به گزارش جهانی پرس؛ با توجه به حوزه فعالیت قرارگاه فدک و تخصص این مجموعه در این خصوص، قطعا فعالیت های مثمرثمر فراوانی صورت گرفته است. که بنده بی اطلاع می باشم.
۱- تهیه کتابچه گزارش فعالیت های صورت گرفته قرارگاه جمعیت تا کنون.
۲- راه اندازی سایت قرارگاه
۳- تدوین طرح جامع قرارگاه شامل چشم انداز، رسالت،اهداف و برنامه های قرارگاه به طور مشروح در حوزه جمعیت
۴- برگزاری همایش یا سمینار توسط قرارگاه در اعیاد و مراسم مدهبی موضوعاتی
۵- برگزاری نشست های تخصصی با فعالان و استادان جمعیت شناسی در دانشگاه ها و تحلیل و تدوین نتایج جهت استفاده در بخش های سیاستگذاری کشور
۶- اعلام فراخوان حمایت از پایان نامه و رساله کاربردی دانشجویان در حل مسائل جمعیت به صورت محدود با کمک مالی سایر مجموعه های ذیربط و مرتبط.
۷- بررسی و مطالعه تطبیقی جمعیت بین ایران و یک یا چندکشور مشابه و استحصال نتایج و ارائه به برنامه ریزان و متولیان امر
تغییرات جمعیت تحت تأثیر «باروری»، «مرگ‌ومیر» و «مهاجرت» است که متأسفانه کشورمان در هر سه متغییر با بحران جدی روبه‌روست. نرخ رشد جمعیتی در کشورمان در چند دهه اخیر همواره سیر نزولی داشته است و در این مدت از بالای سه درصد به زیر یک درصد و نزدیک به صفر نزول کرده است.
آمار فاجعه‌بار سقط جنین در ایران
30 ازدیبهشت ماه 1393 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی سیاست‌های کلی «جمعیت» را که براساس بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده است، ابلاغ کردند و از آن پس این روز به نام «روز ملی جمعیت» نامگذاری شد.
در متن ابلاغیه رهبر انقلاب به رؤسای قوای سه‌گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام عنوان شد که «با عنایت به اهمیت مقوله جمعیت در اقتدار ملی و با توجه به پویندگی، بالندگی و جوانی جمعیت کنونی کشور به‌عنوان یک فرصت و امتیاز و در راستای جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و نرخ باروری در سالهای گذشته، سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغ میشود.»
در این ابلاغیه عنوان شد: با در نظر داشتن نقش ایجابی عامل جمعیت در پیشرفت کشور، لازم است برنامه‌ریزی‌های جامع برای رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور متناسب با سیاست‌های جمعیتی انجام شود. همچنین ضروری است با هماهنگی و تقسیم کار بین ارکان نظام و دستگاه‌های ذیربط در این زمینه، اقدامات لازم با دقت، سرعت و قوت صورت گیرد و نتایج رصد مستمر اجرای سیاست‌ها گزارش شود.
سیاست‌های کلی جمعیت شامل 14 بند اصلی است که شامل «ارتقای پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی»، «رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینه‌های زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد»، «اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران به‌ویژه در دوره بارداری و شیردهی و پوشش بیمه‌ای هزینه‌های زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان و تقویت نهادها و مؤسسات حمایتی ذیربط»، «تحکیم بنیان و پایداری خانواده با اصلاح و تکمیل آموزش‌های عمومی درباره اصالت کانون خانواده و فرزندپروری و با تأکید بر آموزش مهارت‌های زندگی و ارتباطی و ارائه خدمات مشاوره‌ای برمبنای فرهنگ و ارزش‌های اسلامی- ایرانی و توسعه و تقویت نظام تأمین اجتماعی، خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت‌های پزشکی در راستای سلامت باروری و فرزندآوری»، «ترویج و نهادینه‌سازی سبک زندگی اسلامی-ایرانی و مقابله با ابعاد نامطلوب سبک زندگی غربی»، «ارتقای امید به زندگی، تأمین سلامت و تغذیه سالم جمعیّت