به گزارش جهانی پرس از  روابط عمومی سازمان بسیج اساتید کشور، آیت‌الله محسن اراکی در دوره دانش‌افزایی و توانمندسازی مسئولین و اعضای شورای بسیج اساتید کشور(چالش ها و فرصت ها؛ رویکردها و راهبردها) که در مشهد مقدس درحال برگزاری است، اظهارکرد: امروز در شرایطی گرد یکدیگر جمع شده‌ایم که دشمن صهیونیستی پرده از چهره خشن و حیوانی خودش برداشته و رویارویی تمدن اسلامی و تمدن وحشیانه غربی امروز بیش از پیش چهره گشاده است.
وی در ادامه تمدن اسلامی را تمدنی ریشه‌دار دانست و گفت: دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه به عنوان دو بال علمی، با نظریه‌پردازی‌های خود نقش موثری در پی‌ریزی پایه‌های تمدن اسلامی دارند و با تکیه بر آن‌ها می‌توان به یک طرح جامع ساختاری در عرصه تمدن اسلامی دست یابیم.
آیت‌الله اراکی نقش دانشگاه‌ها در تمدن اسلامی و قوانین حاکم بر جوامع را بسیار پررنگ دانست و افزود: در مبانی انسانی، مباحث عمیقی برای هویت جامعه، قوانین حاکم بر جامعه و قوانین حاکم بر تحولات اجتماعی و ... داریم که حائز اهمیت است.
وی با بیان اینکه بر مبنای استدلال مشخص، "فرد در میان جامعه" و "جامعه" هرکدام دو مقوله مجزا هستند، تصریح کرد: آیت‌الله مطهری(ره) بر این باور بود که جامعه و فرد، هرکدام شخصیت مستقل خود را دارند ولی آیت‌الله مصباح(ره) بر این باور بود که جامعه شخصیتی فراتر از افراد ندارد.

عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان رهبری گفت: آنچه مسلم بوده این است که جوامع شخصیتی فراتر از فرد دارند و شخصیت جوامع بر مبنای نفوذ اراده حاکمیت در جامعه، یک انسانِ واحدِ کلان تشکیل می‌دهد.

آیت‌الله اراکی افزود: حتی ملاک سنجش افراد در روز قیامت هم براساس روایات، همین شخصیت اجتماعی افراد است و از آن‌ها می‌پرسند "امام تو که بود" و هویت اجتماعی او را جویا می‌شوند و نه هویت شخصی.

وی از نقش پررنگ "امام جامعه" در شخصیت جوامع یاد تصریح کرد: امام جامعه است که جوامع را گرد یکدیگر می‌آورد، ملاک شکل‌گیری جامعه است و عشق و نفرت و رفتارهای جمعی و جبهه‌گیری‌ها و ... را مشخص می‌کند؛ باید توجه داشت که این شخصیت اجتماعی که از آن صحبت می‌شود، یک شخصیت حقیقی است.
آیت‌الله اراکی با بیان اینکه دو نوع شخصیت اجتماعی از نگاه اسلامی داریم، گفت: یکی از این شخصیت‌ها، بر مبنای رفتار اجتماعی تقوا و قانون خداست و "ولایت" است که جامعه را به یکدیگر پیوند می‌دهد.

وی افزود: جامعه دیگر، جامعه هواخواه و پیرو هوای نفس است؛ در چنین جامعه‌ای، پیوند دهنده مردم و حاکمیت، هواست. حال این هوای نفس هرکه می‌خواهد باشد.