گفتیم یک میلیون و سیصد و پنجاه هزار بشکه نفت و میعانات صادر می‌کنیم. قیمت هفتاد و یک دلار و نرخ ارز را هم گذاشتیم بیست و هشت هزار و پانصد تومان یعنی نخواستیم از طریق بالا بردن نرخ ارز برای خودمان درآمد ایجاد کنیم این نرخ ارز دولت عمدتاً بابت چی است بابت اینکه ما این درآمد نفتی را بعداً می‌خواهیم کالای ساسی وارد کنیم این کالای اساسی یعنی خوراک مردم، یعنی دانه‌های روغنی، یعنی گندم، یعنی برنج، یعنی ذرت پس بنابراین یا خوراکی‌هایی است که مستقیم مردم استفاده می‌کنند یا این‌ها میرود از طریق خوراک دام و طیور تبدیل به گوشت و مرغ خواهد شد.
سوال: شاید برای زمانی که بودجه ارائه می‌شود کارشناسان بپرسند این است که آیا کسری بودجه دارد یا ندارد بودجه شما امسال داشت؟
منظور: ما کسری بودجه را تفاوت بین درآمدها و هزینه‌ها می‌دانیم یعنی تفاوت بین هزینه‌های دولت و مجموعه منابع دولت می‌شود. ما هزینه‌های دولت و مخارج را که طبق آنچه که خود مجلس محترم تکلیف کرده که ارائه نکردیم.
پس بنابراین اصلاً نه می‌توانیم در مورد کسری صحبت کنیم این موضوعیت ندارد ما باید ببینیم هزینه‌ها را چگونه خواهیم دید، اما نکته مهم این است که ما تراز عملیاتی مان را دادیم به مجلس، طبق آنچه که از ما خواستند تراز عملیاتی یعنی تفاوت بین هزینه‌های جاری و درآمد‌های دولت.
ما تلاشمان این بود در لایحه‌ای که دادیم تراز عملیاتی را به شدت بهبود بدهیم الان استحضار دارید تراز عملیاتی امسال ما در بودجه مصوب منهای چهارصد و پنجاه هزار میلیارد تومان است. ما این را در بودجه سال بعد با توجه به برآورد‌هایی که کردیم حدوداً منهای سیصد همت دیدیم یعنی یک کاهش یک سوم این اقدام و گام بسیار مهمی به طرف باز اصلاح ساختار بودجه است.
یعنی یکی از نا ترازی‌های اصلی بودجه بالا بودن و منفی بودن تراز عملیاتی هست ما این را سعی کردیم برطرف کنیم پس بنابراین ما ضمن اینکه منابع درآمدی مان را لایحه دادیم هزینه‌ها را هم هرچند ندادیم سقف هزینه هایمان را ما به گونه‌ای تنظیم کردیم که سقف هزینه‌های ما به تراز منهای سیصد تبدیل شود.
دولت سال آینده دویست و پنجاه هزار میلیارد تومان اوراق قرضه منتشر می کند
منظور: یک نکته دیگری که وجود دارد آیا ما کسری بودجه داریم یا نداریم؟ در ادبیات اقتصادی هر چه که به عنوان اوراق بدهی منتشر می‌شود این یعنی کسری بودجه بله ما در بودجه سال بعد اوراق بدهی پیش‌بینی کردیم میزان اوراق بدهی ما حدود دویست و پنجاه همت است، دویست و پنجاه هزار میلیارد تومان است البته ما این را پیش‌بینی کردیم برای بازپرداخت و استمهال اوراقی که در سال‌های گذشته انتشار پیدا کرده یعنی ما از این اوراق سال آینده درآمد خالص برای دولت نخواهیم داشت و این‌ها عمدتاً صرف بازپرداخت سال‌های قبل می‌شود و این چیزی است که جاری بوده یعنی الان اگر ملاحظه بفرمایید انتشار اوراق در سال هزار و چهارصد، دویست و هفتاد و چهار همت بوده در سال هزار و چهارصد و یک دویست و شصت و هشت همت بوده بنابراین ما امسال که دویست و پنجاه همت دیدیم دویست و پنجاه و خرده‌ای همت دیدیم این عملاً وفق روال سال‌های گذشته است و برای بازپرداخت اوراق بدهی سال‌های گذشته این رامی‌توانیم به لحاظ تعبیر درست اقتصادی بگوییم میزان کسری بودجه است.
