محمد جواد لاریجانی:
ابتکار رسانه ملی برای انتخابات، مدل قابل تبلیغ در جهان است
محمد جواد لاریجانی، کارشناس سیاسی، اقدام رسانه ملی برای فراهم کردن بستر رقابت انتخاباتی برای نامزدها را ستود و گفت: با ابتکار رسانه ملی همه نامزدها در سراسر کشور میتوانند برنامهها خود را در فضای صدا و سیما اعلام و تبلیغ کنند.
به گزارش جهانی پرس از صداوسیما، شبکه خبر در برنامه صف اول درباره حضور جناحها و گرایشهای گوناگون در انتخابات با محمد جواد لاریجانی از فعالان سیاسی کشور گفتگو کرد.
مقدمه مجری: حدود دو ماه تا انتخابات مجلس شورای اسلامی باقیمانده رهبر انقلاب در دیدار اقشار مختلف خوزستان و کرمان درباره انتخابات تاکید کردند بر اینکه انتخابات باید در فضای رقابت واقعی اتفاق بیفتد و ما از حالا برنامههای شبکه خبر و از جمله برنامه صف اول را به موضوع انتخابات اختصاص خواهیم داد
سوال: آقای دکتر رهبر انقلاب از لزوم رقابت واقعی در انتخابات سخن گفتند فرق رقابت واقعی با رقابت غیرواقعی چیست؟
لاریجانی: البته بیانات ایشان زیربناهای مختلفی را شامل بود و یکی از صحبتهای بسیار تاثیرگذار در تاریخ سیاسی کشور ما ماندگار خواهد بود بستر کل رقابتها سلامت انتخابات است که ایشان در بیاناتشان هم سلامت انتخابات بود حالا به سلامت انتخابات باید برگردیم سلامت انتخابات یعنی قانونی بودن یعنی همه فعالیتهایی که به اسم انتخابات میشود چه آنهایی که نامزد هستند چه آنهایی که رای میدهند چه آنهایی که رای را باید حفاظت کنند بشمارند و اعلام کنند شامل سلامت تبلیغات است شامل سلامت نظارت است و بحث سلامت بحث خیلی جدیست، چون شامل تبلیغات هم میشود.
سوال:یعنی شما سلامت انتخابات را فراتر از خود فرض کنید بحث تقلب و اینها دارید میبینید؟
لاریجانی: بله بله سلامت انتخابات بستر بزرگی است.
سوال: یعنی همه اجزای انتخابات طبق قانون باید باشد؟
لاریجانی:بله آن کسی که ثبت نام میکند نامزد می شود برای انتخابات باید ملاک قانونی داشته باشد آنجایی که نظارت میشود صلاحیتها را اعلام میکنند آن هم باید بر مبنای قانون باشد آنجایی که تبلیغات میشود به خصوص در زمان فعلی که امکانات فضای مجازی هست تبلیغات نباید عوام فریبانه باشد اینها همه خلاف قانون است خلاف سلامت است مثلاً درباره نظارت استصوابی حرفی دارند آن اشکالی ندارد انتخابات بایستی بر اساس قانون باشد این قانون هم ممکن است گاهی جاهایی نواقص داشته باشد، اما حتماً باید بر اساس قانون باشد من خدمتتان بگویم که ما بر اساس همین نظارت استصوابی چرا من دست میگذارم روش، چون بعضیها برای دلسرد کردن مردم میگویند که این چه انتخاباتی است که یک عده را مثلاً میگویند که صلاحیت ندارند نظارت استصوابی به نحوه کار بزرگان ما در شورای نگهبان ممکن است نواقص داشته باشد همانطور که سایر جهات قانون انتخابات نواقصی از نظر من دارد، اما این نواقص در حدی نیست که سلامت انتخابات را و رای مردم را زیر پا بگذارد مثال برایتان میزنم خیلی بحث جدی داریم ما در زمانی که ریاست جمهوری مرحوم جناب آقای هاشمی رفسنجانی تمام شد دو تا رقیب بودند آقای ناطق نوری و آقای خاتمی خوب خیلیها از ابتدا فکر میکردیم که آقای ناطق رای میآورد تبلیغاتش هم وسیع بود، ولی خوب مردم نظرشان به آقای خاتمی بود ایشان رای آورد پس نظارت استصوابی جلوی رای مردم را نمیگیرد.
سوال: من یاد آن کاریکاتور گل آقا افتادم که نوشته بود که بنویسید خاتمی بخوانید ناطق فضا.
لاریجانی: بعد آقای خاتمی رئیس جمهور بود دو دوره آقای خاتمی گرایش سیاسیش معلوم است از دل ریاست جمهوری ایشان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد درآمد خوب اینها که با هم سیاقی نداشتند اگر بنا بود هر کسی انتخاب کند این نمیتوانست در بیاید، چون رای مردم اینطور بود از انتخابات آقای احمدی نژاد آقای روحانی در آمد پس ببینید رای مردم جابجا نمیشود گرایش مردم نظر مردم حفظ میشود من یک سوابقی گفتم که معلوم شود که اشکالاتی که میگیرند به سیستم نظارت استصوابی این اشکالات ربطی به دلسرد کردن ندارد.