و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، به‌ویژه اعتیاد، سوانح، آلودگی‌‌های زیست‌محیطی و بیماری‌‌ها»، «فرهنگ‌سازی برای احترام و تکریم سالمندان و ایجاد شرایط لازم برای تأمین سلامت و نگهداری آنان در خانواده و پیش‌بینی سازوکار لازم برای بهره‌مندی از تجارب و توانمندی‌‌های سالمندان در عرصه‌های مناسب»، «توانمندسازی جمعیت در سن کار با فرهنگ‌سازی و اصلاح، تقویت و سازگارکردن نظامات تربیتی و آموزش‌های عمومی، کارآفرینی، فنی‌حرفه‌ای و تخصصی با نیازهای جامعه و استعدادها و علایق آنان در راستای ایجاد اشتغال مؤثر و مولد»، «بازتوزیع فضایی و جغرافیایی جمعیت متناسب با ظرفیت زیستی با تأکید بر تأمین آب با هدف توزیع متعادل و کاهش فشار جمعیتی»، «حفظ و جذب جمعیت در روستاها و مناطق مرزی و کم تراکم و ایجاد مراکز جدید جمعیتی به‌ویژه در جزایر و سواحل خلیج‌فارس و دریای عمان از طریق توسعه شبکه‌های زیربنایی، حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری و ایجاد فضای کسب و کار با درآمد کافی»، «مدیریت مهاجرت به داخل و خارج هماهنگ با سیاست‌های کلی جمعیّت با تدوین و اجرای سازوکارهای مناسب»، «تشویق ایرانیان خارج از کشور برای حضور و سرمایه‌گذاری و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و توانایی‌های آنان»، «تقویت مؤلفه‌های هویت‌بخش ملی (ایرانی، اسلامی، انقلابی) و ارتقای وفاق و همگرایی اجتماعی در پهنه سرزمینی به‌ویژه در میان مرزنشینان و ایرانیان خارج از کشور» و «رصد مستمر سیاست‌های جمعیتی در ابعاد کمی و کیفی با ایجاد سازوکار مناسب و تدوین شاخص‌های بومی توسعه انسانی و انجام پژوهش‌های جمعیتی و توسعه انسانی» است.
موضوع جمعیت و کنترل آن ازجمله مباحثی است که متأسفانه مانند بسیار از موضوعات مهم اجتماعی و فرهنگی دیگر بازیچه سیاستمداران شده است و در زمان انتخابات متأسفانه کاندیداهای مختلف تنها به شعار حمایتی بسنده می‌کنند. این در حالی است که نرخ رشد جمعیت در کشورمان در سال 1398 برای نخستین بار به عدد بحرانی کمتر از یک درصد رسید و خطر صفر شدن این نرخ بیش از پیش احساس میشود.
رفع موانع ازدواج و تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند بدون‌شک از اصلی‌ترین راهکارها برای نیل به اهداف ابلاغیه خواهد بود و مسئولان و فعالان این حوزه شایسته است که از این موضوع در زمان انتخابات به‌عنوان اهرم فشاری برای تدوین قوانین مناسب و مطالبه‌گری از نامزدها استفاده کنند.
- چه متغییرهایی بر تغییرات جمعیتی اثرگذار هستند؟
جوانی: تغییرات جمعیت تحت تأثیر «باروری»، «مرگ‌ومیر» و «مهاجرت» است که متأسفانه می‌توان کشورمان در هر سه متغییر با بحران جدی روبه‌روست. نرخ رشد جمعیتی در کشورمان در چند دهه اخیر همواره سیر نزولی داشته است و در این مدت از بالای سه درصد به زیر یک درصد و نزدیک به صفر نزول کرده است و این در حالی است که نرخ باروری متعادل برای کشورمان باید حدود 2.5 درصد باشد.
- اهمیت موضوع خانواده و جمعیت در چیست؟ چه راهکارهایی در این زمینه پیشنهاد می‌کنید؟
جوانی: موضوع جمعیت و فرزندآوری در کتاب آسمانی قرآن نیز دارای مصادیق متعددی است. این موضوع باید در فکر و ذهن اقشار مختلف نهادینه شود و رسیدن به این هدف هم نیازمند فرهنگ‌سازی و آموزش است. بازاریان و صنوف مختلف به‌دلیل ارتباط مستمر و دائمی با مردم و بطن جامعه در این زمینه مسئولیت خطیری دارند و به‌عنوان یکی از بازوهای اصلی نیل به این هدف می‌توانند در رشد متناسب جمعیت تأثیرگذار باشند و بسیج اصناف می‌تواند با تدوین آیین‌نامه‌هایی، مشوق‌های لازم را در این خصوص فراهم کند. حتی برخی کارشناسان در این زمینه به برگزاری کلاس‌های آموزشی فقه بازار تأکید می‌کنند.