بودجه سال آینده بااطمینان بالای نود هشت درصد تحقق پیدا می کند
منظور: اما سوال این است ما یک کسری بودجه آشکار داریم یک کسری بودجه پنهان داریم کسری بودجه پنهان یعنی همین پیش برآوردی‌ها ، کسری بودجه آشکار همان اوراق است که ما پیش بینی می‌کنیم می‌خواهیم این را عرض کنیم ما در این لایحه که پیشنهاد کردیم قطعاً کسری بودجه پنهانی را نگذاشتیم یعنی سعی کردیم ارقام درآمد هایمان را مطمئن باشیم که با اطمینان بالای نود و هفت نود و هشت درصد تحقق پیدا کند البته حالا این‌ها پیش بینی است ممکن سال آینده اتفاقاتی بیفتد ما بیشتر از این‌ها محقق کنیم کمتر از این‌ها محقق کنیم ولی ما الان با مفروضات واقعی سعی کردیم که اطمینان پیدا کنیم و با یک ضریب اطمینان بالایی درآمدها را دقیق پیش‌بینی کنیم از این جهت من می‌خواهم دقیق پیش بینی کنم، ما کسری بودجه مان که آشکار است به میزان اوراق منتشره خواهد بود، اما کسری بودجه پنهان در بودجه نگذاشتیم، اما اینکه برخی از نمایندگان عزیز سؤال می‌کردند که شما کسری بودجه دارید ذهنشان این است که ما یک سری تکالیف زیاد برای دولت در برنامه هفتم مصوب کردیم دولت اگر بخواهد آنها را انجام بدهد با این منابع نمی‌تواند.
افزایش حقوق بازنشستگان در بودجه دیده شده است
منظور: برداشتم از فرمایشات عزیزانمان این بود من اینجا می‌خواهم این توضیح را عرض کنم ببینید دو تا مسئله اینجا توجه کنید یکی اینکه خوب نمایندگان عزیز مصوباتی داشته‌اند و ما هم در مجلس بودیم توضیح دادیم حالا علیرغم اینکه دولت موافق نبوده تصویب شده.
اما این‌ها الان باید برود در شورای نگهبان در مجمع تشخیص، هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص این‌ها باید تأیید بشود آنهایی که مورد اختلاف ما و مجلس است که کم هم نیست این‌ها الان در شورای نگهبان در حال رسیدگی است اصلاً ممکن است این‌ها به قانون تبدیل نشود پس اینکه ما الان انتظار داشته باشیم در دولت در لایحه خودش بیاید این‌ها را هم را در درآمدهایش ببیند در هزینه‌هایش و در تراز عملیاتی این انتظار انتظار درستی به نظر نمی‌رسد.
ما آنهایی که متقن بود یعنی بین ما و مجلس مشترک بود و ما پذیرفته بودیم این‌ها را آوردیم مثلاً در مورد حقوق بازنشستگان ببینید ما خودمان هم اعتقاد داریم حتماً باید به بازنشستگان توجه بیشتری کنیم و معیشت بازنشستگان برای ما بسیار مهم است؛ لذا ما در پیشنهادی که در لایحه دادیم ملاحظه بفرمایید.
دولت خود را مکلف با اجرای قانون می داند
منظور: ضریب رشد شاغلین را هجده درصد و بازنشستگان را بیست درصد پیشنهاد کردیم یعنی دو درصد بالاتر که به تدریج در طول سال‌های برنامه این‌ها را بهم نزدیک کنیم. اما اینکه حالا چیزی که نمایندگان عزیز خواسته اند عیناً همان را ما آورده باشیم خیر آن را نیاوردیم ما تلاش می‌کنیم که هر آنچه که شورای نگهبان تصویب کند حتماً ما در مرحله بعدی که می‌خواهیم بودجه کشور هزینه‌ای راتقدیم کنیم تو این سقف منابعی که الان تصویب می‌شود ما با جابجایی حتماً آنها را محقق خواهیم کرد.