نظارت استصوابی وجود دارد، ولی مکانیزمهایش در کشورهای مختلف تفاوت دارد ، مثلاً واقعاً در غرب کسی که تایید لابیهای صهیونیست نداشته باشد شانس توفیقش خیلی پایین است کسی که پول زیاد نداشته باشد اصلاً شانس توفیق ندارد خوب اینها دیگر چه جور استصوابی است میخواهم بگویم اینها خیلی فیلترهای سخت و خطرناک است حالا من اینها را گفتم برای اینکه اونهایی که مردم را به بهانههای مختلف بهانههای بنی اسرائیلی دارند دلسرد میکنند اشتباه میکنند بنابراین سلامت انتخابات خیلی مهمی است قوانین تبلیغات را باید رعایت کنیم تا برسد به آنجایی که ۴۸ ساعت قبل از انتخابات دیگر نباید تبلیغ کنیم میخواهم بگویم که قوانین را باید همه رعایت کنند که انتخابات سالم باشد پس سلامت بستر است سلامت موضوع مهمی است،
سلامت پایه است حالا آنهایی هم که رای میدهند باید با سلامت رای بدهند اینکه فرمودند امنیت یکی از ارکان سلامت است یعنی اینطور نباشد که مردم را بترسانند یا ایجاد ناامنی کنند مردم جرات نکنند بیایند رای بدهند به خاطر اینکه یک وقت ممکن است یک ناامنی صورت بگیرد اینها همه توطئههای دشمن است در طول انقلاب هم داشتیم همه هم ناکام مانده است .
من یک نکتهای را هم اینجا بگویم که چرا غرب نمیخواهد در ایران انتخابات پا بگیرد و انتخابات در جمهوری اسلامی کابوس غرب است این چند دلیل دارد دلیل اولش ایدئولوژیک است غرب معتقد است که هیچ دموکراسی بدون پایه سکولاریزم لیبرال امکانپذیر نیست و جمهوری اسلامی اولین تجربهای است که یک دموکراسی عملیاتی نمایندهای ایجاد کرده بر اساس عقلانیت اسلام و این دموکراسی که ایران دارد از لحاظ فنی عنوان دارد بنابراین مصداق کامل دموکراسی است آن وقت توفیقش را از روز اول که آمد همه میگفتند که اینکه آخوندها سر کار هستند این تئوری آخوندها سر کار هستند یک بحثی است اونها میخواستند ببینند که جمهوری اسلامی مثل قدیم کلیسا است اینکه آقا فرمودند اسلامیت نظام هم با انتخابات است یک نکته بسیار بدیهی است که ما شورای خبرگان رهبری داریم این هم با نظر مردم از همیشه غرب خواسته شورای خبرگان رهبری اسمش هم نیاید انتخاباتش هم نیاید من در مصاحبههای مختلف در سازمان ملل و در جاهای دیگر وقتی توضیح میدادم اونها میگفتند این دیگه چیست میگفتم این اتفاقاً خیلی چی است یعنی اتفاقاً خیلی نکته اساسی است این تجربه از اول گفتند موفق نمیشود مرحوم بازرگان میگفت که اینکه نمیشود که یعنی ما همان دموکراسی سوئیس را بگیریم شرب خمر زنا را هم ممنوع کنیم این خودش خوب است دیگر یک عده میگفتند اصلاً اسلام مندرس است اسلام ما را بعداً تبدیل میکند به یک کشور عقب افتاده مثل جیبوتی مثلاً خوب بعد از ۴ دهه غرب چشمهایش را باز کرده و دیده یک کشور قوی تاثیرگذار پیشرفته و بسیار هم نسبت و از لحاظ سیستم مدنی بسیار مدرن هم است جمهوری اسلامی یکی از مدرنترین سیستمهای مدنی در کل غرب آسیا است، چون مدرنیته به ساختمان که نیست شما فرض کنید بالای چاه نفت یک دیکتاتوری باشد بعد پولهای نفت را بفروشد بدهد به غربیها و بقیهاش را هم بدهد به غربیها اینجا ساختمانهای بلند بسازند فروشگاه بسازند این کشور سوپرمارکت است سیستم مدنی ندارد که ما سوپر مارکت نیستیم ما یک سیستم مدنی بسیار بدیعی داریم ۴۰ سال دارد کار میکند و توفیقات هم دارد البته ببینید سیستم مدنی متدور است یعنی ما با چالشهای زمان مرتب داریم پیش میرویم با چالشهای زمان توسعه پیدا میکنیم نهالی است کاشته شده این نهال البته گاهی اوقات بهش آسیب هم رسیده میشود، ولی خودش را توانسته نگه دارد، چون چالشها را دانه به دانه پشت سر بگذارد این یک تجربه خیلی عمیق است
بنابراین غرب نسبت به این تجربه ناراحت است این تجربه پا بگیرد که انشاالله الان هم با این جریانات اخیر جمهوری اسلامی در جهان اسلام وجهه بسیار زندهای پیدا کرد معلوم شد حرفهایش درست است معلوم شد اینکه میگفت شما پشت اسرائیل دست استکبار آمریکا است حالا پردهها رفت کنار و جمهوری اسلامی میگفت که ما باید مقاومت را مبنا قرار بدهیم مقاومت اسلامی پیروز میشود این هم معلوم شد درست است حالا در چنین شرایطی خوب مسلمانان کشورهای اسلامی میتوانند سوال کنند چه چیزی سبب شده جمهوری اسلامی بتواند اینقدر توفیقات داشته باشد بتواند اینقدر تاثیرگذار باشد با چالشهایی که دارد طبیعتاً نظام سیاسی مدنی اش است و این نظام سیاسی مدنی یعنی بنای یک دموکراسی کاملاً فاکشنال بر اساس عقلانیت اسلامی و منبعث است از مکتب اهل بیت علیهم السلام اینها چیزهای خیلی بدیهی است خوب غرب از ابتدای کار جمهوری اسلامی میخواست بر علیه انتخابات بود امام هم دقیقاً مصر بود بر اینکه انتخابات بنا شود حتی در بحبوحه جنگ حتی در سختترین شرایط چرا، چون آن ناموس این سیستم است رای مردم ناموس این سیستم مدنی است که ما داریم بنابراین ما باید از آن نگهداری کنیم استقلال ما به این وابسته است پیشرفت ما به این وابسته است مسلم بدانید ما اگر این سیستم را نداشتیم این پیشرفتها را هم نداشتیم بله سیستم دموکراسی چالش میخواهد یکی بلند میشود ممکن است یک حرف بیربطی بزند یکی بلند میشود حرفی بزند مخالف نظر شما خوب باید ما بتوانیم هضم کنیم اینها را یک فرهنگ است در کشوری کهی چند هزار سال حکومتش شاهنشاهی بوده یک شاهی یا خودش را از بین میبرده یا کودتا میشد بریزند سرش بکشنش تا شاه بعدی بیاید چهل و چند سال است که ما با نردبان رای مردم به قدرت میرسیم و با همین نردبان پایین میآییم این تست پایین آمدن تست بسیار مهمی برای دموکراسی است و این تست دارد.