باید از هم‌اکنون با رفع و کنترل نرخ نزولی رشد جمعیت به فکر آینده باشیم
مطابق نظر مراجع و بزرگان نظام، با این واقعیت مواجه هستیم که ایران اسلامی با توجه به ظرفیت‌های اقلیمی و محیطی و گستردگی جغرافیایی حداقل می‌تواند پذیرای جمعیتی بالغ بر 200 میلیون نفر باشد. از نظر بزرگان نظام شاید کنترل جمعیت در مقطعی از زمان صحیح تلقی می‌شد؛ اما متأسفانه تداوم آن تا به امروز اشتباهی انکارناپذیر است و در حال حاضر کنترل جمعیت جزو خدعه‌های طراحی‌شده از سوی بدخواهان نظام است؛ چراکه می‌دانند با این نیرنگ به مرور زمان می‌توانند جمهوری اسلامی را در سالهای آتی با ازبین‌رفتن نسل جوان تضعیف کنند.
تشریح راهکارهای پیشنهادی برای افزایش جمعیت
بنابراین می‌توانیم با ایجاد و راه‌اندازی یک شبکه ملی خدماتی-اجتماعی با رویکرد تأمین الزامات و نیازمندی‌های عمومی زندگی مردم و ارائه خدمات رفاهی و تسهیلاتی مرتبط با صدور انواع بیمه‌های پوششی و حمایتی، حل مشکل اشتغال، تحصیل، ایاب و ذهاب، آموزش، استعدادیابی و پرورش کودکان و تأمین الزامات پرورشی و آموزشی، پیگیری مجدانه و تأمین نیازمندی‌های مرتبط جوانان شامل تحصیلات آکادمیک، اشتغال و نیازمندی‌های ازدواج و مسکن و خودرو، مشکلات پیش روی خانوارهای ایرانی را برطرف کنیم و با فراهم‌کردن یک زندگی توأم با آرامش و رفاه در درجه نخست، تمهیدات منجر به کاهش سن ازدواج و افزایش نیل به زندگی را افزایش و در گام بعدی علاوه‌بر نهادینه‌کردن فرهنگ ایرانی اسلامی و بازمعرفی ارزش‌های ملی و بومی به مردم مقدمات یک زندگی با چشم‌انداز روشن را پیش روی خانوارهای ایرانی تصویر کنیم.
به همین منظور مأموریت اصلی خود را در مؤسسه عشق همت پژوهش و بررسی ترکیب جمعیتی در کشور و سایر کشورها قرار دادیم و در سال 1376 تحقیقات وسیعی توسط یک تیم 100 نفره روی ترکیب جمعیتی در کشورهای هند، آمریکا و انگلیس انجام شد و براساس این تحقیقات دلایل افزایش یا کاهش جمعیت در این کشورها شناسایی شد. با شناسایی این دلایل، پیگیری سازمان‌ها و نهادها در زمینه مسائل و مشکلات جوانان و موضوع ازدواج آنان در دستورکار قرار گرفت.
بی‌توجهی مسئولان به نسل جوان، خسارتی جبران ناشدنی
ذکر این نکته ضروری است که هیچ رخدادی به اندازه بی‌توجهی مسئولان به نسل جوان و فراهم نکردن شرایط اشتغال و ازدواج آنان، به موضوع افزایش جمعیت و ازدواج خسارت وارد نکرد. متأسفانه با وجود تاکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب به مسئولان، در این خصوص اقدام مناسبی از سوی دولتمردان انجام نشد و این بی‌توجهی جمعیت کشور را به سوی پیری سوق داد.
باید با فرهنگ‌سازی کاری کنیم که والدین به فرزندان خود اجازه دهند، برای حل اختلاف‌های زناشویی خودشان تصمیم بگیرند. باید شرایطی را در زندگی زوج‌ها فراهم کنیم که در شرایط بحرانی زندگی زناشویی بتوانند با دوست یا شخصی معتمد دردل کنند و مسائل خود را با او درمیان بگذارند، به همسر خود احترام بگذارند و منطق را بر احساسات لحظه‌ای ترجیح دهند. باید آموزش دهیم که زوج های جوان در مسائل زناشویی منطقی برخورد کنند و با صبر و متانت به‌دنبال حل مشکل و اختلاف باشند. چنین آموزش‌هایی موجب کاهش آمار طلاق و درنهایت موجب افزایش جمعیت با تداوم زندگی زناشویی خواهد شد و نقش مهمی در موضوع افزایش جمعیت خواهد داشت.