ما مکلف هستیم به اجرای قانون هر آنچه که قانونگذار نهایتاً به ما ابلاغ کند ما مکلفیم ولی ببینید این درآمد‌هایی که ما الان پیشنهاد کردیم عرض کردم سقف درآمد‌های قابل تحقق است این نکته مهم ماست و این سقف را ما نباید بالاتر یا به گونه‌ای افزایش بدهیم که دچار بیش برآوردی بشویم.
سوال: یک بحثی که در لایحه بودجه است این است که بالاخره مردم در اقشار مختلف نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند و انتظاراتی دارند مثلاً برای خرید تضمینی گندم، چون برخی از نماینده‌ها با گندمکاران با کشاورزان در ارتباطند آنها این انتظار را دارند شما پیش بینی کردید؟
منظور: آنچه در قانون تصویب شده قیمت تضمینی گندم است و بنابراین ما مقید به قیمت تضمینی گندم هستیم تفاوت است بین قیمت تضمینی و خرید تضمینی.
دولت قانون خرید تضمینی و قیمت تضمینی را اجرا می کند
منظور: خرید تضمینی یعنی اینکه هر آنچه که تولید شد دولت باید خریداری کند قیمت تضمینی یعنی دولت قیمت را تضمین می‌کند. فرایند‌هایی را تعریف می‌کند که با این قیمت کشاورز عزیز ما بتواند محصولش را بفروشد ما الان برای سال آینده داریم تدبیر می‌کنیم چرا دولت باید شخصاً و رأساً خودش تمام گندم را خریداری کند، انبارداری کند، سیلو داری کند و بعد این‌ها رادر اختیار مصرف‌کنندگان قرار بدهد مصرف‌کنندگان ما دو گروه هستند یک مردم هستند که ما به آنها نان باید بدهیم این حتماً بر عهده دولت است یعنی دولت باید به اندازه‌ای که نیاز است برای اینکه نان مردم را تأمین کند خرید تضمینی انجام بدهد؛ و ما این را با افتخار انجام می‌دهیم یک قسمتش مصارف صنعتی نان و آرد و نان و گندم است ما با وزارت جهاد کشاورزی داریم مذاکره می‌کنیم سال آینده بخشی از خرید گندم را مصرف کنندگان صنعتی ما مکلف شوند با قیمت تضمینی که اعلام می‌شود رأساً خودشان خریداری کنند خودشون انبارداری کنند و هزینه‌های مربوط را خودشان پرداخت کنند.
سوال: قیمت تضمینی چقدر است؟
منظور: مذاکراتی شده و یک کمیسیونی است در آنجا مذاکراتی شده اختلاف نظر‌هایی بوده، ولی هنوز این ابلاغ نشده باید طبق قانون وزیر جهاد کشاورزی این را ابلاغ کند. لذا من می‌خواهم این را عرض کنم ما حتماً نان مردم را باید به صورت مطمئن با همین شرایط فعلی تأمین کنیم دارو را یارانه دارو را در هدفمندی ما داریم، چون یکی از نکاتی که مطرح شد در مورد هدف مندی بود.
ما قطعاً یارانه دارو را تأمین خواهیم کرد عددی که پیش‌بینی کردیم حدود هشتاد هزار میلیارد تومان هست برای یارانه دارو که این را تأمین خواهیم کرد مسئله مهم پرداخت کمک‌های یارانه نقدی کمک‌های معیشتی به کمیته امداد و مستمری بگیران کمیته امداد حضرت امام (ره)، سازمان بهزیستی است این‌ها را حتماً دولت تأمین می‌کند.