سوال: یاد مطلبی افتادم در افغانستان وقتی کرزای رفت و اشرف غنی آمد شد رئیس جمهور یکی از دوستان اهل افغانستان که فرهیخته است و دست به قلم نوشته بود که این اولین بار در چند دهه اخیر است که بدون جنگ بدون خونریزی یک نفر در افغانستان از قدرت رفته کنار و نفر دیگر جایش را گرفته یعنی چند دهه افغانستان چنین چیزی را به خودش ندیده حالا شما میفرمایید که اینکه در ۴۵ سال گذشته بارها آدمها با همین نردبان رفتهاند بالا و با همین نردبان آمدهاند پایین این خودش یک نشانه سلامت این مردم سالاری است؟
لاریجانی: غرب نسبت به رشد یک نظام مدنی پیشرفته در غیر خودش واقعاً موضع بسیار نژادپرستانه دارد این تمدن غربی یکی از کسانی که در آن خیلی پایه گذاری داشت جان اسوارد میل بود که دموکراسی لیبرال را نوشت آزادی را نوشت رای دادن را نوشت دیگر آن مخ موتور دموکراسی مدرن امروز بود من از حرفهایش دو تا را برایتان نقل کنم یکی اینکه میگفت که آقا دموکراسی لیاقت میخواهد این کشورهای مثل هندوستان اینها همان دیکتاتور برایشان کافی است یعنی با این دید نگاه میکردند یکی دیگر میگفت رای افراد در کشور نباید مساوی باشد کسی که مالیات نمیدهد لیاقت رای دادن ندارد یعنی انقدر جامعه سرمایه پرستی محورش بوده نه خداپرستی و نه حتی ارزشهای لااقل انسانی
سوال: نه اصلاً از این فراتر اگر کسانی که مالیات دادند را یک قانونی تلقی کنیم که این نشانه این است که یک نفر دارد در این کشور قانون را رعایت میکند؟
لاریجانی: آن مقصودش این بود که کسی که درآمدزا نیست اگر درآمد ندارد سربار است.
سوال: نه کسی که دارد فرار میکند؟
لاریجانی: نه فرار که آن یک چیز جداست کسی که آنقدر عرضه ندارد پول تهیه کند یا نتوانسته فقیر است و درآمدش بالا نیست این آدم نباید رای بدهد بعد هم معتقد بود حتی آنهایی که درس خوانده هستند در مقابل آنهایی که درس نخواندهاند رای آنها دو برابر است میخواهم بگویم که تئوریهای دموکراسی در غرب آنهایی که اینقدر پزش را میدهند ریشههایش را که نمیدانند که این تبلیغات رسانهایشان بوده ما دموکراسیمان از همه اینها سر و سامونتر است البته باید روی آن کار کنیم یعنی مدام باید این سیستممان را تمیز کنیم مدرنتر کنیم چرخ دندههایش را روغن کاری کنیم که بهتر کار کند، ولی حقیقتاً دستاورد عظیم انقلاب اسلامی است.
