---

مجتبی موسوی رئیس هیات داوران جشنواره همام؛

جشنواره «همام» فرصت طلایی برای معلولان

جشنواره بین‌المللی «همام» ویژه معلولان و جانبازان هنرمند در رشته‌ هنرهای تجسمی، صنایع دستی و موسیقی در آبانماه سالجاری کار خود را آغاز می کند به همین مناسبت با دکترمجتبی موسوی رئیس هیات داوران این جشنواره به گفتگو نشستیم. ایشان فارغ التحصیل مجسمه سازی دانشگاه هنرهای زیبا است . وی پیش از آن هم فعالیت های هنری متعددی در زمینه عکاسی ومستندسازی داشته است.

به گزارش جهانی پرس، سارا صادقی- شمارا به این گفتگو دعوت می کنم.
در ابتدا از جشنواره «همام» بگویید؟
به واسطه لطفی که دوستان داشتند به عنوان رئیس هیات داوران در این جشنواره حضور پیدا کردم البته ارتباط من با جشنواره از دوره دوم شروع شد. جشنواره همام را آنگونه که شناختم وبرداشت کردم فقط مختص هنرمندان معلول وجانباز است. این جشنواره علاوه بر فضای رقابت، فضای حرفه ای نیز شکل می گیرد؛ یعنی هدف اش معرفی، شناسایی و حمایت از هنرمندانی است که در این دسته قرار دارند. لذا طبیعی است که چنین هدفی را برای خود ترسیم کند. در فضای حرفه ای ما برنامه ها و رویدادهای دیگری داریم که همه می توانند در آن شرکت کنند؛ ما در خیلی از رویدادهای حرفه ای شاهد هستیم  که جانبازانی حضور دارند که جزو درجه یک ها و برگزیدگان هستند، بنابراین می توان گفت جشنواره همام یک جشنواره اختصاصی است و صرفا برای این قشر است فلذا نگاهش فقط رقابتی محض نیست.
اگر بخواهم ماهیت دریافت خود را از جشنواره بگویم آنچیزی که باعث شد با افتخار عضو کوچکی از جشنواره باشم این است که در«همام» معنا و معنویت خیلی پر رنگ تر از همه مسائل دیگر است  که در دنیای حرفه ای در هنر سراغ داریم چرا که بسیاری از جشنواره ها شکل مادی به خود می گیرد ولی در «همام» آن چیزی که پررنگ است و به چشم می آید فضای معنویت است.
تفاوت این دوره از جشنواره با جشنواره های قبل را در چه چیزی می بینید؟
تا پایان دوره دوم دوستان تلاش کردند که چارچوب‌های دقیق تری برای این جشنواره تعریف کنند و به سمت تخصصی پیش بروند اما جشنواره همام در فضای نیمه تخصصی همچنان قرار داشت و بیشتر یک کار دلی بود که کماکان در همان فضا اجرا وشکل گرفت؛ اما از دوره سوم شورای سیاستگذاری می خواهد این جشنواره را به سمت تخصصی و قویتر شدن پیش ببرد . در واقع فضا را به گونه ای شکل دهد که امکان ظهور و بروز استعدادهای خاص، ناب و کشف نشده در این جشنواره وجود داشته باشد به همین خاطر فکر می کنم شورای سیاستگذاری در دوره سوم قدم مهمی برداشته است پس باید منتظر باشیم تا نتیجه آن را در این دوره ببینیم چون دوره سوم با دوره‌های ابتدایی خیلی متفاوت است.
همچنین قابل ذکر است در این دوره بدلیل حمایت معنوی و مادی بانک ملی شاهد ارتقاء کیفی و کمی جشنواره سوم هستیم.
اهمیت برگزاری چنین رویدادهایی در چیست؟
به هرحال چنین رویدادهایی درعالم هنر موجب رونق، توسعه، ارتقا و معرفی هنرمندان نوظهور می شود، چه بسا خیلی از هنرمندان حرفه ای ما از چنین جشنواره هایی شناخته شده اند پس این کل ماجرا است ولی اهمیت جشنواره «همام» قشری است که به عنوان جامعه هدف شناخته می شوند پس این جشنواره  به دلایل مختلف مهم است شاید دلیل آن این باشد که خیلی از هنرمندان ما که دارای معلولیت هستند اعتماد به نفس لازم را ندارند که در جشنواره های حرفه ای شرکت و خود را معرفی کنند پس این جشنواره می تواند نقطه آغازی برای معرفی و شروع فعالیت‌های حرفه ای آنها باشد.
 جشنواره «همام» در ارتقا توانمندی معلولین چه نقشی دارد؟
جشنواره همام تاکنون کسانی را که  فعالیت هنری داشته ومعلول بودند را شناسایی کرده است، بسیاری از آنها هنر را خود آموخته اند و آموزش ندیدند؛ خیلی از آنها کیفیت کارشان هنوز به آن درجه نرسیده که بتوانند در فضاهای حرفه ای کار خود را عرضه کنند ودر بازارهم جایی برای خود به دست بیاورند؛ پس نقش جشنواره «همام» علاوه بر معرفی این استعدادها می تواند حمایتی باشد از این جهت که بتواند استعدادهای خاصی که هنوز شکوفا نشدند را شناسایی کند و به آنها مسیر را نشان، راهنمایی و آموزش دهد که بتوانند بیش از آنچیزی که به دست آوردند رشد داشته باشند و وارد فضای حرفه ای شوند.