سوال:یعنی دولت در لایحه بودجه حتماً خودش را موظف می‌داند که این‌ها را تأمین کند؟
منظور: باز عرض می‌کنم آنچه که ما در مورد هدفمندی اینجا ارائه کردیم صرفاً منابع هدفمندی است، اما مصارف هدفمندی که همین اقلام است که بعضاً هم نمایندگان عزیز سؤال می‌پرسیدند این را در قسمت دوم ما باید تقدیم کنیم ولی ما در برآورد‌های خودمان همین‌ها را دیدیم ما دولتی هستیم خادم مردم به ویژه افراد ضعیف جامعه ما خودمان را مکلف می‌دانیم آنهایی که نیازمند هستند و باید یارانه به آنها پرداخت شود یارانه هایشان را به خوبی به موقع و همچنین با رشد مناسب تأمین کنیم.
همین امسال شما استحضار دارید ما چهل درصد رشد داریم در کمک معیشتی که پرداخت می‌کنیم به مستمری بگیران کمیته حضرت امام و سازمان بهزیستی.
رشد قابل توجهی ما داشتیم در یارانه‌های نقدی سال آینده هم همین رشد ادامه پیدا خواهد کرد کالابرگ را ما توسعه می‌دهیم برای مردم نیازمند برای کسانی که علاقه‌مند باشند با قیمت ثابت، کالا را خریداری کنند.
رویکرد دولت یک رویکرد عدالت محور است ما نگاهمان به طرف مردم به ویژه پنج دهک اول جامعه است. دولت خودش را خدمتگزار این عزیزان می‌داند پس بنابراین ما پیش‌بینی کردیم حتماً این یارانه‌ها و این کمک‌هایی که باید انجام بشود از محل منابع هدفمندی تحقق پیدا کند.
سوال: چه قدر درآمد‌های مالیاتی افزایش پیدا کرده و از چه منابعی ما تأمین می‌کنیم؟
منظور: تجربه درآمد‌های مالیاتی ما این است که ما در کشور ظرفیت‌های مالیاتی قابل توجهی به ویژه در بحث فرار مالیاتی داشتیم که این‌ها مورد استفاده قرار نمی‌گرفت دولت از زمانی که کار خودش را شروع کرد مسئله مالیات را به عنوان یکی از تکالیف جدی دنبال کرده و اگر ملاحظه بفرمایید میزان مالیات‌هایی که در سال هزار و سیصد و نود و نه کلاً صد و نود هزار میلیارد تومان بود در سال گذشته به چهارصد و هفتاد و سه هزار میلیارد تومان و امسال هفتصد و چهل و هشت هزار میلیارد تومان رساندیم . این اتفاقی که افتاد نه قانون مالیاتی جدیدی وضع کردیم نه ضرایب را بالا بردیم نه معافیت‌ها را حذف کردیم یعنی با حفظ قوانین مالیاتی فعلی این تحولات اتفاق افتاد چرا؟ به‌خاطر اینکه دولت به سراغ پایگاه اطلاعاتی رفته است.
سال آینده مالیاتها افزایش ندارد
منظور: ما الان می‌دانیم که کی چه کسی چقدر تجارت می‌کند، چقدر ارزش تولیداتش، سودی که حاصل می‌کند است. این‌ها الان به خوبی دارد کنترل و پایش می‌شود این اطلاعات کمک می‌کند به اشراف همکاران ما در سازمان مالیاتی، تقریباً رشد مالیاتی ما در طی این چند سال گذشته سالی پنجاه درصد بود برای سال آینده هم ما چهل و نه درصد چهل و نه اندی رشد دیدیم البته ما یک پیشنهاد دادیم به نمایندگان محترم یک درصد افزایش مالیات ارزش افزوده که این حدود پنجاه هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود ما بازتاب‌هایی که گرفتیم نمایندگان عزیز موافق این یک درصد افزایش یعنی از ۹ درصد به ۱۰ درصد نیستند؛ لذا ما حتماً در اصلاحیه‌ای که به مجلس خواهیم داد و در نوبت بعدازظهر این یک درصد را حذف می‌کنیم و آن پنجاه هزار میلیارد تومانی هم که پیش بینی کرده بودیم از سرجمع از سرجمع منابع مان کاهش خواهیم داد و لذا این رشدی که ما داریم الان پیش بینی می‌کنیم یک رشد کاملاً منطبق با ظرفیت‌ها است یک رشد منطبق بر طرح اتفاقات و رخداد‌های واقعی در سه سال گذشته هست و ما اعتقاد داریم بدون اینکه فشار مالیاتی بخواهد وارد بشوند این قابل تحقق است.
