366175
کارگردان یک نمایش عروسکی-عاشورایی عنوان کرد؛
نمایش «اولین بازی» یک پرده‌خوانی مدرن است
«میثم یوسفی» کارگردان نمایش عروسکی «اولین بازی» با اشاره به تفاوت صحنه های مرتبط با ائمه در این اثر گفت: این صحنه‌ها فضای خیال انگیز بازیگر کودک محسوب می‌شود و ما آن را در سایه بازی نشان داده‌ایم که بتوانیم به خوبی در سایه، فضا را برای آن صحنه‌ها طراحی کنیم. در واقع در بخشی که درباره امام حسین(ع)، حضرت عباس(ع)، حضرت سکینه(س) و واقعه عاشوراست، انگار که یک پرده خوانی مدرن را می‌بینید.
<p><strong>به گزارش جهانی پرس، ناهید منصوری-خبرنگار: «</strong>گروه تعزیه‌خوان به خاطر نیامدن یکی از بازیگران اصلی نمی‌توانند تعزیه دو طفلان مسلم را در خانه رضای نوجوان اجرا کنند. به همین دلیل وسایل تعزیه را نزد رضا و مادرش به امانت می‌گذارند تا بازیگر اصلی را پیدا کنند. رضا در خلوت و تنهایی خود کلاهخود را بر سر می‌گذارد، شمشیر و سپر را در دست می‌گیرد و به تقلید از تعزیه‌خوانان بازی می‌کند. ناگهان اشیاء و وسایل تعزیه جان می‌گیرند و وقایع روز عاشورا را از نگاه و زبان خودشان برای رضا روایت می‌کنند و...»<br />
این‌ها خط داستانی نمایش زنده عروسکی «اولین بازی» به کارگردانی میثم یوسفی است که این روزها در تماشاخانه مهر، اجرا می‌شود، نمایشی عروسکی و متفاوت درباره واقعه عاشورا که خالی از لطف نیست کم و کیف شروع و ادامه و اجرای این نمایش با قدمت را از زبان کارگردان آن شنید. از این رو دراین باره با «میثم یوسفی» به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن در ادامه می‌آید:<br />
- نمایش «اولین بازی» چه زمانی کلید خورد و چطور کارگردانی آن را برعهده گرفتید؟<br />
تقریبا ۲۰ سال قبل، حوزه هنری از طریق آقایان کوروش زارعی، فاضل نظری و ناظری عزیز، به آقای مشهدی عباس سفارش متن نمایش «اولین بازی» را داد و او این نمایشنامه را نوشت و طبق تعاملات و همکاری که من با آقایان ناظری، زارعی و مشهدی عباس داشتم، سعادت یارم شد که کارگردانی این نمایش را به عهده بگیرم.<br />
- با توجه به قدمت نگارش متن، لطفا برایمان بگویید اولین اجرا چه زمانی و کجا انجام شد؟<br />
اولین بار این تئاتر سال ۱۳۸۴ در تالار هنر به روی صحنه رفت و تقریبا در این طی این ۲۰ سال، با شیوه‌های اجرایی متفاوت در کانون پرورش فکری کودک نوجوان پارک لاله، تالار هنر، پردیس تئاتر تهران به نمایش درآمده و امسال هم قسمت شده ما در حوزه هنری با حمایت و همکاری بخش کودک نوجوان این نمایش را در تماشاخانه مهر اجرا کنیم.</p>
<p>- لطفا درباره نحوه اجرای نمایش زنده «اولین بازی» و ویژگی آن برایمان توضیح دهید.<br />
هر کارگردان وقتی که متنی را می‌خواند در ذهنش، تصوراتی اجرایی را برای خود رقم می‌زند و آن چیزی که الان شما روی صحنه می‌بینید، شیوه اجرایی بوده که بنده در ذهنم طراحی کردم.<br />
در نهایت، با طراحان و سازندگان عروسک، آهنگساز، دکور و دیگر عوامل، موارد مذکور را به شکل اجرایی الان در آوردیم که روی صحنه می‌بینید.<br />
نمایش «اولین بازی» یک پرده‌خوانی مدرن است<br />