- جنابعالی در موارد مختلف و سخنرانی‌های متعددی، تأکید کرده‌اید که جنگ جمعیتی استکبار علیه مسلمانان آغاز شده است؛ در این خصوص توشیح می‌دهید؟
جوانی: بله، به شدت معتقدم که جنگ جمعیتی آمریکا و استکبار جهانی علیه جهان به‌ویژه اسلام و شیعیان آغاز شده و شدت گرفته است.
در این زمینه قرارگاه جهانی فدک برنامه 22 سالهای را تدوین کرده است که رئوس این برنامه شامل 1. جلوگیری از ضرب فتنه، 2. رسانه منبر، 3. آموزش و تشکیل کارگاه‌های جمعیتی، 4. افزایش زادوولد، 5. کاهش طلاق، 6. جلوگیری از ازدواج سفید، 7. کمک به زنان آسیب‌دیده و بی‌سرپرست در آسیب‌های اجتماعی، 8. لقاح مصنوعی، 9. جلوگیری از متلاشی‌شدن بنیاد خانواده و مهم‌تر از همه 10. آمادگی بنیه دفاعی و قدرت اقتدار شیعه است.
تهیه فیلم کوتاه «تک‌فرزند» به‌منظور فرهنگ‌سازی افزایش جمعیت
همچنین پس از حدود 30 سال کار و پژوهش مدام در قرارگاه فدک به نتیجه رسیدیم که باید به موضوع فیلم‌سازی در این زمینه هم ورود کنیم و با توجه به نقش رسانه و فرهنگ‌سازی برای تشویق به فرزندآوری، فیلم کوتاهی به سفارش بسیج سازندگی، تهیه‌کنندگی بنده، کارگردانی «شاهین باباپور» و مشارکت قرارگاه فدک و همکاری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با عنوان «تک‌فرزند» ساخته شد.
لازم به ذکر است که در مجموعه قرارگاه فدک به‌منظور بررسی، تحقیق و پژوهش در خصوص وازکتومی، لقاح مصنوعی، سیاست‌های افزایش و یا کنترل جمعیت در کشورهای مختلف، شناسایی اقدامات دولت‌ها در این زمینه و ... سفرهایی به خارج از کشور داشته‌ایم.
فاجعه؛ روزی 1000 مورد سقط جنین در ایران
در تحقیقات انجام شده در کشورمان به آمار تکان دهنده‌ای برخورد کردیم، در کشورمان متأسفانه روزانه 1000 مورد سقط جنین انجام میشود که فاجعه است.
- و سخن پایانی ...
جوانی: نخبگان را باید حفظ کرد، منظورم نخبگان حقیقى است، از هر 1000 نوزادى که در یک جامعه متولد میشود، تعدادى توانایى‌هاى ذهنى، درک مطلب، تحلیل، سرعت انتقال، قدرت فراگیرى، طرح و حل مسئله و ضریب هوشى بسیار بالایى دارند. جامعه وظیفه دارد این افراد را در سنین طفولیت یعنى همان دوران ابتدایى شناسایى کرده و زمینه‌هاى خاص استعداد آنان را بشناسد و با برنامه‌ریزى دقیق این استعدادها را شکوفا کند.