معافیت مالیاتی برای کارمندان بیشتر می شود
منظور: ما معافیت مالیاتی را در این سال‌های گذشته برای حقوق بگیران چه قدر افزایش دادیم برای سال بعد این را کردیم دوازده میلیون تومان خوب بخش بزرگی از درآمدها و به ویژه حقوق بگیران کم‌درآمد ما این‌ها معاف از مالیات هستند ما معافیت مشاغل را هم همین‌طور دیدیم یعنی مشاغل خرد و ریز مشاغلی مثل سبزی فروش و لبنیاتی و نمی‌دانم آرایشگر و ... این‌ها را معافیتشان را بالا بردیم.می‌گوییم درآمد خالص این‌ها بعد از کل هزینه‌هایی که پرداخت می‌کنند درآمد خالص این‌ها تا هفتاد و پنج میلیون تومان معاف از مالیات خواهد بود.پس بنابراین ما حتماً نگاهمان به طرف مردم عزیز به ویژه کم درآمدها است مشاغل کوچک است، حقوق بگیران کم با رده‌های حقوقی پایین است. این‌ها عزیزان ما هستند ما تمام تلاشمان را می‌کنیم هم بتوانیم رشد حقوق این‌ها را بهتر ببینم هم معافیت‌هایشان را افزایش دهیم.
سوال: یک پرسشی که مطرح است حداقل در عوام این است که یک کشوری که نفت‌خیز است مثل ایران چه ضرورتی دارد که بودجه خودش را مبتنی بر مالیات تأمین کند؟
منظور: خوب البته این نگاه، در نگاه اول موجه به نظر می‌رسد ولی ببینید به چند دلیل ما باید کشور را با مالیات اداره کنیم اول اینکه عملاً مالیات یعنی این بهایی که دولت بابت خدمات خودش از مردم دریافت می‌کند.
بابت خدمات قضایی، آموزش، آموزش عالی و همه خدماتی که دولت ارائه می‌کند امنیت ملی، امنیت عمومی همه کشور‌های دنیا هم با مالیات اداره می‌شوند پس بنابراین ما در ازای خدمات باید منابع لازم را از خدمات گیرنده دریافت کنیم حالا می‌فرمایید پس درآمد‌های نفت و گاز چی می‌شود؟
ثروت ملی چه می‌شود؟ خوب ثروت ملی این‌ها باید اندوخته بشود برای آیندگان برای نسل‌های آینده نباید ما ثروت ملی را تبدیل کنیم به مصرف جاری تجربه کشور‌های دیگر چگونه است نروژ چه کار می‌کنه؟
خوب این‌ها درآمد‌های نفت و گازش رو میبرند در یک صندوق ثروت ملی از این صندوق ثروت ملی سودی که این صندوق سالانه کسب می‌کند می‌آید صرف مردم می‌شود نه خود اصل سرمایه، اصل سرمایه باید صیانت شود اصلاً علت اینکه صندوق توسعه ملی در کشور ما راه افتاد همین بود یعنی ما نباید منابع نفت و گاز را امروز هزینه کنیم منابع نفت و گاز ثروت ملی است باید این‌ها تبدیل شود به پول پر قدرت، ارز‌های جهان، این‌ها باید نگهداری بشود این‌ها باید سرمایه‌گذاری بشود.