سوال: پس خودش باید خودش را اصلاح کند؟
لاریجانی: بله خودش
سوال: یعنی یک جای دیگر نداریم یک نهاد بیرون از این سیستم؟
لاریجانی: بله خودش باید خودش را اصلاح کند متفکرین سیاسی ما باید بنشینند این سیستم مشارکت را چه در امر انتخابات و چه فراتر از انتخابات، چون الان بحث مدرن در دموکراسیها این است که مشارکت باید از رای دادن فراتر برود و مردم نسبت به مسائل اجتماعیشان حساسیت داشته باشند اینطور نباشد که فقط رای بدهند و بروند کارها انجام شود مردم باید دائماً در مسیر مشارکت اجتماعی باشند این توجه مدرن به دموکراسی است معتقد هستم غرب در یک دورهای مردم را عادت داد که رای دهند و بروند دنبال کارشان لذا خیلی مسائل خوب پیشرفت نکرد و لذا تئوریهای مدرن مشارکتی اجتماعی الان در دنیای غرب بر اساس مشارکتی است که اتفاقاً ما در تفکر اسلامیمان همهمان مسئول هستیم فقط رای نیست ما نسبت به همه مسائل کشورمان و مسائل زندگی جمعیمان مسئولیت وسیعی داریم حالا این یکی از ویژگیهای تفکر مکتب اهل بیت است من میخواهم برگردم به آن سوال دوباره شما رقابت واقعی پس بستر اول میشود سلامت، اما در مورد رقابت یک انتخابات خوب در آن باید مردم سر مباحث خوب رای بدهند مثل خود انتخابات یک پروسه با برکتی است در طول انتخابات ما باید برگردیم و توجه کنیم کجا هستیم سیستممان چیست مشکلاتمان چیست مرور کنیم چرا بعضی از پیشرفتها را داشتیم چرا بعضی از پس رفتها را داشتیم کسانی که میخواهند منتخب شوند کارکردشان چه بوده اصلاً این خودش یک فرصت بسیار طلایی است برای ملت ما برای مسئولین برای فرهیختگان یک دوره زندگی مدنیمان را مرور کنیم مسائل جدیاش را مرور کنیم انتخابات یکی از پربرکتترین پروسههای اجتماعی است چه کسی رای بیاورد چه کسی رای نیاورد چه کسی نامزد باشد چه کسی که میخواهد رای بدهد چه کسی میخواهد فقط تبلیغ کند و چه کسی تبلیغ هم نکند فرصت بسیار طلایی است خوب این یک بصیرت مهمی است که باید ما دامن به آن بزنیم پس رقابت باید روی مسائل اساسی باشد ببینید ما در زندگی جمعیمان مسائل بسیار متعددی داریم انحصار رقابت به اعصاب به نظر من کار خیلی قشنگی نیست البته من طرفدار احزاب هستم نه احزابی که شب انتخابات فعال میشوند احزابی که به طور دائم فعال هستند یک محیط پرورش نیروهای سیاسی است راجع به مسائل سیاسی نظر دارند اظهار نظر میکنند یا مسائل مملکت تصمیم گیریها لذا ما باید در انتخابات به خصوص انتخابات مجلس در قسمت شهرستان هم دارد مثلاً فرض کنید در یک شهرستانی چند نفر دارند با همدیگر رقابت میکنند خب این رقابت باید راجع به این باشد که راجع به این شهرستان میخواهند چه کار کنند اشکالی ندارد که مردم یک شهری از نماینده خودشان انتظاراتی داشته باشند، اما نباید بگوید که من اینجا را زیر و رو میکنم وعده میدهم و فلان باید به هم مطالبی که میگوید معقول باشد ضمناً انتظار داشته باشند که نماینده شان یه دیدی به کل کشور هم داشته باشد یعنی فقط به چند راه روستایی و نمیدانم مسجد و محل و مدرسه دیدش مخصوص به آن شهر نباشد پس این هم یک قلم دیگر است یک قلم دیگر این است که دیدش نسبت به مسائل کل بین المللی هم باید یک مقداری داشته باشد، چون وقتی مثلاً میرود در مجلس رای او با رای همه مساوی است خب این فقط صبح تا غروب نباید بگوید که این ۱۰ کیلومتر جاده شهر ما اینطوری مانده این را باید پیگیری کند منتها راجع به مسائل ملی هم نظر داشته باشد، چون مسائل ملی را مجلس تایید میکند هر مجلسی باید از خودش سوال کند که اندر سطح ملی چه طرحهایی را تصویب کردهام مردم ببینند که محصول این نمایندهها چه بوده در سطح بین الملل خوب ببینید این میشود یک رقابت خوب، اما رقابتی که بیاید روی شخص آقا بگوید که ماست من شیرین است ماست آن رقیب من ترش است شروع کند او را زیرآبش را زدند او را تهمت زدن، فحش دادن، عوام فریبی
سوال : رقابت واقعی و غیر واقعی برایم سوال است که چه فرقی با همدیگر میکند؟
لاریجانی: اولاً من بهتون بگویم که تئوری رقابت این است که شما خودتان را در معرض میگذارید مردم باید انتخاب کنند پس هر کسی که نامزد است باید به بهترین نحوی خودش را معرفی کند این معرفی نباید مربوط باشد به اینکه قیافهاش را چطوری میسازد چه تبلیغات تصویری و از این چیزهای خیلی سطحی انجام میدهد.