باید ببینیم کشورهای دیگر چگونه موفق به حفظ نخبگان خود شده‌اند
اینها همان‌هایى هستند که در آینده دانشمندان بزرگ، هنرمندان شاخص، پزشکان و مهندسان خلاق و مبتکر، ورزشکاران نام‌آور و فلاسفه و فضلاى برجسته خواهند شد و مسئولیت اصلى برنامه‌ریزى براى توسعه کشور و راهبرى برنامه‌ها را برعهده خواهند گرفت. اگر اینها سر جاى خود قرار گیرند، قطعاً خیلى موارد دیگر هم سر جاى خود قرار خواهد گرفت. البته یقیناً حفظ نخبگان الزاماتى دارد که باید به این الزامات تن داد و این الزامات موارد بدیهی نیستند، کافى است ببینیم کشورهایى که نخبگان خود را حفظ کرده‌اند، چگونه موفق به این امر شده‌اند.حمایت ویژه وهمه جانبه دولت محترم و دستگاهی مرتبط اجرای در زمینه گسترس فرهنگ سازی در حوزه جمعیت و مشارکت در تحقق منویات رهبری معظم انقلاب خواسته بحق و محوری مجموعه قرارگاه فرهنگی فدک است
مقام معظم رهبری بارها بر جدی‌بودن موضوع جمعیت تأکید و از کاهش جمعیت جوان کشور ابراز نگرانی کرده‌اند. در این زمینه باید اقدامات و کار جهادی انجام شود تا خدای ناکرده نوشداروی پس از مرگ سهراب نباشیم. مطمئناً یکی از عوامل مهم و اصلی حل مشکلات کشور به‌ویژه در حوزه اقتصاد، نسل جوانی هستند که در سالهای آینده می‌توانند امنیت و سلامت کشور را در حوزه‌های مختلف تضمین کنند؛ بنابراین کاهش نرخ باروری در سالهای آینده نگران‌کننده خواهد بود؛ باید از هم‌اکنون به آینده فکر کنیم و آینده‌نگر باشیم.
در این زمینه همچنین دغدغه‌ها و منویات مقام معظم رهبری در حوزه خانواده و جمعیت حاوی نکات بسیار ارزشمندی است که در کمیته جمعیت بسیج اصناف استان‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
- جنابعالی به‌عنوان مدیرعامل مؤسسه عشق همت همواره مهم‌ترین دغدغه خود را رفع کاهش نرخ جمعیت عنوان کرده‌اید، مهم‌ترین اقدامات و راهکارهای شما در نهادهای مرتبط که مسئولیت داشته‌اید، برای رفع این دغدغه چه بوده است؟
جوانی: همواره تأکید داشته‌ام که تمام نهادهای مردمی در این زمینه باید به‌دنبال اجرای طرح‌هایی باشند که منجر به امنیت، رفاه، ارتقای سطح زندگی و امید به زندگی نزد مردم می‌شوند.
در بررسی‌هایی که از داده‌های مختلف جمعیتی داشته‌ام، به این نتیجه رسیدم که رشد جمعیت کشور به‌زودی منفی خواهد شد و این فرآیند چنان سریع است که تاکنون در هیچ کشوری در دنیا سابقه نداشته است.
در بررسی‌ها به این نتیجه رسیدیم که در 65 سال گذشته منحنی نرخ رشد جمعیت گاهی به‌دلیل صعود بسیار زیاد نگران‌کننده بوده و دولت‌ها را مجبور به تدوین طرح‌هایی برای کنترل جمعیت کرده است و گاه برعکس آن به وقوع پیوسته است.
از نیمه دهه 60 به بعد، ایجاد شبکه‌های بهداشتی و تأثیر آن در کاهش نرخ باروری، اغنای جامعه در ارتباط با پیشگیری از حاملگی و همه‌گیر شدن این روش به‌ویژه در شهرها، افزایش امید به زندگی و کاهش مرگ و میر به‌تدریج موجب شد که جمعیت کشور وارد دوره سالمندی شود.
در بررسی‌های انجام‌شده توسط بنده و همکارانم در مؤسسه عشق همت، تعدیل یا افت نرخ رشد جمعیت کشور دلایل مختلفی دارد که می‌توان به مواردی مانند «تغییرات فردی شامل رواج فردگرایی، افزایش سن ازدواج، افزایش آمار طلاق، افزایش سطح تحصیلات و اشتغال زنان»، «تغییرات اجتماعی شامل گسترش خانواده‌های هسته‌ای یا نومکان، افزایش میزان شهرنشینی، آپارتمان‌نشینی و کوچک‌شدن خانه‌ها و مشکلات اقتصادی»، «تحولات فرهنگی شامل رواج فرزندسالاری، تحقیر کار خانگی و وظایف مادری و نیز رواج مصرف‌گرایی در سبک زندگی اشاره کرد.
