پایگاه خبری تحلیلی جهانی پرس
کد مطلب: ۳۵۷۲۵۳ | تاريخ: ۱۴۰۲/۱۲/۲۲ | ساعت: ۱۰ : ۵
حقوق مالی و معنوی ناشی از انتقال نام و علامت تجاری
انتقال نام و علامت تجاری موجب انتقال حقوق مالی و معنوی می شود که به قرار ذیل هستند.
به گزارش جهانی پرس ، داود حسنلو کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی - 1- حقوق مالی و مادی
در نتیجه انتقال نام و علامت تجاری و بالتبع ثبت آن حق و حقوقی نیز انتقال پیدا می‌کند که مهم‌ترین آن حق مالی و مادی است که به قرار ذیل هستند :
- حق انحصاری و عدم مجوز بهره برداری از نام و علامت تجاری
بر اساس ماده 30 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ، حق استفاده انحصاری از نام و علامت تجاری به شخصی تعلق دارد که آن نام و علامت را بر اساس مقررات این قانون به ثبت رسانیده باشد .واضح‌ترین نتیجه نام و علامت تجاری ساخت و استفاده است که از طریق آن، پدیدآورنده به منافع اقتصادی دسترسی پیدا می کند . براساس این حق انحصاری، مالک قادر است دیگران را از ساخت عین و مشابه بسیار نزدیک به آن منع کند. البته امکان دارد در تشخیص تولید از بازسازی و تغییر دادن اختلاف نظر بروز کند، با این توضیح که هرکس قادر است آن را بازسازی و یا تغییر دهد، اما او به بهانه حق مالکیت خود نباید حق دیگران را مورد تجاوز قرار دهد. به بیان دیگر، هرچند او حق بازسازی و انجام تغییرات در نام و علامت تجاری خود را دارد، لیکن نباید تا آنجا پیش رود که اقدامش ساخت محصول تلقی شود و تنها به صرف داشتن نام و علامت منظور داشتن محصول عنوان شود. در نهایت چنان‌چه تشابه و برداشتی صورت بگیرد مثلا در ایران از نام تجاری نایب استفاده شود و رستورانی با این عنوان تأسیس شود ورثه قادرند نسبت به این موضوع ادعا داشته باشند. .
- حق پاداش و جایزه
دولت‌ها و مؤسسات غیردولتی امکان دارد برای ترویج افکار به پدیدآورندگان خاص جایزه و پاداشی بدهند. این جایزه به شخص پدیدآورنده در غالب موارد این طور عنوان می شود که چنین حقوقی، ماهیت منفی و سلبی دارد و فاقد ماهیت و محتوای ایجابی است.هر چند که به نظر می‌رسد، تعبیر حقوق فکری به حقوق منفی و سلبی، تعبیر دقیق و کاملی نیست؛ چرا که اگر برای چنین حقوقی، وجهه مثبت و ایجابی محسوب نکنیم، این سؤال پیش می‌آید که مالک علامت تجاری به استناد چه دلیلی قادر است از علامت استفاده نماید. به‌عنوان مثال، آن را انتقال دهد، یا در رهن غیر قرار دهد، یا اجازه استفاده از آن را به دیگران اعطا کند؛ چون، اعمال حق و استفاده از آن، از ویژگی های حق مثبت است نه حق منفی.
2-حقوق معنوی
علاوه بر حق و حقوق مالی در خصوص دیگر حقوق می توان به حقوق معنوی اشاره کرد ، حق معنوی را با عناوینی چون حق مالکیت فکری یا معنوی، مالکیت‌های غیر مادی و حقوق بر اموال غیرمادی نیز عنوان می کنند . شاید در قدم اول بهتر این باشد که برای تشخیص این حق نسبت به سایر حقوق دیگر آن را این‌گونه تعریف کرد. امتیازی که شخص نه نسبت به چیزی دارد (نه حق عینی) و نه نسبت به کسی (نه حق دینی) بلکه امتیازی است که شخص نسبت به محصول خلاقیت ذهنی، هنر و ابتکارات خود دارد.
- حق افشای اثر
حق افشای اثر، حقی است که مالک بر حسب آن در خصوص زمان، مکان و وضعیت افشای اثر خود به شخص یا اشخاص تصمیم می‌گیرد. وجود این حق برای پدیدآورنده، اشخاص دیگر را از اجبار به افشای اثر باز می‌دارد و هیچ فردی قادر نخواهد بود پدیدآورنده را به افشای نام و علامت تجاری خود مجبور سازد. برخی قوانین حق افشا را با حق اقتصادی اجازه اولین نشر مرتبط می دادند، یعنی با انتقال حق اقتصادی اولین نشر، دیگر حق افشای اثر برای پدیدآورنده باقی نمی‌ماند. حق مزبور در کشورهای انگلیس و فرانسه و آلمان گسترده‌تر است و حتی بعد از واگذاری حق اقتصادی اولین نشر نیز ادامه می‌یابد واگذاری حق اولین نشر به شکل صریح یا ضمنی دلالت بر واگذاری اجرای حق افشای اثر ندارد. در نتیجه، دلیلی برای واگذاری آن وجود ندارد و این حق باقی است. لذا، در حالتی که حق و حقوق اولین نشر یک نام و علامت تجاری براساس قرارداد به دیگری داده شده باشد، پدیدآورنده بر خلاف اصل اجباری بودن قرارداد می‌تواند با استناد به حق افشای اثر از تحویل آن خودداری کند، حتی اگر متعهدله از کار انجام شده راضی باشد.
- حق حرمت نام و عنوان پدیدآورنده
بر اساس حق حرمت نام و عنوان پدید آورنده ، ایشان و وراث وی و افرادی که قهرا نام و علامت تجاری به آن ها منتقل شده است ؛ قادر هستند انتشار اثر را تحت عنوان نام و عنوان خاصی که در اکثر موارد نام مالک است بخواهد ، یا این‌که انتشار اثر بدون نام یا با نام مستعار را بخواهد. لذا، برای این‌که حق حرمت نام و عنوان به رسمیت شناخته شود، می‌توان گفت اگر مالک و یا وارث وی در این حین برای اثرخود نام مستعار انتخاب کرده باشد، به استناد حق حرمت نام هرگاه که بخواهد، می‌تواند نام واقعی خود را آشکار سازد.
- حق تمامیت
حق تمامیت اثر، مهم‌ترین حق معنوی و اخلاقی است. براساس این حق، هیچ‌کس نمی‌تواند یک نام و علامت تجاری را بدون موافقت پدیدآورنده و یا وارث او تغییر دهد، هرچند تغییر اندک باشد.مثالی که در این باره در کشور ایران می‌توان زد از نام تجاری حاج حسین سوهانی است که یک نام بسیار معروف در تولیدات سوهان قم است که بعد از فوت مالک یا پدیدآورنده بنا به موافقت وارثین وی به پسران حاج‌حسین سوهانی تبدیل شد.
-حق عدول
براساس حق عدول، با وجود قرارداد و وجود حق بهره‌برداری از اثر دیگری و حتی پس از پخش اثر توسط ناشر، پدیدآورنده حق دارد از تصمیم خود عدول و استرداد اثر را طلب کند. اما از آنجا که برحسب قرارداد، برای طرف قرارداد حقی ایجاد شده است، پدیدآورنده باید زیان ناشی از عدول خود را به ناشر بپردازد.