سوال:یعنی مثلاً شما منظورتان این است که اگر فرضاً در یک انتخاباتی فضا برای انتخابات دو حزب یا دو جناح خیلی جدی هم به وجود بیاد و اینها با هم رقابت کنند، اما عدهای از نامزدها باشند که نتوانستهاند در همین فضا حرفشان را بزنند و مردم اینها را ببینند و بشناسند و در رقابت با آن دو جریان دیگر قرار بدهند این یک رقابت واقعی نیست درست است؟
لاریجانی: تمام کسانی که نامزد انتخابات هستند باید هم شان را قرار بدهند که راجع به مسائلی که برای جمهوری اسلامی و پیشبرد مسائل ما مهم است خودشان را در معرض قرار بدهند با بهترین بیان حالا این یکی خودش باید مشاورین داشته باشد که بتوانند کمکش کنند، چون خودش که نمیتواند علامه دهر باشد همه چیز را بداند یکی بخش کشاورزی را بلد است بخش سیاست خارجی را بلد نیست یکی قسمت انرژی را بلد است بخش کشاورزی را بلد نیست پس این نماینده باید تمرین کند ذهن خودش را از قبل که چه جوری راجع به مسائل کشور اصلاً نظر داشته باشد این را باید تمرین کند و بیان کند، بعد میدان و امکان پیام رسانی است احزاب مواضعشان را شسته و رفته میکنند از این جهت موضعشان قوی است که جمع هستند میتوانند بحث کنند و کاندیداهای خودشان را تقویت کنند، ولی نباید فضای تبلیغات انحصار در ۳ تا ۴ تا حزب داشته باشد به خصوص اگر دوگانه چپ و راست باشد که خیلی افتضاح است اصلاً چپ و راست یک مفهوم قشنگی نیست احزاب میتوانند ۵ حزب خیلی بزرگ در کشور باشند این کاری که رسانه الان رسانه ملی ما اعلام کرد جناب آقای جبلی که میخواهد شرایطی بگذارد که همه نامزدها در شهرستانها بتوانند یک زمانی از فضای صدا و سیما داشته باشند این یک ابتکار خیلی بدیع در سطح جهانی است ببینید امروز انتخابات در غرب به سرمایه و لابی صهیونیست بستگی دارد هر کسی که پول ندارد یا لابی ندارد شانسی در انتخابات ندارد.
سوال: اصلاً دیده نمیشود؟
لاریجانی: دیده نمیشود و اصلاً شانسی هم ندارد خوب این یک فاجعه از ما در جمهوری اسلامی داریم ابتکاری به خرج میدهیم که شما چندان نیاز به پول ندارید لازم نیست که افراد شام بدهند افرادی را ببینند پوستر بچسبانند تبلیغات خیلی را عرضه کنند تا رای بیاورند اتفاقاً صدا و سیما دارد بستری آماده میکند اگر حرفی داری بیا بزن اگر این را پیش ببریم یک تجربه عظیم جهانی داریم یک مدل قابل تبلیغ در سطح جهانی است که در جمهوری اسلامی یک نامزد انتخابات در یک شهری که پولی هم ندارد میتواند به راحتی مواضعش را بیان کند و همه مواضع را بشنوند انتخابات رقابتی رقابت حقیقی روی مواضع روی مسائلی است که برای کشور مهم است نه مسائلی که مهم نیست یک وقت رقابت میاندازند تحریف رقابت است روی مسائلی که اصلاً برای مملکت ارزش ندارد و دارد انحراف ایجاد میکند
نکته دیگری که باید بگویم این است که رقابت باید بر مبنای قانون اساسی باشد همه کسانی که در انتخابات شرکت میکنند پایش قانون اساسی اینطور نباید باشد که کسانی که دشمن قانون اساسی هستند دشمن غیر از داشتن انقلت است قانون اساسی دو بخش دارد یک بخشی پایههای قانون اساسی است این را باید همه پذیرا باشند یک وقت ریز و خوردههای قانون اساسی است مثل ما یک بار در یک اصلاحیهای بعد از ۱۰ سال این را اصلاح کردیم در آینده هم ممکن است بخشی از بخشهایش قابل تغییر باشد این اشکال ندارد، اما آنهایی که دشمن اسلامیت نظام هستند دشمن اصلاً این شکل مشارکت وسیع مردم هستند در واقع یک دیکتاتوری میخواهند غرب دیکتاتور سکولار میخواهد که اسلام مالی شده باشد در جهان ما و یک نوع مثلاً انتخابات سوری داشته باشد که ما در کشورهای زیادی میبینیم این خواسته غرب است ما در حقیقت یک دموکراسی واقعی میخواهیم مشارکت واقعی آن هم در چهارچوب قانون اساسی یک نکته مهمی است که گروهها و جناحها نباید از فرصت انتخابات برای ضربه زدن به نظام اسلامی استفاده کنند ما این را در تجربهها دیدیم یعنی طرف میآید امضا میکند که من پایبند قانون اساسی هستم و از روزی که انتخابات تبلیغات شروع میشود علیه قانون اساسی کار میکند و اگر هم رای نیاورد میگوید که مردم بریزید در خیابان اینجا تقلب شده اینها کاملاً چیزهای غیر اصولی غیرقانونی و سوء استفاده است مثل کسی که به اسم نماز میاد در مجلس، ولی در مجلس میخواهد بر علیه نمازگزار عمل کند به اسم اسلام میآید سینه میزند، ولی سینه زدنش برای انحراف از دین است اینها سوء استفاده است پس یک رقابت واقعی حدودی دارد سلامت قانون و امکان بروز عرضه افکار در مسائل کلیدی مملکت ذهنها را به حاشیه نبریم مثلاً من معتقد هستم بحثهای حاشیهای.