صندوق ذخیره ملی با هدف حفظ سرمایه های کشور تأسیس شد
منظور: منافع این‌ها یک سود سالانه‌ای خواهد بود و این سود سالانه باید برگردد صرف خود مردم شود به این ترتیب ما هم منابع را حفظ می‌کنیم هم منافعش نصیب خود مردم خواهد شد؛ لذا ما در بحث نفت و گاز البته ما همچنان استحضار دارید آنچه که داریم به صندوق توسعه ملی می‌دهیم در سال جاری حدود چهل و دو و نیم درصد از کل نفت است باز داریم بخش بزرگش را می‌آوریم هزینه می‌کنیم.
یک قسمت می‌آید در دولت یک قسمت هم صرف خود هزینه‌های جاری و سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز می‌شود.
چهارده و نیم درصد نفت و گاز، چهل و دو و نیم درصد صندوق توسعه ملی مابقی هم می‌آید در بودجه عمومی دولت ایده‌آل ما این است که بتوانیم در سال‌های آینده کل درآمد نفت را عیناً صرف توسعه خود بخش نفت و گاز کنیم و بخش دیگرش را هم این را بتوانیم اندوخته کنیم که یک صندوق ثروت ملی قدرتمندی داشته باشیم.
سوال: یکی از موضوعاتی که نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی مطرح می‌کردند این بود که لایحه بودجه سال آینده و متناسب با برنامه هفتم پیشرفت کشور نیست چه مقدار شما تلاش کردید که این همسانی و همخوانی صورت بگیرد.
منظور: من یه اشاره کوتاهی کردم بیشتر توضیح می‌دهم من عرض کردم الان برنامه هفتم دو قسمت است یک قسمت آنی است که ما و مجلس با هم اتفاق نظر داریم و یک بخش دیگر این است که دولت نسبت به آن عملاً موضع دارد یعنی اعتقاد داریم ما نمی‌توانیم منابعی را تأمین کنیم که آن برنامه اجرا بشود.
ببینید برنامه ششم چرا اجرا نشد؟ عملکرد برنامه ششم نگاه کنید کلاً در بهترین حالت می‌گویند سی درصد اجرا شده یعنی ما متأسفانه هفت سال گذشت از برنامه ششم سی درصد اجرا شده این همان نگاهی است که تفاوت نگاه ما و نمایندگان محترم مجلس.
نمایندگان می‌گویند ما تصویب می‌کنیم هر چقدر توانستید بروید اجرا کنید ما اعتقاد داریم خیر قانون باید قابل اجرا باشد حتی یکی از موادی که نمایندگان تصویب کردند در آخرین موادی که آمده این هست می‌گویند این احکامی که ما اینجا تکلیف کردیم دولت به قدر توان مالی و پیش بینی و تحقق درآمدها اجرا کند ولی آیا این استدلال درست است یعنی ما وقتی که قانونی را وضع می‌کنیم این قانون برای عده‌ای حقوق مکتسبه ایجاد می‌کند.
دولت خود را موظف به اجرای هر چه بیشتر مصوبات مجلس می داند
منظور: اگر ما آمدیم گفتیم که فلان قشر را باید شما چنین پرداختی بهش کنید این حق مکتسب است مگر ما می‌توانیم فردا بگوییم که خوب خود شما گفتید درآمدها اگر نبود آن را پرداخت نکن.
قطعا قابل اجرا نیست قطعاً به ما ایراد خواهد شد قطعا مراجع قضایی بر علیه دولت رأی خواهند داد و دولت مجبور به اجرا خواهند کرد پس ببینید اختلاف ما با مجلس بر سر این است ما اعتقاد داریم بخشی از مصوبات مجلس به لحاظ تأمین مالی در سال‌های آینده با ظرفیت کشور سازگار نیست؛ و ما این‌ها را به شورای نگهبان اعلام کردیم شورای محترم نگهبان هم الان دارند رسیدگی می‌کنند و ما تابع به هر صورت مصوبه نهایی خواهیم بود.