در حقیقت آنچه شما در «اولین نمایش» می‌بینید، ترکیبی از شیوه‌های مختلف نمایش عروسکی مثل بونراکو و سایه‌بازی است و بازیگر نیز در کنار این فضا حضور دارد و نقش‌آفرینی می‌کند. در واقع ما در این نمایش ترکیبی از بازیگر عروسک را داریم و آن را به صحنه می‌بریم.<br />
اما بخش مرتبط به ائمه، کمی متفاوت است، فضای این بخش فضای خیال‌انگیز این کودک محسوب می‌شود و ما آن را در سایه‌بازی نشان داده‌ایم که بتوانیم به خوبی در سایه، فضا را برای آن صحنه‌ها طراحی کنیم. در بخشی که درباره امام حسین(ع)، حضرت عباس(ع)، حضرت سکینه(س) و واقعه عاشوراست، انگار که یک پرده‌خوانی مدرن را می‌بینید.<br />
- با توجه به مخاطب کودک و نوجوان اولین نمایش، لطفا درباره نحوه روایت این اثر برایمان کمی توضیح دهید.<br />
در این نمایش، اشیای تعزیه، به زبان نوجوانان روایتگر واقعه عاشورا هستند و ما سعی کردیم در شکل اجرایی‌، کمی آن را لطیف تر اجرا کنیم که به فضای و زبان کودکان هم نزدیک شود ولی قصه ما قطعاً قصه نوجوان هست.<br />
سعی‌دیگر ما در این نمایش این بود که کمی در موسیقی و شعرها (که سروده خانم آزاده فرهنگی است) شکل تیز و برنده و خشونت‌آمیز(جنگ و خونریزی) که به هر حال در واقعه عاشورا هست را به شدت تلطیف کنیم؛ و به شیوه‌ای نرم و لطیف آن را مناسب برای کودک و نوجوان به روی صحنه بیاوریم.<br />
در کنار لحاظ کردن این موارد، طراحی که به شکل عروسک‌ها رخ داده و تبدیل به شخصیت‌های قصه شده‌اند، چکمه پای معاویه، عمر سعد، شمشیر دست امام حسین(ع)، کلاهخود حضرت عباس(ع) و نیزه دست حرمله هست که اینها از زبان صاحبانشان واقعه عاشورا را به زبان فانتزی و کودکانه روایتگری می‌کنند و در ۴۵ دقیقه برای مخاطب کودک و نوجوان اجرای آن به روی صحنه می‌رود.</p>
<p>- با توجه به اهمیت واقعه عاشورا، عروسک‌ها چقدر می‌توانند در برقراری این ارتباط کمک کننده باشند و شکل ارتباطی که مخاطب می‌تواند با تماشای اولین نمایش با این موضوع بگیرد، چگونه است؟<br />
همه ما ایرانی‌ها از کودکی در هیئت‌ها، حسینیه‌ها و مساجد بزرگ شده‌ایم؛ به قول قدیمی‌ها وقتی همه سینه سوخته امام حسین (ع) و خاندان طهارت هستیم و از کودکی پای روضه‌ها وقتی بزرگ شده‌ایم، قصه برای همه ما آشناست، حالا در متن آقای مشهدی عباس و در اجرای بنده تصویرسازی‌هایی که اتفاق افتاده برای بچه‌ها کمی کودکانه‌تر و فانتزی است.<br />
همین که وقتی ما در قصه‌مان می‌بینیم که یک شمشیر زنده و پویا تبدیل به کاراکتر و شخصیتی شده است که حرف می‌زند و این شکل فانتزی کودکانه قطعاً برای کودکان جذابیت دارد.<br />
دیگر اینکه می‌توانست همین عروسک‌های ما هم نباشد ما همان کلاهخود واقعی را برداریم به جای آن دیالوگ بگوییم. ولی وقتی مخاطب کودک و نوجوان است، قطعاً از فانتزی و جادوی عروسک برای ارتباطمان با مخاطبان استفاده کرده‌ایم که بتوانیم واقعه عاشورا و این حماسه را با زبان کودکانه و فانتزی برای بچه‌ها اجرا و روایت کنیم.<br />
- لطفاً درمورد ساخت موسیقی این نمایش بیشتر برایمان توضیح دهید؟<br />