سوال: مثالی در ذهنتان است؟
لاریجانی: بله یکی از بحثهای حاشیهای این است که فرض کنید ما موسیقی را چرا آزاد نمیکنیم در تلویزیون خانمها و آقایون و اینها همه بیایند و بزنند و برقصند خوب قانون دارد مملکت، من یک وقت در یک جمعی بودم از دانشگاهیها دو سه نفر بودند آنها خلاصه بحثشان این بود که هی میگفتند چرا مثلاً آواز خواندن زنها در صدا و سیما پخش نمیشود من بهشان گفتم ما در علم فیزیک و شیمی و ریاضی یک خورده عقب افتادهایم آخر این چه نوع بحثی است اینها بحثهای انحرافی است حتی در مسئله حجاب من معتقد نیستم که مسئله حجاب مسئله بحث رقابتی است بحث مهم این است که ما چه جوری باید فرهنگ حجاب را در جامعه خودمان محکم کنیم ببینید جمهوری اسلامی یک محک است جمهوری اسلامی یک کشور معمولی اسلامی نیست من در یک رسالهای که حدود ۴۰ سال پیش نوشتم عنوان ام القرا را گذاشتم روی آن ام القرا یعنی کشوری که پیروزیاش پیروزی اسلام نوشته میشود و شکستش شکست اسلام حالا موریتانی مثلاً یک کشور اسلامی است پیشرفتش یک پیشرفته اسلام نیست، اما ما خیلی خوشحال هستیم که پیشرفت پیدا کند شکستش هم شکسته اسلام نیست، اما جمهوری اسلامی این چنین نیست خوب حالا از جمهوری اسلامی که سایر ملل که میآیند نگاه کنند خوب اگر ببینند که چیزهایی که تهاجر به فسق است در جمهوری اسلامی راحت از کنارش رد میشوند خب اینکه خیلی بد است برای موقعیت میهنی ما یعنی این ناسپاسی هم هست ما این همه عزت پیدا کردیم این هم به توجه برای ما است حالا به خاطر یه کاری که اصلاً سطح پایین است بیاییم این عزت را زیر پا بگذاریم.
بنابراین میخواهم بگویم رقابت واقعی روی مسائل واقعی باشد اینکه مثلاً ما حجاب داشته باشیم یا نداشته باشیم این اولاً بحث خلاف قانون است باید قانون اجرا شود هرچی قانون گفت حتی آنهایی که مخالف حجاب هستند نباید بگویند که ما، چون مخالف قانون هستیم پس بیحجابی میکنیم قانون اصلاً رعایت قانون ملاک مدنیت است بله من سر اینکه ما حجاب را چه جوری در کشور گسترش بدهیم و این تفکر، چون حجاب فقط لباس نیست حجاب در اسلام اینکه ما داریم حدود برهنگی است حدود برهنگی را همه کشورها دارند حجاب یک مفهوم بسیار جالبی است شامل عفت است شامل غیرت است شامل سلامت است خیلی مباحث جالبی درباره حجاب در اسلام است ما درباره حدود برهنگی حرف داریم قاطی هم میکنن مسائل را و عنوانش را هم نمیدانند بنده به شما بگویم یکی از قویترین و شدیدترین قوانین حدود برهنگی در کشور آمریکا است مطابق فرهنگ خودشان من برای شما میتوانم مثال بزنم مثلاً در آمریکا اگر کسی پشت پنجره خانهاش که در خیابان دیده میشود قسمتهایی از بدنش که ممنوع است نشان بدهد همسایه میتواند به پلیس زنگ بزند بگوید که آقای پلیس پشت پنجره لخت میآید پلیس میآید میگوید که تو نمیتوانی او میگوید که من در خانه خودم هستم او میگوید که خانه خودت که از بیرون دیده میشود نمیتوانی باشی برهنگی را نوشتند قانون دارد یا مثلاً کسی خانمی میخواهد برود بانک مثلاً نیمه عریان میرود بانک جلوی بانک میگیرند جلویش را میگویند که تو نمیتوانی اینطوری بیای بانک میگوید چرا میگویند که تو لباست خوب نیست میگوید به شما چه ربطی دارد میبرنش دادگاه اینها واقعی هست در دادگاه میگوید که من آزاد هستم هر لباسی بپوشم رئیس دادگاه میگوید بله به شرط اینکه شما نباید ساختار اخلاق عمومی را هنجارشکنی کنی
سوال: حالا از این مصداق بگذریم شما میخواهید بگویید که دعواها و رقابتها میتوانست سر موضوعات جدیتر و واقعیتری اتفاق بیفتد بعضی از این موضوعات حاشیه است
لاریجانی: این درست است فقط من پایه بحث برایم مهم است همه کسانی که در رقابت وارد میشوند باید قانون اساسی را پایه قرار بدهند کسی نمیتواند بگوید من در رقابت هستم قانون اساسی که قسمتهای اساسی قانون اساسی که مصرع است اینها قابل تغییر نیست شاکله قانون اساسی است اینها را قبول نداشته باشید مثل مسئله انتخابات مثل مسائل دیگر چهارچوب قانون اساسی رقابت میشود رقابت واقعی که بعد سر مسائل تقسیم میشود، اما اگر کسی بیاید قانون اساسی را بزند زیرش این رقابت نیست این سو استفاده از صحنه رقابت است دین اصلاً خلاف است لذا ما، چون دیدیم این را ببینید ما در انتخابات مختلف مثلاً طرف در وسط انتخابات تبلیغات مثلاً مجلس و حتی ریاست جمهوری مسائلی را مطرح کرده که با کل قانون اساسی مخالف است یعنی خلاف است یا نوع تبلیغاتی که واقعاً رقابت نیست یعنی اگر کسی از خودش یک عکس خیلیتر و تمیز و دستکاری شده و خیلی مرتب این طرف آن طرف بزند یک آدمی که حالا چهرش خیلی قشنگ نیست، ولی آدم خوش فکری است مگر ما میخواهیم مدل انتخاب کنیم ما یک آدم با فکر با عقل و بر مبنای اصولی میخواهیم که بتواند مسائل را حل کند ما ملکه زیبایی که نمیخواهیم انتخاب کنیم ببینید اینها چیزهایی است که انتخابات رقابت را گفتم واقعی است رقابت سر مسائل جدی است بر اساس قانون اساسی بستر باید قانون اساسی باشد.