پس ما برنامه هفتم را دیدیم اتفاقاً تمام احکام ما را شما نگاه کنید در هر حکمی که در بودجه آوردیم گفتیم در اجرای ماده چه، در قانون برنامه تمام مواد ما منتسب است به برنامه تمام منابعی که ما دیدیم مستند است به مصوبات برنامه یکی از نکات بسیار مهم رابطه مالی ما و نفت است رابطه مالی دولت و نفت خوب این رابطه مالی الان براساس قانون برنامه تغییر کرده و ما این تغییر را عیناً در لایحه بودجه آوردیم.
همچنین تغییر در رابطه با صندوق توسعه ملی است صندوق توسعه ملی برایش ظرفیت‌های جدیدی در قانون برنامه هفته پیش بینی شده که ما این عیناً این‌ها را در لایحه دیدیم و لحاظ کردیم پس بنابراین لایحه ما کاملاً برآمده از برنامه است و ما اتفاقاً در این لایه جدیدی خواهیم داشت در یک جدولی این تنازع را به نمایندگان اعلام خواهیم کرد یعنی این‌طور نیست ما برنامه را خود ما رفتیم مصوب کردیم بهش مقیدیم و حتماً
اجرا خواهیم کرد.امیدواریم بتوانیم به جای سی درصد برنامه ششم برنامه هفتمی که مصوب خواهد شد بالغ بر نود درصد را اجرا کنیم.
سوال: گرچه خیلی نمی‌توانیم الان راجع به موضوعاتی که در لایحه بودجه مصوب می‌شود صحبت کنیم چرا که شما یک رقمی در نظر گرفتید مجلس ممکن این رقم را تغییر بدهد شورای نگهبان و حتی ممکن است تا مجمع تشخیص مصلحت نظام هم برود، اما میزان افزایش حقوق کارمندان که قشر بزرگی از جامعه را در بر می‌گیرند چه جوری تدبیر کردید در لایحه بودجه؟
منظور:سوال بسیار خوبی است ببینید ما الان پیش‌بینی مان این است که متوسط حقوق کارمندان شاغل دولت هجده درصد رشد می‌کند این متوسط که می‌گوییم یعنی اینکه ممکن است کسانی که در رده درآمد‌های بالا قرار دارند به عنوان مثال رشدشان بعدا پانزده درصد اعمال کنیم آنهایی که در سطوح پایین‌تر درآمد هستند را آنها را بیست و پنج درصد اعمال کنیم. پس ما متوسط هجده درصد پیش‌بینی کردیم برای بازنشستگان هم متوسط بیست درصد پیش‌بینی کردیم.
باز اونجا هم همین‌طور است یعنی برای کسانی که حقوق‌های بازنشستگی بالا می‌گیرند ممکنه رشد کمتر باشد اون‌هایی که هم بازنشستگی کمتر می‌گیرند رشد بالاتر است حالا ممکن بفرمایید این خود متوسط پایین است این متوسط هجده درصد و متوسط بیست درصد با توجه به شرایط تورمی که امسال داشتیم این عدد پایینی است باید بیشتر رشد کند.
افزایش حقوق تورمی به نفع کارمندان و بازنشستگان نیست و دولت مخالف این موضوع است
منظور: من فکر می‌کنم که اگر یک نکته را ما بهش توجه کنیم خود عزیزان حقوق‌بگیر ما هم حتماً اذعان می‌کنند و تأیید می‌کنند که ما اگر بیاییم منابع را یا مصارف مان را رشدی بدهیم که متوسل بشویم به روش‌های تورمی این به نفع مردم عزیز ما نیست.
یعنی اگر ما بیاییم این عدد را بیشتر رشد بدیم و برویم سراغ روش‌های تأمین مالی تورمی که منجر به کسری بودجه منجر به اضافه برداشت از بانک‌ها، بالا رفتن پایه پولی و نقدینگی بشود. خوب اینکه کمکی نیست و این خدمتی نیست به مردم عزیزمان ولی ما با این عددی که دادیم مطمئنیم با این رشد که البته عرض کردیم رشد پلکانی و این بعدا شورای دستمزد تعیین می‌شود ما با این رشدی که دادیم قطعاً ما مطمئن هستیم که دیگر اثرات تورمی نخواهیم داشت.