لازم به یادآوری است که مؤسسه عشق همت در سال 1380 با عنوان گروه فرهنگی فدک توسط تعدادی از نیروهای خدوم و بسیجی با رویکرد پیشبرد اهداف عالیه نظام در حوزه امور فرهنگی تربیتی راه‌اندازی شد که پس از سه سال فعالیت فرهنگی تربیتی، به تناسب شرایط زمان و به‌منظور نیل به منویات مقام معظم رهبری به مؤسسه عشق همت تغییر نام داد و مشخصاً پیگیر رهنمودها و منویات مقام معظم رهبری در امور فرهنگی، هنری، اجتماعی و سیاسی شد.
مهم‌ترین مأموریت این مؤسسه، پیگیری یکی از دغدغه‌ها و بلکه نقطه عطف دیدگاه رهبر معظم انقلاب در ارتباط با مشکل کاهش نرخ رشد جمعیت کشور بود که سعی کردیم بنابر شرایط روز و تحولات جاری کشور و منطقه، متناسب با نیاز کشور طرح جامع و کاملی را که منجر به حل مشکل کاهش نرخ رشد کشور میشود، طراحی کنیم.
البته باید به این نکته اشاره کنم که دولت‌ها متأسفانه در این زمینه کم‌لطفی کردند و اصولاً موضوع جمعیت کشور، ازجمله موضوعاتی است که همواره مورد کم‌توجهی دولت‌های مختلف قرار گرفته است.
در این زمینه بررسی‌های کاملی در مؤسسه انجام دادیم و موضوع جمعیت در دولت‌های مختلف و روند اقدامات و طرح‌های گوناگون به‌طور کامل از نظر زمانی پایش شد، به‌طور مثال در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 دولت وقت طرح کنترل جمعیت را در قالب لایحه سیاست تنظیم خانواده به مجلس ارائه داد که مصوب و اجرایی شد و این اتفاق همزمان با تحولات اجتماعی و فرهنگی در کشور بود؛ ولی دولت وقت و دولت‌های بعدی بدون توجه به این تحولات و تأثیری که تبلیغات در مورد سیاست کنترل جمعیت در جامعه رواج یافت و نهادینه شد، به مدیریت معمول کشور ادامه دادند، تا جایی که پس از حدود سه دهه با تهدید جدی کاهش نرخ رشد جمعیت مواجهیم.
با این حال، بررسی‌ها و پژوهش‌های ما، به ما این امکان را داد تا بتوانیم برنامه مدون و جامعی را در راستای پیشبرد اهداف تدوین و برای اجرا به متولیان آن پیشنهاد کنیم.
بحران کرونا و تأثیر آن بر کاهش رشد جمعیت
از 15 ماه پیش که بحران کرونا دامنگیر کشورمان مانند سایر نقاط دنیا شد، یکی از معضلاتی که با خود آورد، کاهش رشد جمعیت بود. این بحران هم آمار مرگ و میر را افرایش داد و هم موجب کاهش باروری شد، چراکه زوجین تصمیم گرفتند فرزندآوری خود را به تعویق بیاندازند و این موجب اثرات سوئی در بلندمت شد که یکی از این اثرات افزایش سن باروری و اثر منفی دیگر نیز ازدست رفتن سن باروری بود.
این موارد را در کنار مسائل و معضلات دیگر پیش از شیوع کرونا مانند بحران اقتصادی و تورم افسارگسیخته که قرار دهیم، بر نگرانی‌ها بر کاهش شدیدتر نرخ رشد جمعیت خواهد افزود. بحران کرونا همچنین موجب افزایش استرس و کاهش آرامش افراد در خانواده‌ها شد و امید به زندگی را کاهش داد.
در حقیقت نرخ رشد جمعیتی کشور اکنون حدود 0.6 درصد است و نرخ باروری کشورمان نیز پایین‌ترین نرخ باروری بین کشورهای اسلامی است. از طرفی نرخ سالمندی هم با سرعت زیادی در حال افزایش است و از شرایط هشدار نیز گذشته است و در مجموع مطابق بررسی‌های کارشناسان، پاندمی کرونا موجب شد که شروع رشد جمعیتی منفی در کشورمان حداقل 15 سال زودتر اتفاق بیافتد و تا یک دهه دیگر با ادامه شرایط کنونی، نرخ رشد جمعیتی منفی خواهیم داشت و اگر نتوانیم اقدامات اساسی در این زمینه انجام دهیم، فاجعه جمعیتی زودتر از آنچه فکر می‌کنیم، به سراغ‌مان خواهد آمد؛ بنابراین مسئولان مرتبط باید به درک درستی از ابعاد اجتماعی این موضوع برسند و هرچه زودتر به فکر چاره‌ای برای حل این مشکل باشند.