سوال: آقای دکتر رهبر انقلاب هم اشاره کردند که انتخابات میتواند سر موضوعات باشد باز درباره دوگانههای قدرتمند در آن جدیها دیگر شما گفتید که بعضیها حاشیه است، ولی یک رقابتهای جدی در مورد موضوعات جدی برای رقابت درباره اینها مثالی دارید بزنید مثلاً در فضای اقتصادی؟
لاریجانی: ببینید ما مسئله اقتصادی در کشورمان مسئله بسیار جدی است، ولی اینکه ما مدام راه برویم و بگوییم که وضع اقتصاد خراب است فلان و بهمان است اینکه نمیشود این بیان خود صورت مسئله است حتی میزان خرابی هم ملاکش چیست من دیدم که افرادی که بسیار متمول هستند وقتی پای صحبت میشینید اینها میگویند که نمیدانید که چقدر گرانی است ما فلان فلان گوشت فلان حالا خودش از بس گوشت خورده دارد میترکد، ولی این طور اشکهای تمساح و اینها ما باید با دقت بحث کنیم اصلاً ملاک تشخیص مزاج اقتصادی کشور چیست این بحث خیلی جدی است ملاکش تولید است یعنی باید ما ببینیم که در کشور ما چی تولید میشود چگونه تولید میشود آن وقت این تولید میشود ملاک آن شاخصه سلامت بدن اقتصاد کشور مثل یک بدنی است که در داخلش انواع امراض میتواند بیاید خوب بله این امراضی که ما در اقتصادمان داریم کرونیک است ما بعد از انقلاب کارهای بسیار مهمی کردیم اقتصاد ما سالم نشد آنطور که باید بشود، ولی کارهای زیادی انجام شد مثلاً توسهای که در مناطق روستایی انجام دادیم بینظیر است من، چون به مناطق روستایی زیادی میروم اصلاً امکان نداشت شما یک مناطقی بروید مناطق روستایی ما عمدتاً دارای راه هستند دارای برق هستند دارای گاز هستند دارای مدرسه هستند.
سوال: اینترنت نه حالا از ۱۵ سال پیش
لاریجانی: بله اینترنت نه اصلاً فرهنگ آنها یک فرهنگ جالبی شده البته بخشی را من ناراحت هستم که از روستایی بودند لذت نمیبرند این به خاطر این است که همه اجزای کار پیش نرفته یکی از کشورهایی که در دنیا بیشترین کار را در روستاها کرده آلمان است توانسته جمعیت خودش را در روستاها نگه دارد و آن تکنیکشان این بوده که که محل کار و محل اقامتشان شامل مواردی بوده که آنها را بهشان این امکان را میداده در روستا زندگی کردن الان در غرب خودش یک افتخاری است یعنی یک ژست خیلی مدرنی است ما اینجا افراد را میخواهیم تو سرش بزنیم میگوییم دهاتی در حالی که در واقع دهاتی بودن چیز خیلی خوبی است یعنی ما زندگی مولد داشته باشیم به زندگی با طبیعت آشناییت داشته باشیم خوب اینها چیزهایی است که مهم است مثلاً طرف وقتی میخواهد بحث اقتصادی کند نباید یک شرح کشافی برود که قیمت گوشت اینقدر بالا رفت قیمت فلان بالا رفت.
سوال: حالا بحث این است که آیا ما دوگانههای قدرتمندی در اقتصاد یا در فرهنگ داریم که در حول آنها هم رقابت شکل بگیرد؟
لاریجانی: بله ما چندین نظر مختلف به خصوص در اختصاص داریم یعنی بعضیها معتقدند کنترل میتواند وضعیت را موقتاً پیش ببرد بعضی از آنها تئوریهایی که زمان مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی بود که ما باید یک جوری اقتصاد به قول فرنگیها لزفر بگذاریم که هر کسی بتواند تولید کند حالا بعد از اینکه سرمایهها کجا و هر کدام چی شده یا اقتصادی که در آن ساخت داخلی و توانمندی داخلی و دانش بنیان داخلی بتوانند نقش ایفا کنند و تولید محورش باشد من به نظرم چندین لااقل ما سه چهار تا مدل اقتصادی مختلف داریم حتی شروع کار کجا باشد ما همه چی را نمیتوانیم شروع کنیم مثلاً در مورد نفت ما باید افتخار کنیم که کشور نفتی هستیم این همه منبع خداوند به ما داده، اما نفت خام فروش نباید باشیم یعنی باید جوری باشیم که اگر بگویند شرکتهای مهم حفاری در دنیا کجا است بگویند که دوتایش در ایران است بهترین فرآوردههای نفتی کجاست بگویند که دو تا در ایران است متخصصین مختلف نفت یعنی ببینید ما گم نکنیم بعضیها میگویند کهای کاش این نفت نبود نفت نعمت بزرگی است نفت خام فروشی بد است ببینید اینها بحث اقتصادی است دیگر مثلاً من الان وقت کم است برایتان بگویم من در یک کتابی به اسم تدین حکومت توسعه کتاب مفصلی است در قسمت توسعهاش بعضی از این چندگانهها را توضیح دادم خب اینها شدنی است من میخواهم بگویم که ما در امر فرهنگ هم الان بحث مهمی است جامعه ما در حال تطور است تطور در مقابل با تعامل دنیا است ما کشور بستهای نیستیم