ما مکلفیم تا پایان برنامه پنج ساله برسیم به تورم تک رقمی یعنی باید این اتفاق بیفتد سال باید ما یک کاهش جدی در تورم داشته باشیم. مردم ما حتماً ثبات اقتصادی و تورم پایین را به رشد مصنوعی و غیر واقعی حقوق و دستمزد ترجیح می‌دهند و بنابراین ما خودمان را مکلف می‌دانیم با حفظ قیمت‌ها، با ثبات بازار کالا‌ها، با ثبات بازار ارز آرامش به جامعه بدهیم.
بودجه ما پیام آرامش به جامعه می‌دهد عرض کردیم در عین حال یک بودجه‌ای است که کمک می‌کند به رشد اقتصادی یعنی ما با رشد حدود پنجاه درصدی که نسبت به عملکرد امسال داریم در سال آینده کمک خواهیم کرد به این که اقتصاد بتواند به رشد هشت درصدی که در قانون برنامه تکلیف شده نزدیک بشوند.
سوال: پرسش آخر این است با توجه به اینکه مجلس شورای اسلامی کلیات این لایحه را نپذیرفته آیا شما عقب‌نشینی می‌کنید از موضوعات مربوط به واقع‌بینانه بودن آنچه که خودتان می‌فرمایید که در بودجه در نظر گرفتید و چه موضوعاتی را تغییر خواهید داد و کی به مجلس شورای اسلامی ارائه خواهیدداد؟
منظور: چند تا نکته را نمایندگان عزیز تأکید داشتند که ما در ویرایش جدیدی انجام می‌دهیم و خدمتشان هفته آینده تقدیم خواهیم کرد طبق زمان‌بندی این را ما لحاظ خواهیم کرد اولین ایرادی که عزیزان ما داشتند این بود که ما خیلی از مفروضات برایمان شفاف نیست.
یعنی نمی‌دانیم که چگونه دولت منابع خودش را محاسبه کرده و چگونه مصارف را می‌خواهند در نوبت بعدی تنظیم کند ما این مفروضات را به صورت تفصیلی به آنها خواهیم داد و الان هم تمام جزئیات را با یک تفاصیل دقیقی آماده کردیم تقدیم خواهیم کرد.
نگرانی دیگری که نمایندگان عزیز داشتند مربوط به بازنشستگان بود ما همان‌گونه که در صحن هم گفتیم خودمان مقید می‌دانیم نسبت به بازنشستگان در لایحه در نوبت قبل هم آورده بودیم حالا با توجه به این بازخورد‌هایی که گرفتیم ما حتماً تأکید خواهیم کرد که بتوانیم همسان‌سازی بازنشستگان را با یک شتاب بیشتری نسبت به آنچه که در نوبت قبل و در لایحه آورده بودیم انجام بدهیم و ایراد‌های دیگری که نمایندگان عزیز گرفته بودند عمدتاً ناظر به مصارف بود که ما اصلاً در حوزه مصارف هنوز ورودی نکردیم و این را در نوبت بعدازظهر انجام می‌دهیم.
یک ایراد دیگر هم عمدتاً نسبت به یک درصد مالیات ارزش افزوده معترض بودند که به احتمال زیاد حالا ما در دولت داریم بررسی می‌کنیم به احتمال زیاد ممکن است آن یک درصد ارزش افزوده را دولت از لایحه حذف کند.
سوال: نکته آخری دارید بفرمایید؟
منظور: دولت تلاش خواهد کرد تمام ظرفیت خودش را به کار بگیرد که معیشت مردم روز به روز بهتر بشود سفره مردم رنگین‌تر باشد و سال آینده یک سال با ثبات با رشد اقتصادی بالا، تورم پایین و معیشت بهتر برای همه عزیزان باشیم.
سوال: رشد را چه قدر پیش‌بینی می‌کنید؟
منظور: ما مکلف هستیم به هشت درصد برسیم تلاش خود را خواهیم کرد.