آهنگساز این کار آقای محمد نژاد، یکی از بهترین آهنگسازان فیلم در حال حاضر ایران در تلویزیون سینما و تئاتر است. در آن روزهای اولی هم که با هم کار را شروع کردیم به این نتیجه رسیدیم که به این جهت که این نمایش بر اساس اسلوب و شیوه نمایش شبیه خوانی و تعزیه هست، سعی کنیم از خود موسیقی تعزیه استفاده کنیم به ویژه اینکه در قصه ما حتی یک ترومپت هم وجود داشت.<br />
درضمن سعی کردیم نمایش را کمی مینی‌مال‌تر جمع کنیم، البته با این وجود همچنان ۸ نفر بازیگر و صداپیشه در صحنه هستند که اگر اینگونه نمی‌شد ۱۴,۱۵ نفر می‌شدند.<br />
- لطفا درباره صداپیشگان این نمایش برایمان بگویید.<br />
صدای پیشگی‌های این کار توسط آقای فرشته‌نژاد، زنده یاد علی سلیمانی، همسر ایشان خانم سهیلا جوادی ایفاگر نقش مادر و خود بنده انجام شده است. اکثر صداها از جمله صدای حضرت عباس(ع) و امام حسین(ع) بر عهده آقای فرشته نژاد است.<br />
نمایش «اولین بازی» یک پرده‌خوانی مدرن است<br />
- برای اجرای نمایش، با مدارس و مراکز آموزشی هم تعاملی داشتید؟</p>
<p>قطعا در اجراهای مختلف این تعامل وجود داشته است. البته الان فصل تابستان هست و مدارس تعطیلند، اما بعضی از مراکز تابستانه پایگاه تابستانه‌ای دارند که پیگیری این مسئله، رایزنی و جذب مخاطب وظیفه دوستان در بخش روابط عمومی و مدیریت تئاتر کودک و نوجوان حوزه هنری است. <br />
ضمنا پیشنهاد من به آقای اسدی‌مرام و آقای عباسی این است که پویشی را تحت عنوان پویش نمایش «اولین بازی» برای کودکان کار، کودکان بی سرپرست، کودکان بد سرپرست، کودکان کم بضاعت و بی‌بضاعت برگزار کنند و دوستانی هم که می‌توانند، بچه‌هایی در این ردیف را به صورت خیریه بیاورند. <br />
این پویش به نظرم می‌تواند، هم خدمتی برای بچه‌های که خیلی دسترسی به دیدن تئاتر، فیلم و بحث‌های فرهنگی ندارد، باشد و هم اینکه بتوانیم این فرهنگ عاشورایی را به مخاطب اصلی‌مان که همین بچه‌ها هستند منتقل کنیم. همچنین با بچه‌های مساجد، مسئولان فرهنگسراها و سازمان فرهنگی هنری شهرداری می‌توان رایزنی و مکاتبه کرد، ان شالله از پایگاه تابستانی مدارس هم حمایت شود و مورد استقبال قرار گیرد.<br />
- اتفاقا حوزه هنری، جشنواره‌ای تحت عنوان اتقان دارد که با همکاری وزارت کار انجام می‌شود و این می‌تواند در راستای تحقق این هدف باشد.<br />
این موردی که گفتنید، بسیار عالی است. مخاطب ما هرچقدر تعدادش بیشتر باشد ما بیشتر خوشحال می‌شویم. به هر حال نمایش و تئاتر برای دیده شدن و به تماشا نشستن تولید می‌شود. <br />
به طوری که ما خوشحال می‌شویم در هر شب، آنقدر مخاطب زیاد باشد که حتی روی زمین بنشینند و حتی نمایش، به سانس ویژه برسد. ما از این میزان حضور به شدت استقبال می‌کنیم و امیدواریم که این امر با حمایت و تجربه شما و دوستانتان در رسانه‌ها محقق شود.<br />
- درباره اجرای نمایش و جزئیات آن اگر مطلبی مهمی باقی مانده، بفرمایید.<br />
نکته‌ای که به ذهنم می‌رسد این است که لطفا در خبرها و سایت تیوال اصلاحات اسامی انجام شود؛ نام آهنگساز ما آقای محمد فرشته‌نژاد ذکر نشده، همچنین نام عروسک‌ساز آقای علیرضا حسین پور و خانم مژده زکری عنوان نشده و طراح صحنه ما در این نمایش خانم آزاده فرهنگی هستند و با تلاش تمام این عزیزان به نمایش به سرانجام رسیده است.</p>