به گزارش جهانی پرس از ایسنا، سالمندی دورهای از زندگی است که با تغییرات گسترده در عملکردهای فیزیولوژیکی و روانی همراه است. با افزایش سن، توانایی انجام تکالیف حرکتی و شناختی کاهش مییابد و این مسئله میتواند به افتادن منجر شود. افزایش جمعیت سالمندان در جهان به مشکلات بیشتری از جمله افتادن و پیامدهای ناشی از آن منجر شده است. سقوط و افتادن میتواند عواقب جسمانی مانند شکستگی استخوان، از کارافتادگی و حتی مرگ را به همراه داشته باشد و همچنین اثرات روانی مانند کاهش عزت نفس و افزایش افسردگی را ایجاد کند.
یکی از مباحث مهم در سالمندان، موضوع اختلالات تغذیه است. اختلالات تغذیهای مانند بیاشتهایی عصبی و پرخوری عصبی میتوانند بر سلامت روانی و جسمی سالمندان تأثیر بگذارند. پژوهشها نشان دادهاند که سالمندان مبتلا به بیاشتهایی عصبی ممکن است به دلیل ضعف عضلانی و کاهش کالری دریافتی، بیشتر در معرض خطر افتادن قرار گیرند. همچنین نارضایتی از تصویر بدن میتواند به اختلالات تغذیهای و افتادن منجر شود. این مسائل نشان میدهد که توجه به تغذیه سالم و تصویر بدن در سالمندان بسیار حائز اهمیت است.
در پژوهشی که در همین زمینه توسط مرتضی همایون نیا فیروزجاه و همکارانش در دانشگاه فرهنگیان تهران و با همکاری دانشگاه ارومیه و دانشکده پزشکی کالیفرنیا سن دیگو انجام شده است، محققان به بررسی اختلالات تغذیه، تصویر بدنی و عزت نفس در سالمندان با و بدون سابقه افتادن پرداختند. هدف این پژوهش، شناسایی ارتباط بین افتادن و مشکلات تغذیهای و روانی در سالمندان بود.
برای انجام این پژوهش، ۶۰ زن سالمند با دامنه سنی ۶۰ تا ۷۰ سال از تبریز به صورت داوطلبانه در مطالعه شرکت کردند. این افراد به دو گروه با و بدون سابقه افتادن تقسیم شدند. سابقه افتادن با استفاده از پرسشنامه بررسی شد و اختلالات تغذیه، تصویر بدنی و عزت نفس نیز با استفاده از پرسشنامههای معتبر اندازهگیری شدند. سپس دادهها با استفاده از نرمافزارهای آماری، تجزیه و تحلیل گردیدند.
نتایج این پژوهش نشان داد سالمندانی که سابقه افتادن داشتند، از نظر اختلالات تغذیه و عزت نفس وضعیت نامناسبتری نسبت به سالمندان بدون سابقه افتادن داشتند. این نتایج نشان میدهند که افتادن میتواند به مشکلات تغذیهای و کاهش عزت نفس در سالمندان منجر شود. اما بین تصویر بدنی در سالمندان با و بدون سابقه افتادن تفاوت معناداری مشاهده نشد.
با توجه به نتایج این تحقیق، بهبود شرایط تغذیهای و عزت نفس سالمندان با سابقه افتادن میتواند به کاهش خطر افتادن و بهبود کیفیت زندگی آن ها کمک کند. افزایش احتمال سقوط و افتادن میتواند به دلیل مشکلاتی مانند افت فشار خون، ریتم غیرطبیعی قلب، افت قند خون و نوروپاتی محیطی باشد که همه اینها با اختلالات تغذیهای مرتبط هستند. همچنین استفاده مکرر از داروهای ضد افسردگی و آرامبخشها نیز میتواند خطر افتادن را افزایش دهد.
این یافتهها که در فصلنامه «ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیتها» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر شده اسند، نشان میدهند که اختلالات تغذیهای میتوانند خطر افتادن و صدمات ناشی از آن را در سالمندان افزایش دهند و نیاز به توجه ویژه به تغذیه سالم و عزت نفس در این گروه از جامعه وجود دارد. بهبود تصویر بدنی و افزایش فعالیتهای بدنی نیز میتواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش خطر افتادن در سالمندان کمک کند.
توجه به سلامت تغذیهای، روانی و فیزیکی سالمندان میتواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشد و خطر افتادن و عوارض ناشی از آن را کاهش دهد. به همین دلیل، ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی باید با همدلی و رویکردی غیرقضاوتی به ارزیابی و درمان مشکلات تغذیهای و روانی سالمندان بپردازند.