هیچ وقت ما بسته نبودیم اصلاً مجاز ایرانی بسته نیست مجاز ایرانی فرهنگ ایرانی فکر ایرانی دستیابی است که چیزهای جدید پیدا کند مسائل فرهنگی در کشور ما با ول انگاری نباید یک دانسته شود توسعه فرهنگی لازم داریم بعضیها فکر میکنند توسعه فرهنگی یعنی ما سرتاپا غربی شویم مسئله استفاده از فضای مجازی فضای مجازی نعمت بزرگ الهی است یکی از کشفیات بزرگ بشر است که توانست کلی از مسائل فکری را دیجیتایز کند دسترسیها را آسان کند این الان در کشور ما تبدیل شده به یک جایی که خیلی مسائل دارد ما سر این موضوعات باید بحثهای جدی کنیم بحث سر این نیست که مثلا این فیلتر باشد آن فیلتر
من خدمت شما بگویم ما برای دسترسی به منابع بسیار خوبمان علمی ما لازم داریم که فیلترشکن درست کنیم که کشور غربی ما را راه نمیدهد یعنی فکر نکنید فیلتر فقط برای قسمت داخلی ما است ما برای آنها هم نیاز به فیلترشکن داریم الان پس مسائل مربوط به پیشرفت و تطور دسترسیهای مردم باید تبدیل کنیم این امکان عظیم را به وسیلهای برای تعمیق تفکر اسلامی و فرهنگی خودمان و فرهنگ ایرانی خودمان طرف باید راجع به این مسائل صحبت کند دوگانهها زیاد است یکی میگوید که چرا فیلتر میکنید همه را آزاد کن زمان دولت قبل اینطور بود میگفتند شما خبر ندارید دنیا عوض شده چرا خبر نداریم ما صبح تا غروب با این کار میکنیم خبر هم داریم تکنیکش را هم بلد هستیم، ولی دنیا عوض شده معنایش ای
جریان انتخابات که شما میدانید دنیایی از مسائل جدی در آن مطرح کنید شور دارد در واقع مباحثه دارد و یک برنامه بسیار جاذبی است انتخابات اینکه آقا فرمودند با شور وارد شوید این شور شور مصنوعی نیست شور سطحی نیست این شور از دل موضوعات در میآید ما به عنوان شهروند احساس میکنیم باید بفهمیم و نظر بدهیم خیلی به آدم شخصیت میدهد نظر ما هم حساب میشود در مسائل ما میتوانیم تحول ایجاد کنیم میتوانید تغییر ایجاد کنیم.
سوال: در صحبتهای رهبر انقلاب بود که بین مشارکت مردم در انتخابات و تحول و حل مسائل کشور رابطه وجود دارد ،همچنین رهبر انقلاب گفتند مشارکت از دیکتاتوری جلوگیری میکند
لاریجانی: من اشاره خیلی دقیق میکنم ببینید حکومت و نظام مدنی شامل حکومت و مردم مثل مزاج یک آدم است امراض مختلفی تهدیدش میکند مهلکترین مرض برای یک نظم مدنی دیکتاتوری است مهلکترین این مسئله و این حساسیت و این مرض الان بیش از ۲۵۰۰ سال است که شناخته شده یعنی بحثهایی که ارسطو و افلاطون و سقراط راجع به دیکتاتوری دارند بحثهای بسیار جدی است بشر چند هزار سال است متوجه شده بزرگترین مرض و خطرناکترین مرض برای زندگی مدنی دیکتاتوری است این یک مرض بعدی که آفت عظیم است و هرگونه پیشرفت را جلوگیری میکند ناامنی است پس بدانیم که زندگی مدنی ما انواع امراض برایش است باید سالمش نگه داریم مثل بدن انسان دو تا از این مرضهای خطرناکتر از همه است یک دیکتاتوری است و بعد ناامنی است چطوری ما جلوگیری کنیم از اینها برای دیکتاتوری هیچ راهی بهتر از مشارکت نیست یعنی اصلاً نمیدونیم چیست مشارکت و انتخابات یک روش بسیار خوب برای دیکتاتوری البته صد در صد نیست، چون در کشورهای غربی انواع دیکتاتوریها است، ولی ظاهر انتخاباتی دارد، چون در آنجا سیطره سرمایه سبب شده که علی الاصول رای مردم بازیچه شود
پس روش انتخابات دموکراسی یکی از مهمترین روشها و شاید تنهاترین روش جلوگیری از دیکتاتوری است به شرط اینکه سالم باشد همانطور که آقا فرمودند و رقابتی باشد و رقابتها هم حقیقی باشد، اما ناامنی شما ناامنی را باید بدانید که هم از داخل کشور میجوشد و هم به وسیله دشمنان است ما در این حوادث اخیر و فتنههای اخیر دیدیم که چگونه دشمن ناامنی ایجاد میکند که از دل ناامنی اغراض خودش را پیش ببرد ناامنی که در آن مردم را بکشانند به خیابان این اگر مشارکت در انتخابات باشد مردم احساس میکنند که اینهایی که آمدند در خیابان چرا در خیابان من سر موقع رای میدهم اگر این مسئول را قبول ندارم مسئول دیگری را جای آن میگذارم امنیت مستقر امنیت چند لایه دارد یکی امنیتی است که منبعث از زندگی مدنی است که با آن میگویند امنیت مستقر امنیت مستقر با مشارکت مردم است لایه بعدی از امنیت مستقر امنیت دیگر سطوح مختلف امنیت غذایی امنیت زندگی حتی مسائل دیگر انتظامی پیش میآید.