نقش سازمان‌های مردم نهاد در ارتقا کیفی زندگی معلولین در جامعه چیست؟
در دنیا سازمان های مردم نهاد به دولت  کمک می کنند، دولت هم می تواند زمینه را برای آنها فراهم کند اما نمی تواند همه کارها را به تنهایی انجام دهد پس نباید چنین  انتظاری داشته باشیم اما  سازمان مردم نهاد هم در کشور آنگونه که باید باشد هنوز پر وبال نگرفته است اگر چه کارهای مهمی  انجام داده اما هنوز نتوانسته بخش مهمی از اختیارات دولت را در اختیار خود بگیرد؛ تنها می تواند بخشی از فعالیت‌ها و وظایف دولت را بگیرد و انجام دهد تا بار دولت را سبک کند بنابراین تقسیم وظایف بزرگ دولت به بسته های کوچکتر وسپردن به سازمان های مردم نهاد باعث می شود به دولت کمک و کارها با کیفیت بهتری انجام شود. در جوامعی که سمن ها(سازمانهای مردم نهاد) تعدادشان زیاد و به آنها اختیار داده شده وپر وبال گرفتند اتفاقات خوبی رقم خورده چون کیفیت خوبی دارند و پوشش بهتری می دهند. همچنین این روش اجرا کمک می کنند به دولت برای اینکه بارش سبک شود.
جایگاه معلولین در زندگی شهری را چطور ارزیابی می کنید؟
برای اینکه معلولین بتوانند راحت تر تردد کنند و به عنوان بخشی از آحاد جامعه نقش خود را در زندگی شهری ایفا کنند؛ چند سال است که  درباره  مناسب سازی  در فضاهای عمومی وشهری صحبت می کنیم ولی هنوز فاصله زیادی داریم تا به این مناسب سازی برسیم، به همین دلیل بسیاری از معلولین ما  امکان فعالیت ندارند چون  زمینه ای برای آنها فراهم نمی شود تا در فعالیتی که تخصص دارند کار کنند اگرچه ممکن است یک معلول از لحاظ جسمی نقصانی داشته باشد ولی در  بسیاری  از زمینه ها توانمندی ها، دانش ومهارت دارد که می تواند در جامعه مفید واقع شود. ما در حاکمیت ومدیریتها به خصوص زندگی شهری نتوانستیم این امکان را وجود بیاوریم که یک معلول به راحتی بتواند در فضای شهری تردد داشته باشد تا به عنوان عضوی از جامعه نقش خود را ایفا کند، متاسفانه جایگاهی که باید در اختیارشان باشد به آنها تعلق نگرفته است. در صورتی که معلولین وجانبازان متخصص و تحصیلکرده  فراوان داریم اما امکان حضور آنها در جامعه را نداریم چون زمینه آن فراهم نشده است.
وظایف مسئولین ذیربط نسبت به معلولین چیست؟
در بین سازمان‌ها وارگانهایی که در این زمینه وظیفه دارند که  کار کنند اگر مطالعه کنید  بسیاری از موارد پیش بینی نشده در قانون نیست چون به درستی یا به طور کامل اجرا نشده است. بسیاری از سازمان هایی که  داریم اگر وظایف خود را درست وکامل انجام دهند دیگر نیازی نیست که وظیفه جدیدی را برای آنها تعریف کنیم.
سخن پایانی
معمولا مطالبات معلولان همان چیزی است که در قانون ومصوبات دولت و شهرداری داریم وبه آن پرداخته شده  اما ضرورتا به آن بها داده نشده است که اجرا شود وبه آن بپردازند فقط چیزی که می خواهم بگویم این است که همه برنامه ها، فعالیت‌ها و آنچیزی که در سطح کشور انجام می دهیم از ذهن یک  انسان غیر معلول بیرون می آید پس اگر آگاهی وشناخت نداشتیم می توانیم از مشاورانی استفاده کنیم که  از قشر جانبازان باشند برای آنکه آنها نیازها را می شناسند.

لازم است که مدیران ما در همه عرصه ها مشاوری داشته باشند که برای هر برنامه ای نیازهای معلولین را در نظر بگیرد به عنوان مثال اگر بخواهم مسیری را پیاده روی کنم تمام فضاهایی که در سطح شهر طراحی شده برای یک انسان سالم است اگر معلولی باشد که بخواهد مسیر را برود محال است که بتواند یک ایستگاه آنطرف تر برود. بنابراین ما هر کاری که می کنیم نباید صرفا از نگاه یک نفر که معلولیت ندارد باشد پس کسی می تواند برای جامعه معلولین برنامه ریزی کند که شناخت و دغدغه آن را داشته  باشد یا  اگر ندارد باید از یک مشاوری که خود از آن جامعه است استفاده کند. در خاتمه لازم می دانم با دیگر از توجه رئیس محترم بانک ملی و روابط عمومی بانک جهت توجه به این رویداد فاخر کمال سپاسگذاری را بعمل آورم.