ازدواج بهنگام و بدون تأخیر یکی از اقدامات مهم و ضروری
به‌نظرم ترویج و فرهنگ‌سازی برای ازدواج بهنگام و بدون تأخیر یکی از کارهای لازم و ضروری برای حل معضل کاهش نرخ رشد جمعیت است. مطمئناً یکی از حربه‌های اساسی دشمن برای تضعیف یک کشور، سوق‌دادن کشور به سمت پیرشدن و کاهش جمعیت جوان است.
نقطه قوت کشورها و اقتدار کشورها در زمان کنونی بستگی زیادی به بهبود شرایط اقتصادی دارد و کارشناسان معتقدند که جمعیت جوان از عوامل اصلی تأثیرگذار بر بهبود شرایط اقتصادی کشورهاست، نمونه بارز آن کشور چین است که با جمعیت بالای خود به مرور زمان توانست خود را به تبدیل‌شدن به اقتصاد اول دنیا نزدیک کند و همگان می‌دانند که داشتن قدرت اقتصادی، کشور را از نظر سیاسی و حتی نظامی نیز قدرتمند خواهد کرد.
نمونه دیگر کشور هند است که اتفاقاً مقام معظم رهبری در بیاناتی به ارزش اجتماعی، ارزش سیاسی و ارزش بین‌المللی آنان اشاره کرده‌اند. همچنین مسئولان طبق فرمایشات رهبری نباید به نسخه بیگانگان در زمینه فرزندآوری اعتماد کنند. ایشان معتقدند که سیاست جمعیتی غربی‌ها که «فرزند کمتر، زندگی بهتر»، سیاست اروپایی است، سیاست غربی است؛ خودشان هم عمل کردند و امروز دچار مشکل هستند و اکنون دارند جایزه می‌دهند که خانواده‌ها فرزنددار شوند، می‌خواهند عقب‌ماندگی را جبران کنند؛ اما دیگر فایده‌ای ندارد.
- طرح «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» پس از بررسی کارشناسی و رسیدگی در چند جلسه عادی و فوق‌العاده شورای نگهبان، با ایرادات و ابهامات متعددی مواجه و برای اصلاح به مجلس اعاده شد. به‌نظر شما، دلیل نقدهای غیرعلمی به طرح جوانی جمعیت چیست؟ نظر جنابعالی در مورد این طرح چیست؟
جوانی: برخی مخالفان با جریان‌سازی به‌دنبال تخریب این طرح هستند، به‌طور مثال اینگونه شایعه کرده‌اند که در این طرح غربالگری نوزادان یا غربالگری ژنتیکی حذف شده است. این در حالی است که موضوع اصلی شفافیت است، به این معنی که تجویز غربالگری ژنتیکی و سقط جنین دلیل موجه لازم دارد و به‌نظر می‌رسد که وجود تضاد منافع دلیل اصلی ایجاد اختلال و به تعویق‌افتادن مصوبات اینچنینی است. به‌نظرم این طرح کاملاً علمی و درراستای موضوع افزایش جمعیت است؛ چراکه مشوق‌های اقتصادی بسیار خوبی در این طرح لحاظ شده است. البته برخی معتقدند که مشوق‌ها کافی نیست اما مطمئناً این طرح در آینده با نظرات کارشناسات حوزه اجتماعی و سلامت و حوزه اقتصادی چکش‌کاری بیشتری خواهد شد تا کاملاً درراستای جوان‌سازی جمعیت و موضوع افزایش جمعیت و اجرای سیاست‌های کلی جمعیت قرار بگیرد.
همچنین همانطور که می‌دانید مقام معظم رهبری در حکمی شرعی اعلام کردند که «ناقص‌‌الخلقه‌بودن جنین» مجوز شرعی برای سقط جنین محسوب نمی‌شود. این احکام در کنار احکام دیگر مراجع عظام به‌نظرم در بسیاری موارد جلوی سقط جنین بی‌مورد را خواهد گرفت و جلوی اقدامات برخی سودجویان به به‌منظور کسب منافع مالی، به انجام کارهای غیرقانونی برای سقط جنین مبادرت می‌کنند، می‌گیرد.